Ngày 24-8, bà Angela Kane, Trưởng ban Giải trừ vũ khí của LHQ, đã đến thủ đô Damascus (Syria) để mở đường cho các thanh sát viên LHQ điều tra những cáo buộc nói rằng Chính phủ nước này sử dụng vũ khí hóa học. Về phía Mỹ, một mặt tuyên bố thận trọng trước hành động can thiệp quân sự vào Syria, mặt khác, đang cân nhắc bài toán đối với quốc gia Trung Đông này.
Dân thường vẫn thiệt mạng vì xung đột hàng ngày ở Syria.
Điều tra triệt để và công bằng
Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon đã gửi một văn bản chính thức đề nghị Chính phủ Syria hợp tác trong cuộc điều tra của LHQ đối với cáo buộc mới nhất về việc sử dụng vũ khí hóa học ở quốc gia Trung Đông này. Ông cho biết sẽ điều tra “triệt để, công bằng và ngay lập tức”. Ngày 24-8, các thanh sát viên của LHQ đã có mặt ở Syria để chuẩn bị điều tra. Trước đó, các nguồn tin tình báo của Mỹ và châu Âu nói trong tuần này, các lực lượng Chính phủ Syria đã sử dụng vũ khí hóa học để tấn công một khu vực gần Damascus.
Cùng ngày, Tổng thống Iran Hassan Rouhani đã lần đầu tiên thừa nhận vũ khí hóa học đã giết hại người dân Syria, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế ngăn chặn việc sử dụng loại vũ khí giết người hàng loạt này. Lo ngại trước nguy cơ xảy ra cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học ở dọc biên giới với Syria, Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng cường các biện pháp phòng thủ. Một quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cho biết khoảng 400 chuyên gia về hóa học, sinh học, phóng xạ và hạt nhân của nước này đã bắt đầu tập dượt thêm ở các tỉnh miền Nam là Hatay, Kilis và Sanliurfa nhằm đối phó với nguy cơ các cuộc tấn công hóa học từ Syria.
Mỹ thay đổi bài toán về Syria?
Trong bối cảnh ngày càng có nhiều lời kêu gọi của các đồng minh phương Tây về sử dụng biện pháp quân sự nhằm vào Syria, trả lời phỏng vấn kênh truyền hình CNN ngày 23-8, Tổng thống Mỹ Barack Obama cho biết Washington cần tránh sa lầy vào những cuộc can thiệp đắt giá, mang đến những thiệt hại và tổn thất mà nước Mỹ phải hứng chịu cho hành động can thiệp quân sự, như cuộc chiến tại Iraq và Afghanistan. Bên cạnh đó, ông cũng đặt ra những tình huống về khả năng Mỹ vi phạm luật pháp quốc tế nếu tấn công một nước khác mà không có sự ủy nhiệm của Hội đồng Bảo an LHQ.
Thái độ thận trọng của người đứng đầu Nhà Trắng dường như trái ngược hoàn toàn với quan điểm của một năm trước khi ông từng cảnh báo việc sử dụng vũ khí hóa học trong cuộc xung đột ở Syria sẽ vượt qua “giới hạn đỏ” của Washington. Giới quan sát nhận định việc sử dụng vũ khí hóa học có thể làm thay đổi lời giải cho bài toán về khả năng can thiệp vào Syria. Vì người Mỹ không muốn trực tiếp tham gia cuộc chiến ở Syria nên họ đã chọn cách tổ chức khóa huấn luyện vài tháng trên lãnh thổ Jordan cho các tốp chiến binh được lựa chọn một cách đặc biệt không nghiêng theo xu hướng Hồi giáo.
MIGnews dẫn nguồn từ báo “Le Figaro” cho biết lính đặc nhiệm Mỹ và các đội của Cơ quan Tình báo trung ương (CIA) đã vào lãnh thổ Syria cùng với nhóm quân của Israel và Jordan. Trước đó có tin nói rằng khoảng 10.000 người nước ngoài, trong đó có 150 người Anh, đang tham chiến bên cạnh quân nổi dậy ở Syria.
Trong lúc này, một số tờ báo của Mỹ đã đăng tải những thông tin nêu chi tiết các phương án quân sự mà Mỹ có thể áp dụng, trong đó có việc tấn công các mục tiêu ở Syria bằng tên lửa hành trình. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ ngày 23-8 cho biết Lầu Năm Góc đang triển khai các lực lượng phòng trường hợp Tổng thống Obama lựa chọn hành động quân sự đối với Syria. Hải quân Mỹ đã mở rộng sự hiện diện tại Địa Trung Hải với chiến hạm trang bị tên lửa hành trình thứ tư do cuộc xung đột ở Syria đang leo thang.
HẠNH CHI (tổng hợp)
