Thương mại hóa lễ hội - Bài 2: Chém trên, chặt dưới

Do đặc điểm lịch sử, ĐBSCL không có nhiều lễ hội như ở miền Bắc. Vùng đất này hiện chỉ có khu du lịch núi Sam (An Giang) và khu du lịch Quán Âm Phật Đài (Bạc Liêu) là thu hút đông du khách nhất. Trước đây, phải đợi đến khi lễ hội khai mạc, khách thập phương mới đông đúc, còn hiện nay, cứ vào ngày nghỉ là lại có khách viếng. Chính vì vậy, tình hình ở các khu du lịch này ngày càng bát nháo, mất dần tính linh thiêng vốn có.
Thương mại hóa lễ hội - Bài 2: Chém trên, chặt dưới

Do đặc điểm lịch sử, ĐBSCL không có nhiều lễ hội như ở miền Bắc. Vùng đất này hiện chỉ có khu du lịch núi Sam (An Giang) và khu du lịch Quán Âm Phật Đài (Bạc Liêu) là thu hút đông du khách nhất. Trước đây, phải đợi đến khi lễ hội khai mạc, khách thập phương mới đông đúc, còn hiện nay, cứ vào ngày nghỉ là lại có khách viếng. Chính vì vậy, tình hình ở các khu du lịch này ngày càng bát nháo, mất dần tính linh thiêng vốn có.

  • Chặt chém, lừa gạt

Năm nào cũng vậy, sau dịp Tết Nguyên đán, khu du lịch núi Sam, thị xã Châu Đốc, tỉnh An Giang lại nhộn nhịp khách hành hương về cúng viếng và dự lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam. Dù đến 24-2, lễ hội mới chính thức khai mạc nhưng hiện mỗi ngày, khu du lịch núi Sam đã đón hàng chục ngàn lượt khách. Do lượng khách hành hương quá đông nên rất nhiều hoạt động ăn theo lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam phát sinh, trong đó có nhiều hoạt động lừa đảo, mê tín, gây mất an ninh trật tự…

Bà Hạnh, một khách hành hương ở Cần Thơ, kể: “Vừa cúng xong bước ra cổng chùa Bà, một người ôm lồng chim tiến lại và mời tôi mua chim phóng sinh. Lúc mua tôi hỏi nhiêu tiền 1 chục, người bán bảo 5.000 đồng. Sau đó tôi mua 1 chục, người bán bỏ vào cái bọc để tôi thả nhưng trong lúc tôi còn nhắm mắt cầu nguyện, mở mắt ra chim đã bay sạch. Rồi người bán đòi 500.000 đồng. Tôi hỏi lại thì họ nói tỉnh bơ: 50.000 một cặp, nãy giờ thả 2 chục thì phải trả 500.000 đồng. Tôi không chịu trả tiền họ liền kêu 4 - 5 người đến đe nạt. Để khỏi phiền hà, tôi đành trả 500.000 đồng oan ức”.

Theo nhiều người dân địa phương, ngày nào, chuyện cự cãi giữa khách hành hương và dân buôn bán dạo cũng đều xảy ra và phần thiệt thường thuộc về khách hành hương. Không ít trường hợp khách ấm ức nhất quyết không chịu trả tiền đã bị các đối tượng bán chim phóng sinh hành hung và dọa xử đẹp hết đường về nhà...

Lừa gạt trắng trợn không kém hoạt động bán chim phóng sinh là bán gạo, muối, bán lộc. Theo chị Thảo, ngụ tại thị xã Châu Đốc, khi khách vừa bước đến cổng sẽ được các đối tượng này đeo bám mời mọc. Ai ghé mua liền được hướng dẫn: 1 năm có 12 tháng phải mua 12kg gạo, muối với giá khoảng 180.000 - 240.000 đồng. Sau đó họ sẽ kêu khách đưa tiền gói lộc, trong lúc khách móc tiền, họ để ý và biết được khách thuộc hạng nào để khi khách cúng xong, họ sẽ hét giá gạo muối 480.000 - 1.000.000 đồng. Ngay cả lễ vật để cúng như heo quay cũng bị các đối tượng lừa đảo phù phép gạt khách.

Cảnh bát nháo ở khu vực Miếu Bà Chúa Xứ núi Sam. Ảnh: ĐÌNH TUYỂN

Cảnh bát nháo ở khu vực Miếu Bà Chúa Xứ núi Sam. Ảnh: ĐÌNH TUYỂN

Theo người dân ở khu vực Miếu Bà, khi mua heo quay, tốt nhất khách nên đến trực tiếp các điểm nhận quay đặt hàng với giá 150.000 - 180.000 đồng/kg. Không ít trường hợp khách hành hương hám rẻ, nên đã mua phải heo chết ướp đá cả tháng của các đối tượng cò mồi. Cũng trong những ngày này, giá cả các dịch vụ ăn, nghỉ ở thị xã Châu Đốc tăng vọt. Giá một nhà nghỉ xập xệ khoảng 500.000 - 1 triệu đồng/đêm.

