Nhật báo Rzeczpospolita, một trong những tờ báo hàng đầu của Ba Lan, vừa công bố thông tin rò rỉ từ bản báo cáo của Trung tâm thí nghiệm và điều tra Ba Lan cho biết đã phát hiện chất nổ trong vụ tai nạn máy bay Tu-154 rơi tại Smolensk, Nga, làm Tổng thống Lech Kaczynski cùng nhiều quan chức cấp cao thiệt mạng. Tuy nhiên, chỉ một ngày sau, ngày 31-10, Rzeczpospolita thừa nhận thông tin đó là sai lầm, nhưng tổng biên tập của Rzeczpospolita Tomasz Wroblewski lại nhấn mạnh cần phải phân tích thật chi tiết những điều đã nêu trong bài báo và việc này có thể kéo dài không dưới nửa năm.
Ảnh hiện trường vụ tai nạn máy bay Tu-154 tại Smolensk, Nga.
Nghi ngờ động cơ mưu sát
Tin trên Rzeczpospolita làm sống lại nhiều nghi vấn và gây hoang mang cho công chúng Ba Lan vì không hiểu đâu là sự thật dẫn đến vụ tai nạn.
Theo bản báo cáo, các công tố viên và chuyên gia chất nổ đã kiểm tra phần còn lại của chiếc máy bay Tu-154 bị rơi ở Nga phát hiện thấy dấu vết chất nổ TNT và nitroglyxerin trên cánh, trong cabin và tại 30 chỗ ngồi trên chiếc phi cơ chở đương kim Tổng thống Ba Lan Lech Kaczynski cùng đệ nhất phu nhân và các quan chức cấp cao khác trong chính phủ. Dấu vết của chất nổ cũng được tìm thấy tại khu vực máy bay Tu-154 rơi - một sân bay nhỏ gần thành phố Smolensk. Tuy nhiên, báo cáo nói không tìm thấy bằng chứng cho thấy có sự tham gia của bên thứ ba.
Các nhà điều tra không loại trừ khả năng dấu vết của chất nổ là do bom mìn còn sót lại từ hồi Thế chiến hai tại khu vực máy bay rơi. Bài báo đã gây xôn xao dư luận Ba Lan. Kết quả thăm dò tiến hành sau khi thông tin được công bố cho thấy hơn 26% số người được hỏi tin rằng cố tổng thống bị ám sát. Một số nhóm cánh hữu ở Ba Lan, bao gồm đảng Luật pháp và Công lý, khẳng định tai nạn máy bay thảm khốc là một vụ ám sát nhằm vào vợ chồng Tổng thống Lech Kaczynski và các quan chức cấp cao bay cùng.
Những công bố này ngay lập tức bị các nhà chức trách Ba Lan bác bỏ. Văn phòng công tố viên quân đội Ba Lan đã tổ chức một cuộc họp báo và bác bỏ “những phi lý” có trong bản báo cáo bị rò rỉ. Họ kết luận mọi điều tra đã được công bố trước đó là chuẩn xác và không có lý do gì để nghi ngờ. Phía Ba Lan từng thừa nhận phi hành đoàn đã phạm lỗi khi cố hạ cánh trong điều kiện thời tiết nguy hiểm. Thủ tướng Donald Tusk cũng lên tiếng phản đối bài báo và cho rằng nó không đúng sự thật.
Hình ảnh vụ họp báo Văn phòng công tố viên quân đội Ba Lan.
Hình ảnh bí mật bị lan truyền?
Theo Ria Novosti, sự nghi vấn xung quanh vụ tai nạn máy bay đã xảy ra từ giữa tháng 10, khi hàng loạt các bức ảnh chụp các thi thể bị biến dạng tại hiện trường vụ tai nạn được đăng tải trên các trang mạng tại Nga. Trong số đó có thi thể được cho là thi thể của Tổng thống Ba Lan Lech Kaczynski. Những hình ảnh này sau đó tiếp tục xuất hiện tại Ukraine, Mỹ, Đức. Vụ việc này khiến Ba Lan giận dữ, yêu cầu các nhà chức trách Nga phải mở một cuộc điều tra và trừng phạt những người chịu trách nhiệm cho những hình ảnh bị rò rỉ, tuyên bố rằng các bức ảnh có thể được thực hiện chỉ bởi các nhân viên an ninh Nga, người có quyền truy cập vào trang web ngay sau khi vụ tai nạn. Người phát ngôn của Ủy ban điều tra Liên bang Nga Vladimir Markin cho biết, phía Nga đang cố gắng xác định động cơ đằng sau và khẳng định các bức ảnh bị rò rỉ đã không phải là một phần của tài liệu lưu trữ liên quan đến việc điều tra các vụ tai nạn.
Không lâu sau khi ảnh bị tung lên mạng, người ta tìm thấy Remighiush Mus - một nhân chứng then chốt trong vụ rơi máy bay Tu-154 chết trong tư thế treo cổ tại nhà riêng ở Warsaw. Người phát ngôn cơ quan công tố ở Warsaw cho biết, các điều tra viên tình nghi đây là một vụ tự tử. Cảnh sát và cơ quan công tố chưa có cơ sở để xác định đây là vụ giết người.
Vào năm 2010, khi máy bay Tu-154 của Tổng thống Ba Lan gặp trục trặc, ông Mus lúc bấy giờ là kỹ sư buồng lái, đang có mặt trong buồng lái chiếc máy bay Yak-40, đã hạ cánh xuống sân bay Smolensk trước đó một giờ. Qua máy vô tuyến gắn bên thành máy bay, ông nghe được câu chuyện của phi hành đoàn chiếc Tu-154 với nhân viên kiểm soát không lưu ở Smolensk. Viên kỹ sư khẳng định rằng nhân viên trực đài kiểm soát không lưu đã cho phép máy bay của tổng thống hạ thấp xuống mức 50m bất chấp sương mù dày đặc. Trước đó, chiếc Yak-40 của ông cũng được phép hạ thấp xuống đến 50m. Sau cái chết của ông Mus, ông Antony Macherevich, Chủ nhiệm Ủy ban điều tra tai nạn hàng không thuộc Quốc hội Ba Lan, nhấn mạnh rằng nhân chứng thứ hai là viên phi công chiếc Yak-40 còn lại cần được bảo vệ.
| |
Thanh Hằng (Tổng hợp)
