Điều Ủy ban An toàn giao thông (ATGT) quốc gia, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) lo ngại nhất, cũng là nỗi ám ảnh thường trực trong mỗi chúng ta, cuối cùng vẫn cứ xảy ra, đó là tình trạng mất ATGT trong những ngày nghỉ Tết Nguyên đán Ất Mùi. Có tới 246 người chết vì tai nạn giao thông (TNGT) trong vòng 7 ngày nghỉ tết, tăng 32 người chết so với tuần lễ nghỉ tết năm trước là một con số vô cùng đau xót.
Không đau xót sao được khi hàng trăm con người bị cướp đi sinh mạng vào lúc họ đã cận kề với niềm vui đoàn viên sau 1 năm mưu sinh vất vả. Không đau lòng sao được khi hàng trăm gia đình bỗng nhiên mất tết, tang tóc ngay giữa những ngày xuân lẽ ra đầm ấm sum vầy. Và nỗi đau ấy sẽ không chỉ một tết này, cứ mỗi năm xuân về tết đến, nỗi đau ấy sẽ một lần được nhắc lại, nhức nhối không biết đến khi nào mới nguôi ngoai. Còn nỗi đau nào hơn khi vào đúng ngày 30 Tết vừa qua, vụ TNGT thảm khốc xảy ra tại huyện Yên Mỹ - Hưng Yên làm 5 người thiệt mạng, rồi vào đúng ngày mùng 1 Tết, vụ TNGT xảy ra tại thị xã Chí Linh, Hải Dương lại làm 3 người thiệt mạng… Hình ảnh những vụ TNGT đau lòng đó trên những phương tiện thông tin đại chúng đã khiến niềm vui đón xuân không chỉ của gia đình những người bị nạn, mà ngay cả chúng ta, những thành viên trong cộng đồng, cũng không thể trọn vẹn.
Những nỗ lực của Ủy ban ATGT quốc gia và các bộ, ngành, địa phương trong năm qua đã được ghi nhận là kéo số vụ, số người chết, số người bị thương vì TNGT. Thế nhưng, có thể nói rằng thành tích đáng kể đó đã bị làm xấu đi vì những con số thống kê về TNGT trong những ngày nghỉ tết vừa qua. Rõ ràng, kết quả kéo giảm các chỉ tiêu về TNGT chưa thật sự bền vững và bài toán kiểm soát TNGT tăng cao vào mỗi dịp lễ tết vẫn chưa có lời giải.
Mặc dù vào trước, trong và sau mỗi kỳ nghỉ tết, Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban ATGT quốc gia liên tục có công điện chỉ đạo, Bộ GTVT, Bộ Công an và các địa phương đã ra sức phối hợp kiểm soát ATGT; thế nhưng, số người chết vì TNGT không những không giảm mà vẫn tăng cao. Lý giải điều này, ông Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch Ủy ban ATGT quốc gia cho rằng, diễn biến tình hình TNGT trong những ngày vừa qua cho thấy, trong kỳ nghỉ tết năm nay, việc không có TNGT nghiêm trọng liên quan đến xe khách, loại hình phương tiện nếu để xảy ra tai nạn thì hậu quả rất thảm khốc, chứng tỏ việc kiểm soát chặt chẽ của các cơ quan chức năng đã phát huy tác dụng. Tuy nhiên, số người chết vì TNGT liên quan đến mô tô, xe gắn máy lại tăng cao, nhất là ở khu vực đường nông thôn.
Nguyên nhân chủ yếu là do người dân không tuân thủ nghiêm chỉnh pháp luật trật tự ATGT. Thực tế cho thấy, vào những ngày tết, nếu ra đường chúng ta rất dễ dàng bắt gặp cảnh người dân không đội nón bảo hiểm điều khiển xe máy, chở kẹp đôi, kẹp ba, phóng nhanh vượt ẩu, uống rượu bia trước khi lên xe... diễn ra nhan nhản ở khắp các thôn làng, ngõ xóm, tỉnh lộ, quốc lộ. Tình trạng này càng xảy ra nhiều vào những ngày 30, mùng 1 Tết, khi mà các lực lượng chức năng mỏng hơn, không duy trì chốt trực mật độ dày như ngày thường. Điều đó chứng tỏ ý thức người dân trong việc bảo vệ tính mạng của chính mình và những người thân đi cùng chưa cao.
Ông Khuất Việt Hùng cũng cho rằng, việc kéo giảm TNGT là trách nhiệm không chỉ của các cơ quan chức năng mà còn của cả cộng đồng. Để kiểm soát tận gốc tình trạng mất ATGT cần thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ, tuy nhiên, nếu ý thức người dân trong việc chấp hành quy định pháp luật về ATGT chưa được nâng lên thì TNGT sẽ vẫn còn khó kiểm soát. Những vụ TNGT liên quan đến mô tô, xe máy trong những ngày nghỉ Tết Ất Mùi vừa qua cho thấy, nếu chở đúng số người quy định, nếu đội nón bảo hiểm, nếu đi đúng tốc độ... thì hẳn những vụ TNGT sẽ ít xảy ra hơn, và nếu có xảy ra, thì hậu quả cũng sẽ bớt đau lòng đi rất nhiều.
Số vụ TNGT, số người chết vì TNGT trong kỳ nghỉ tết năm nay vẫn chưa dừng lại. Với những diễn biến phức tạp như những ngày vừa qua, tình hình giao thông trong 2 ngày cuối của kỳ nghỉ lễ và những ngày tiếp theo trong mùa lễ hội 2015 được dự đoán là rất đáng lo ngại. Chủ tịch Ủy ban ATGT quốc gia vừa có thêm một công điện yêu cầu các địa phương, lực lượng công an tỉnh, thành phố huy động tối đa lực lượng đẩy mạnh công tác tuần tra kiểm soát, xử lý vi phạm về pháp luật trật tự ATGT trên các tuyến đường quốc lộ, tỉnh lộ và đặc biệt là các đường nông thôn.
Bên cạnh đó, tăng cường tuyên truyền thông qua hệ thống đài truyền thanh huyện, xã về nguy cơ TNGT khi lái xe trong tình trạng đã uống rượu bia; nguy cơ chấn thương sọ não và tử vong trong trường hợp bị tai nạn giao thông khi đi mô tô, xe máy mà không đội nón bảo hiểm đúng quy định, yêu cầu nhân dân thực hiện “Đã uống rượu bia - không lái xe”, “Đội nón bảo hiểm khi đi mô tô, xe máy”; “Không cầm và nghe điện thoại di động khi lái xe”. Thế nhưng, bên cạnh việc kiểm soát chặt chẽ của các lực lượng chức năng, tình hình trật tự ATGT sẽ chỉ được cải thiện thật sự khi mỗi người dân có ý thức tự bảo vệ mình và ý thức trách nhiệm vì cộng đồng.
BÍCH QUYÊN
