Theo phóng viên TTXVN tại Jakarta, ngày 9-1, Việt Nam đã chính thức đảm nhận cương vị Tổng Thư ký Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) nhiệm kỳ 2013-2017, với lễ bàn giao được tổ chức trọng thể tại trụ sở Ban Thư ký ASEAN ở thủ đô Jakarta (Indonesia) giữa Tổng Thư ký ASEAN mãn nhiệm Surin Pitsuwan, cựu Bộ trưởng Ngoại giao Thái Lan, và ông Lê Lương Minh, nguyên Thứ trưởng Ngoại giao Việt Nam.
Tham dự lễ bàn giao có Bộ trưởng Ngoại giao Indonesia Marty Natalegawa, Đại sứ-Trưởng phái đoàn đại diện thường trực các nước ASEAN, Đại sứ-Trưởng phái đoàn đại diện thường trực các nước đối tác của ASEAN, Đại sứ các nước ASEAN và Đoàn Ngoại giao tại Indonesia, đông đảo cán bộ nhân viên Ban thư ký ASEAN, đại diện nhiều tổ chức khu vực và quốc tế, phóng viên báo chí truyền hình Indonesia và nước ngoài.
Phát biểu kết thúc nhiệm kỳ công tác của mình, ông Surin Pitsuwan bày tỏ cảm ơn sự hợp tác của các nước thành viên ASEAN, đặc biệt là chủ nhà Indonesia và Ban thư ký ASEAN, giúp hoàn thành trọng trách Tổng Thư ký ASEAN. Ông Surin Pitsuwan đã điểm lại những kết quả và thành tựu nổi bật của ASEAN và Ban thư ký ASEAN trong 5 năm qua; nêu bật những nỗ lực của ASEAN nói chung và của Ban thư ký ASEAN nói riêng trong việc tăng cường sự đoàn kết, hợp tác và hội nhập trong khối, hướng tới thành lập Cộng đồng chung vào năm 2015; củng cố vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực và trong cấu trúc Đông Á đang định hình; khẳng định vai trò và vị trí của ASEAN trên trường quốc tế, nhất là trong bối cảnh khu vực và quốc tế có nhiều biến động, thay đổi phức tạp và khó khăn.
Ông Surin Pitsuwan đã nhấn mạnh kết quả hợp tác chặt chẽ, tốt đẹp giữa ASEAN và các nước đối tác, góp phần củng cố vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực và nâng cao vị thế của khối trên phạm vi toàn cầu, nhất là khi động lực tăng trưởng kinh tế toàn cầu đang chuyển từ phương Tây sang châu Á-Thái Bình Dương, đồng thời hỗ trợ hiệu quả cho việc thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN giữa 6 nước thành viên cũ (Singapore, Brunei, Malaysia, Thái Lan, Indonesiavà Philippines) và 4 nước thành viên mới (Việt Nam, Lào, Campuchia, Mianma). Ông Surin Pitsuwan cũng khẳng định con đường hội nhập tất yếu của ASEAN và một Cộng đồng ASEAN hòa bình, dân chủ, thịnh vượng và lấy người dân làm trung tâm.
Phát biểu tại buổi lễ, ông Lê Lương Minh đã bày tỏ sự cám ơn đối với Bộ trưởng Ngoại giao Natalegawa và Chính phủ Indonesia, đã và đang tiếp tục hỗ trợ Ban thư ký ASEAN, đánh giá tích cực những cống hiến và đóng góp của ông Surin Pitsuwan.
Ông Lê Lương Minh khẳng định vai trò to lớn, mạnh mẽ và đáng tự hào của ASEAN - một tổ chức khu vực tôn trọng và phấn đấu cho hợp tác, hòa bình, ổn định, phát triển, hội nhập và đối phó với những thách thức truyền thống và phi truyền thống trên bình diện khu vực và quốc tế.
Ông Lê Lương Minh nhấn mạnh những tiến bộ đạt được của ASEAN trong lĩnh vực chính trị và an ninh, với việc Hiệp ước thân thiện và Hợp tác của ASEAN, Hiệp định Khu vực phi vũ khí hạt nhân Đông Nam Á, Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF), ngày càng thu hút được sự quan tâm của các nước trên thế giới, cũng như của 5 quốc gia sở hữu hạt nhân. Việc thành lập Viện Hòa giải và Hòa bình ASEAN mới đây là một bước tiến quan trọng trong việc xây dựng và thực hiện hiệu quả các kế hoạch chi tiết Cộng đồng An ninh và Chính trị ASEAN, các biện pháp củng cố quy tắc ứng xử, xây dựng lòng tin, ngăn chặn và giải quyết xung đột.
Liên quan đến vấn đề này, ông Lê Lương Minh nêu bật sự cần thiết tăng cường nỗ lực và thiện chí của cả đôi bên, ASEAN và Trung Quốc, trên cơ sở những tiến bộ đã đạt được trong Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), Nguyên tắc 6 điểm của ASEAN về Biển Đông, Tuyên bố chung ASEAN-Trung Quốc nhân kỷ niệm 10 năm DOC để đẩy nhanh đàm phán, tiến tới hoàn thành Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC), nhằm đảm bảo ASEAN và Đông Á là một khu vực hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển.
Đề cập tới những kết quả to lớn của ASEAN trong lĩnh vực kinh tế và hội nhập, với việc các dòng chảy mở cửa hơn về đầu tư, vốn, lao động, hàng hóa và dịch vụ, các hàng rào thuế quan được thu hẹp hay dỡ bỏ, vấn đề quyền con người, nhất là của phụ nữ, trẻ em và người khuyết tật được cải thiện, tỷ lệ nghèo đói được cắt giảm, khả năng ứng phó với thảm họa thiên tai được nâng cao, ông Lê Lương Minh cũng lưu ý đến những tiềm năng, cơ hội to lớn của ASEAN cần được khai thác, tận dụng và phát huy hơn nữa, cũng như yêu cầu tăng cường hợp tác hiệu quả để đối phó với các thách thức chung của khối và toàn cầu.
Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh khẳng định trong nhiệm kỳ 5 năm (2013-2017), ông và Ban thư ký ASEAN sẵn sàng và sẽ làm việc chặt chẽ với các nước thành viên để hoàn thành các mục tiêu đã đề ra cho ASEAN, trong đó có việc xây dựng thành công Cộng đồng ASEAN vào năm 2015.
Phát biểu tại lễ bàn giao, Bộ trưởng Ngoại giao Indonesia Natalegawa đã đánh giá cao những đóng góp và hoạt động của ông Surin Pitsuwan trên cương vị Tổng thư ký ASEAN; chúc ông Lê Lương Minh hoàn thành nhiệm vụ của mình trên cương vị mới và tin tưởng rằng với bề dày kinh nghiệm trên nhiều cương vị ngoại giao của mình, ông Lê Lương Minh sẽ điều hành Ban thư ký ASEAN đạt được những kết quả to lớn hơn nữa, góp phần khẳng định một ASEAN hòa bình, phát triển bền vững, đóng vai trò trung tâm trong khu vực và là một cộng đồng trong cộng đồng các quốc gia toàn cầu.
Kết thúc lễ bàn giao, tân Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh đã trả lời phỏng vấn giới truyền thông một số vấn đề về ASEAN và khu vực được quan tâm.
TTX