Hiện các hoạt động bói toán, xin xăm, giải hạn cũng nở rộ ở các miếu, chùa, lăng ở khu vực núi Sam. Tại khu vực miếu Bà Chúa Xứ, không khó để gặp những đối tượng coi bói dạo. Họ thường tìm cách tiếp cận những khách đang ngồi nghỉ ngơi, ăn uống rồi thao thao phán về tài lộc, sức khỏe… Lần nào xem bói, các “thầy” cũng chỉ có 1 bài: “Năm nay là năm thí chủ làm ăn phát tài, tiền vào bể tay. Có quý nhân phù trợ nên mọi hoạn nạn đều qua khỏi…”.

  • Đổ, hứng, uống!

So với những địa phương khác của khu vực ĐBSCL, Bạc Liêu là nơi tập trung nhiều lễ hội, nhất là vào tháng giêng. Đặc biệt là khu du lịch Quán Âm Phật Đài hay còn gọi là khu du lịch Phật Bà Nam Hải, tọa lạc tại biển Nhà Mát, TP Bạc Liêu. Nơi này mỗi ngày đón hàng chục ngàn du khách đến dâng hương, chiêm bái. Đây là một công trình văn hóa tâm linh nổi bật ở Bạc Liêu. Tuy nhiên, nạn giật dọc, móc túi, rạch giỏ xách, chen lấn, kẹt xe, tranh giành khách để bán nhang, hoa quả và xả rác tứ tung... khiến nhiều du khách ngao ngán.

Bên trong khu tượng Phật Bà Nam Hải, nhang đèn, hoa quả và đủ loại chất thải nằm ngổn ngang. Những ngày đông người, do không thể chen lấn vào khu vực tượng Phật Bà để cúng viếng nên nhiều người đã bày mâm bàn, trái cây, hoa... ở các khu đất gần đó rồi đốt nhang cắm khắp nơi.

Việc đi chùa dâng hương, xin phúc, xin lộc và cầu cho một năm mới tốt lành đã trở thành nét văn hóa đặc sắc. Tuy nhiên, việc đi lễ chùa hiện nay, bên cạnh những phong tục tốt đẹp như cầu mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an hay được thuận buồm xuôi gió, tôm cá đầy ghe theo tín ngưỡng dân gian của người dân xứ biển vẫn còn tồn tại nhiều vấn nạn mê tín. Đó là tình trạng lấy nước uống đóng chai đổ lên chân tượng Phật Bà Nam Hải rồi hứng uống, vuốt đầu, rửa mặt tạo nên cảnh nhếch nhác.

Nhiều người cứ chen nhau lên chân tượng thờ để được “đổ, hứng, uống” cầu cho hết bệnh, sức khỏe, phát lộc… Cộng thêm sình bùn từ giày dép và “nước phép” vung vãi ra khiến chốn trang nghiêm không còn vệ sinh.

Ngoài hình ảnh khó coi trên, nhiều hàng quán tại khu du lịch này còn thay nhau chặt chém khách hàng. Như giá gửi xe máy từ 2.000 đồng/phương tiện nâng lên 5.000 đồng/phương tiện; còn cơm, hủ tiếu cũng tăng bình quân hơn 10.000 đồng/tô, dĩa so với mức bình thường.

Ông Đồng Thanh Út, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Bạc Liêu, cho biết: “Mặc dù đã tăng cường công tác tuyên truyền và kiểm tra thường xuyên nhưng trong dịp tết, Chi cục Quản lý thị trường vẫn phát hiện nhiều trường hợp vi phạm về giá”.

Một số chủ sơ sở kinh doanh chấp nhận chịu phạt thay vì chấp hành theo luật. Đây được coi là tình trạng khá phổ biến ở khu du lịch Phật Bà Nam Hải, khi mức phạt chưa đủ răn đe. Cùng với khu du lịch này, nhiều điểm du lịch và di tích khác như: Chùa Quan Đế Cổ Miếu, Chùa Bà Địa Mẫu, Chúa Xứ Cổ Miếu phường 2, TP Bạc Liêu vẫn còn nhan nhản hình ảnh chèo kéo khách từ những hàng quán, dịch vụ gửi xe, đội quân bán vé số dạo cứ thay nhau án ngữ trước cổng các chùa tạo điều kiện cho bọn móc túi hành nghề. 

ĐÌNH TUYỂN - SONG HỶ

- Thông tin liên quan:

>> Bài 1: Tận thu và bát nháo

Tin cùng chuyên mục