Gần đây, dịch vụ tín dụng đen quảng cáo công khai tràn lan khắp các cột điện ở TPHCM (ảnh).
Ghé thăm nhà một người quen trên đường Nguyễn Trọng Tuyển (quận Phú Nhuận), tôi rất ngạc nhiên khi thấy các quảng cáo tín dụng đen dán khắp con hẻm nhỏ. Ra đến mặt tiền đường Nguyễn Trọng Tuyển, loại quảng cáo này cũng được dán nhan nhản. Xuôi về đường Hoàng Văn Thụ (quận Tân Bình), đường Phan Đăng Lưu (quận Bình Thạnh) rồi vào những con hẻm nhỏ quanh khu Cây Quéo… quảng cáo tín dụng đen càng được dán nhiều hơn. Không chỉ dán ở cột điện mà những mảng tường nhà nào trống là họ dán liên tiếp một lúc 4 - 5 tờ quảng cáo, trông rất… “ấn tượng”.
Trước đây không lâu, báo chí đã đăng tải nhiều bài lên tiếng đánh động nạn tín dụng đen, thậm chí còn nhận diện băng tín dụng đen từ phía Bắc vào TPHCM làm ăn. Nhưng xem ra, nạn tín dụng đen vẫn chưa chùn bước và các biện pháp ngăn chặn cũng chưa được thực thi kịp thời. Nhìn kỹ vào các bảng quảng cáo tín dụng đen, dễ thấy bọn cho vay nặng lãi đã thay đổi chiến thuật bằng cách tiếp cận mềm, khoác cho hoạt động cho vay nặng lãi tên gọi “hỗ trợ vay tiền” với cách thức rất dễ chịu: không cần thế chấp, miễn có một trong các giấy tờ như hóa đơn tiền điện, có bảo hiểm nhân thọ, đang làm cho công ty… thì có thể vay từ 10 - 300 triệu đồng. Ai rành rẽ chuyện chắc hẳn sẽ không dễ tin khi có thể vay 300 triệu đồng mà chỉ cần tờ hóa đơn tiền điện, hay cầm cố xe máy được vay đến 80% giá trị xe mà vẫn có xe sử dụng. Người biết thì tránh xa, nhưng cũng không ít người nhẹ dạ vẫn mắc bẫy.
Hôm trước, nhà người bạn của tôi ở quận 1 đã bị ai đó khóa trái cửa ngoài. Hóa ra, trong gia đình có người đã vướng tín dụng đen, chỉ vay có 3,5 triệu đồng mà thành món nợ 10 triệu đồng. Kẻ đòi nợ còn không ngại đe dọa: “Nếu không trả sẽ ném mắm tôm vào nhà!”. Cùng với việc báo với công an, người nhà bạn tôi cũng phải đôn đáo kiếm tiền trả để tránh hiểm họa. Vay dễ nhưng trả không dễ, vì mức lãi tín dụng đen “siêu cắt cổ”. Người nghèo vướng vào, muốn bứt ra cũng khó vì không đủ tiền trả. Trả góp lại càng chết, vì lãi mẹ đẻ… lãi cháu, lãi chắt, trả hoài không hết. Và đây là nguyên nhân cho những trận cãi vã trong gia đình, những lời qua tiếng lại giữa con nợ và chủ nợ…
Đã có nhiều ý kiến đề nghị ngành ngân hàng nên nghiên cứu mở rộng tín dụng cho người nghèo vay vốn làm ăn. Bên cạnh đó, để người nghèo không bị lọt bẫy vay cắt cổ, ngành công an cần vào cuộc điều tra, bóc gỡ các tổ chức hay đường dây tín dụng đen. Mặt khác, các ngành văn hóa thông tin và công an cần kết hợp để có biện pháp xử lý thích đáng những kẻ đi dán quảng cáo tín dụng đen, xử lý những kẻ tổ chức tín dụng đen có nêu số điện thoại trên quảng cáo. Làm được như vậy, vừa làm sạch đẹp đường phố, vừa giúp dân nghèo không bị sập bẫy các đối tượng cho vay nặng lãi.
MỸ LỆ (quận Bình Thạnh, TPHCM)
