Văn học tuổi 20 lần 7: Tiếp tục không tìm ra giải Nhất

Giống như lần 6, một lần nữa, Văn học tuổi 20 tiếp tục không tìm ra giải Nhất. Hai tác giả Yang Phan và Duy Ân đồng giải Nhì. Lễ tổng kết và trao giải Văn học tuổi 20 lần 7 vừa được diễn ra ngày 24-5 tại hội trường NXB Trẻ.

Liên tiếp khuyết giải Nhất

Qua 7 lần tổ chức, tổng số tác phẩm dự cuộc vận động sáng tác Văn học tuổi 20 (VHT20) là 2.133 tác phẩm và lần thứ 7 này có số lượng bài dự thi nhiều nhất, với 511 tác phẩm. Tất cả thể hiện qua cuộc sống và góc nhìn hết sức phong phú của các tác giả - đa số ở lứa tuổi 9X.

Theo bà Phan Thị Thu Hà, Giám đốc NXB Trẻ, đây là kỳ giải hết sức đặc biệt, vì đã có 2 trong 3 năm tổ chức (năm 2020, 2021) chúng ta phải trải qua đại dịch và NXB Trẻ cũng như tất cả mọi người đều ít nhiều bị ảnh hưởng. “Và chúng tôi thấu hiểu rằng quãng thời gian đó không phải là thời điểm lý tưởng nhất để sáng tác, khi mà đại dịch đã thay đổi rất nhiều thứ… Nhưng cùng nhau, chúng ta đã đi đến đích để có mặt trong lễ tổng kết và trao giải hôm nay”, bà Thu Hà chia sẻ.

Văn học tuổi 20 lần 7: Tiếp tục không tìm ra giải Nhất ảnh 1 Các tác phẩm đoạt giải Văn học tuổi 20 lần 7
Sau thời gian làm việc cật lực, nghiêm túc và cẩn trọng, Hội đồng chung khảo Giải thưởng VHT20 lần 7 gồm: PGS-TS Ngô Văn Giá, PGS-TS Nguyễn Thành Thi, nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, nhà văn Phan Hồn Nhiên và nhà báo Thúy Nga đã đi đến thống nhất chung về kết quả. Theo đó, Giải thưởng VHT20 lần 7 không có giải Nhất. Hai giải Nhì được trao cho tác phẩm Vụn ký ức (Yang Phan) và Nửa lời chưa nói (Duy Ân).

Với truyện dài Vụn ký ức, nhà văn Nguyễn Ngọc Tư đánh giá: “Một cuốn sách hay, hấp dẫn, có văn”. Còn nhà văn Phan Hồn Nhiên ngắn gọn hơn: “Vượt trội”. Cùng đoạt giải Nhì là tập truyện ngắn Nửa lời chưa nói. Đánh giá về tác phẩm này, PGS-TS Nguyễn Thành Thi cho rằng, người viết truyện và người nghiên cứu ngôn ngữ thường nhập hòa làm một, kể cho bạn đọc nghe những câu chuyện về sự kỳ diệu lẫn giới hạn của ngôn ngữ và giao tiếp bằng ngôn ngữ… Từ đó, một cách nhẹ nhàng, tự nhiên, những câu chuyện kéo người đọc dự phần vào trò chơi nhận thức, khám phá về mối quan hệ phức tạp, trừu xuất giữa ngôn ngữ và nhận thức của con người.

Văn học tuổi 20 lần 7: Tiếp tục không tìm ra giải Nhất ảnh 2 Tác giả Yang Phan nhận giải Nhì với truyện dài "Vụn ký ức" 
Như vậy, đây là lần thứ 2 liên tiếp VHT20 không tìm ra giải Nhất. Ở lần 6, hai tác giả đồng giải Nhì là Mai Thảo Yên và Maik Cây. Ngoài hai giải Nhì, Giải thưởng Văn học tuổi 20 lần 7 còn trao giải Ba cho hai tác phẩm: Vệt sáng của bụi (Lê Quang Trạng) và Chuồng cọp trên cao (Nguyễn Thu Hằng). Cùng với đó, Ban tổ chức cũng trao 3 giải Tư cho các tác phẩm: Có thú dữ trong thành phố (Nguyên Nguyên), Bảy bảy bốn chín (Hoàng Công Danh) và Chopin biến mất (Hiền Trang).
“Giờ đây, các cây bút trẻ đã dừng lại, sống kỹ, đào sâu vào “vùng đất” của riêng mình, hiểu theo cả nghĩa địa lý và nghĩa tinh thần. Chỉ có sống kỹ, đào sâu vào vùng sống của riêng mình, do mình lựa chọn, thì mới có khả năng kết tinh và thành tựu. Thay vì hướng về không gian rộng, người viết trẻ chuyển sang đào sâu, cắm mốc, khoan vỉa. Đây là một lựa chọn nhiều hứa hẹn. Ngay cả một số bạn trẻ đang sống, học tập và làm việc ở nước ngoài cũng chọn cho mình một chỗ đứng như vậy”, PGS-TS Ngô Văn Giá.
Văn học tuổi 20 lần 7: Tiếp tục không tìm ra giải Nhất ảnh 3 Đồng giải Nhì là tập truyện ngắn "Nửa lời chưa nói" của tác giả Duy Ân. Vì tác giả vắng mặt nên cha của tác giả nhận thay
Tạm dừng giải thưởng VHT20

Tác giả Duy Ân hiện đang sống và học tập ở nước ngoài nên không thể tham dự lễ trao giải. Chia sẻ sau lễ trao giải, tác giả Yang Phan cho biết, Vụn ký ức được hình thành từ việc gặp lại một người bạn từ Canada trở về, sau 20 năm không gặp. Câu chuyện và cuộc đời của người bạn này đã trở thành hình mẫu cho nhân vật của anh.

