Thông điệp đầu năm của Thủ tướng Chính phủ đã truyền đi tín hiệu mới, có sức lay động. Những vấn đề nêu trong bài viết đã nhận được nhiều ý kiến đóng góp, hiến kế của người dân, của các chuyên gia trong nước và cả người Việt Nam ở nước ngoài.
Thông điệp Thủ tướng mang tính chủ động, tiến công nhằm đáp ứng những vấn đề mà thực tiễn đang đòi hỏi, đang cần hành động đột phá. Chính vì vậy mà theo các chuyên gia, thông điệp đầu năm của Thủ tướng có sự mới mẻ, có hấp lực đối với dân chúng về nội dung và “mới trong hình thức giao tiếp” - thể hiện trách nhiệm về những cam kết thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ và sự kêu gọi của người đứng đầu Chính phủ cũng cụ thể hơn, có tính tương tác hơn.
Thông điệp của Thủ tướng như một sự tự đòi hỏi chính mình liên quan đến những vấn đề đổi mới thể chế, phát huy dân chủ, chức năng kiến tạo phát triển của nhà nước, tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, tái cơ cấu nông nghiệp…, cùng nhiều vấn đề mà Đại hội XI của Đảng đặt ra nhưng chưa được triển khai thực hiện đồng bộ.
Thủ tướng cho rằng những năm gần đây năng lực cạnh tranh chậm cải thiện, tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế cũng chậm lại, xã hội có không ít những vấn đề bức xúc, có nguyên nhân là những cải cách trước đây tạo ra đã không còn đủ mạnh để thúc đẩy phát triển.
Đã đến lúc phải tiếp tục đổi mới và nguồn động lực đó phải đến từ đổi mới thể chế và phát huy mạnh mẽ quyền làm chủ của nhân dân. Chế độ mà chúng ta đang xây dựng phải ưu việt hơn về dân chủ và Đảng ta phải nắm lấy ngọn cờ dân chủ. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước cũng là nhằm phát huy tốt hơn quyền làm chủ của nhân dân. Vấn đề đặt ra là cần có chương trình cải cách toàn diện, thay đổi những quy định của pháp luật và phương thức ứng xử của công chức với người dân. Việc xây dựng thể chế sao cho đáp ứng yêu cầu của người dân về chất lượng sống, về an toàn, dân chủ, tạo điều kiện làm ăn, sinh sống, thông tin minh bạch, được phát huy vai trò trong việc phát hiện yếu kém, tham nhũng, lãng phí, lạm dụng chức quyền của cán bộ công chức.
Thủ tướng đặt trọng tâm vào yếu tố con người và dân chủ sẽ phát huy khả năng sáng tạo của mỗi người, tăng cường gắn kết xã hội và khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Trong đó thế hệ trẻ đóng vai trò quyết định đối với sự phát triển cũng như đối với vận mệnh của dân tộc. Phải hoàn thiện cơ chế phản biện xã hội, tăng cường sự tham gia của người dân vào quá trình xây dựng chính sách và lựa chọn cán bộ.
Đối với Nhà nước, Thủ tướng nhấn mạnh chức năng kiến tạo phát triển. Nhà nước không làm thay dân mà tập trung xây dựng thể chế, xây dựng bộ máy hành chính, có chính sách thúc đẩy phát triển, quan tâm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, huy động nguồn lực xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội. Coi trọng sự phối hợp, sự phân công, phân cấp, sự tương tác giữa các cơ quan trong bộ máy nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội, mở rộng đối thoại với người dân và doanh nghiệp nhằm tạo sự thống nhất, ổn định và phát triển.
Thủ tướng nêu rõ thời gian tới phải hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tập trung giải quyết 2 vấn đề quan trọng có liên quan chặt chẽ với nhau là thực hiện giá thị trường đối với hàng hóa, dịch vụ thiết yếu và bảo đảm cạnh tranh bình đẳng. Xóa bỏ tình trạng độc quyền doanh nghiệp và những cơ chế, chính sách tạo ra bất bình đẳng trong kinh doanh, nhất là trong tiếp cận các nguồn lực. Sẽ kiên quyết thực hiện tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, trọng tâm là cổ phần hóa, kể cả các tập đoàn kinh tế. Doanh nghiệp nhà nước chỉ tập trung vào những lĩnh vực then chốt, thiết yếu, địa bàn quan trọng và quốc phòng an ninh.
Trong lĩnh vực nông nghiệp sẽ đẩy nhanh tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, phát triển bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới. Từng bước hình thành các tổ hợp nông - công nghiệp - dịch vụ công nghệ cao. Thu hút doanh nghiệp đầu tư vào địa bàn nông thôn, thúc đẩy tập trung ruộng đất, chuyển dịch cơ cấu lao động và kinh tế nông thôn… Quan tâm bảo vệ môi trường, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống, tập quán tốt đẹp của làng quê Việt Nam.
Thông điệp đầu năm của Thủ tướng được nhiều người cho là có tầm và có tính chiến đấu nhằm tiến công vào những trở lực, trì trệ, đầy khó khăn, thách thức. Niềm tin và hy vọng xin được gửi lại Thủ tướng - nói được và sẽ làm được. Mà không chỉ có Thủ tướng, cần có cả một bộ máy công vụ vận hành đồng bộ. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và sự đồng thuận của hệ thống chính trị, của nhân dân, với những công việc và lộ trình phù hợp, trước mắt chúng ta phải hoàn thành tốt mục tiêu, nhiệm vụ năm 2014, mở ra những tiền đề, triển vọng tăng tốc, bền vững.
PHẠM PHƯƠNG THẢO