“Đoạt giải Nhì là một bất ngờ rất lớn với tôi. Lúc sách được xuất bản, tôi đã cảm thấy vui rồi. Khi biết tin là một trong 7 tác phẩm đoạt giải, tôi cũng chỉ nghĩ tác phẩm của mình được giải Khuyến khích. Giải thưởng tạo ra một bước đầu tiên, vì trước đó tôi chưa dám thể nghiệm những đề tài mới. Tôi cảm giác thị trường xuất bản vẫn chưa cởi mở với một số đề tài, nhưng sau Vụn ký ức, tôi nghĩ mình có thể thử nghiệm nhiều hơn những ý tưởng mà tôi ấp ủ từ lâu”, tác giả Yang Phan bày tỏ.

Văn học tuổi 20 lần 7: Tiếp tục không tìm ra giải Nhất ảnh 4 Hai tác giả Lê Quang Trạng và Nguyễn Thu Hằng nhận giải Ba 
Theo PGS-TS Ngô Văn Giá, trong quá trình chấm giải, đương nhiên ban đầu Hội đồng chung khảo cũng có những ý kiến khác nhau, tuy nhiên, sau đó hội đồng đã cùng bàn bạc để cùng căn cứ vào hai vấn đề quan trọng: tinh thần trẻ và lối viết theo xu hướng cách tân.

PGS-TS Ngô Văn Giá nói thêm: “Chúng tôi căn cứ theo hai tiêu chí quan trọng như vậy và cuối cùng là tìm đến sự đồng thuận như kết quả cuối cùng. Cũng không khó khăn lắm, bởi cách mà những tiêu chí thống nhất đã được trao đổi và suy ngẫm từ trước. Cho nên, việc tiến tới sự thống nhất không có gì khó khăn cả”.

Văn học tuổi 20 lần 7: Tiếp tục không tìm ra giải Nhất ảnh 5 Các tác giả nhận giải Tư. Từ trái qua: Hiền Trang, Nguyên Nguyên và Hoàng Công Danh 
Trong bất cứ một cuộc thi nào, sự thành công vẫn được mặc định khi tìm ra được ngôi vị cao nhất. Việc 2 lần liên tiếp không tìm ra được ngôi vị cao nhất có phải là thất bại của VHT20? Trước vấn đề này, ông Nguyễn Thành Nam, Tổng Biên tập NXB Trẻ cho rằng, việc chấm giải hoàn toàn là quyết định của Hội đồng chung khảo, BTC tôn trọng quyết định đó. “Tuy nhiên, khi chọn ra 2 giải Nhì, chúng tôi cũng không thấy có gì là không hài lòng. Chúng tôi nghĩ đây không phải là thất bại của VHT20, cả hai giải Nhì lần này đều là cuộc thi VHT20 nhắm tới, đó là tính phát hiện. Và đặc biệt, khi Hội đồng chung khảo chấm giải còn chú ý tới yếu tố đường dài. Các bạn có thể làm mới, nhưng về lâu dài các bạn có thể phát triển tiếp trên con đường văn chương của mình. Đó là yếu tố mà chúng tôi chú ý tới”.
Văn học tuổi 20 lần 7: Tiếp tục không tìm ra giải Nhất ảnh 6 PGS-TS Ngô Văn Giá thay mặt Hội đồng chung khảo đánh giá chung về Giải thưởng Văn học tuổi 20 lần 7  
Đặc biệt, một thông tin khiến nhiều người không khỏi bất ngờ là sau lần 7, Giải thưởng VHT20 sẽ tạm dừng. Được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1994, qua 6 lần tổ chức, VHT20 đã vinh danh ra hơn 50 tác giả và trao thưởng cho 63 tác phẩm. Những cái tên như: Nguyên Hương, Nguyễn Ngọc Tư, Trần Thị Hồng Hạnh, Trương Anh Quốc, Nguyễn Ngọc Thuần, Phan Việt, Dương Thụy, Phong Điệp, Võ Diệu Thanh, Trang Hạ… đã tiếp tục khẳng định bút lực và cá tính sáng tạo nhưng cũng đồng thời khẳng định sức sống của một giải thưởng văn học có tên VHT20.

Theo ông Nguyễn Thành Nam, sự tạm dừng này là cần thiết khi VHT20 đã diễn ra gần 30 năm, cần có một khoảng thời gian để cho một thế hệ tiếp nối, một thế hệ trẻ hơn, các bạn đủ sức lực để có những tác phẩm chất lượng cao hơn nữa. Dự kiến, VHT20 sẽ được phát động vào một dịp thích hợp hơn trong tương lai. 

Tin cùng chuyên mục