Đời "gai" nữ

Tuổi thọ của nghề gai (guide - hướng dẫn viên du lịch - HDV) rất ngắn. Đối với nữ lại càng “ngắn” hơn, ít ai ngoài 30 tuổi còn “cầm tour” đi. Do tính chất công việc luôn “đi mây về gió” nên HDV nữ gặp không ít khó khăn, trở ngại trong tác nghiệp, rồi chuyện dở khóc dở cười luôn xảy ra nên số người trụ được với nghề khá ít, còn lại chuyển nghề hoặc “theo chồng bỏ cuộc chơi”.

Ưu thế nhưng...…

HDV nữ có ưu thế mà HDV nam không có được như: Xinh đẹp, duyên dáng, nói năng ngọt ngào nên dễ gây cảm tình với khách. Trong chuyến đi, nữ HDV thường kể chuyện gia đình, chăm sóc du khách tỉ mỉ, xử lý tình huống đằm thắm hơn HDV nam. Có những vị khách “quá đáng”, gây sốc, HDV nữ cũng dịu dàng và “chịu đựng” giỏi hơn HDV nam! Chính vì biết điểm mạnh này mà nhiều công ty du lịch thường sử dụng HDV nữ làm “mỹ nhân kế” để dụ khách mua tour của công ty, ký hợp đồng du lịch.

Hơn nữa, chính vì xinh đẹp, dễ thương nên đôi khi trên tour có những sơ suất, khách cũng dễ bỏ qua, dễ thông cảm. Có HDV nữ còn… nhõng nhẽo khi biết trên chuyến du lịch có một hay nhiều vị du khách nam có cảm tình với mình.

Tuy có nhiều lợi điểm nhưng HDV nữ lại gặp nhiều khó khăn hơn HDV nam, nhất là những tour khách đông, khuân vác nặng (hành lý, nước uống…), tổ chức những chương trình dã ngoại... đòi hỏi tính linh hoạt, năng động cao và đôi khi còn cần đến cơ bắp. Đi tour dài ngày, HDV nữ sợ nhất là về các tỉnh miền Trung, bởi thời tiết, khí hậu ở đây dễ làm “tàn phai nhan sắc”.

Nguyễn Thị Tuyết Hạnh, HDV công ty V.T.G, tâm sự: “Khi mới vào công ty, em cũng xinh xắn ra phết, được sếp chọn làm cô tiên trong dịp Tết Trung thu, nhưng chỉ sau hai năm, nhan sắc “xuống cấp” thấy rõ. Do nắng gió, ăn uống thất thường, trên xe không dám uống nước nhiều vì sợ mắc…, nên mụn nổi đầy mặt”. Còn Ngọc Phượng, HDV công ty L.V, cho rằng: “HDV là nghề “làm dâu trăm họ”, lo cho khách nhiều hơn gia đình, người yêu, nhưng yêu nghề phải chấp nhận “tình riêng bỏ chợ, còn tình người đa đoan”.

Một người bạn nữ tên H làm HDV cho công ty Lữ hành Saigontourist, lần nào gọi điện thoại mời sinh nhật, đám tiệc hay họp mặt bạn bè, gần như ít khi H có mặt tại Sài Gòn, lúc thì ở Nha Trang, khi ở tận Hạ Long (Quảng Ninh). Anh bồ của H gặp tôi cứ phàn nàn: “H đi hoài, thân gái dặm trường, nhiều khi thấy tội nghiệp, đôi lúc cũng hơi buồn, nhưng vì công việc làm sao bây giờ!”. Còn H cho hay, sau một tour về đến nhà, mệt lả, vùi đầu vào “ngủ lấy ngủ để” cho lại sức. Vào mùa cao điểm, có khi 9g tối mới về đến nhà, sáng mai lại phải xách va li lên đường tiếp. Có lần H đang đi tour, hay tin mẹ bệnh nặng phải nhập viện, nhưng đến năm ngày sau H mới về đến nhà!

Chuyện “dở khóc dở cười”

Giám đốc một hãng lữ hành khá lớn tại TPHCM kể: “Có một vị khách Việt kiều Mỹ, về nhờ công ty tôi tổ chức cho một mình ông ấy ra Phan Thiết chơi. Vị ấy yêu cầu đi xe 4 chỗ và cần một HDV nữ đi theo. Trong tình huống này tôi thật bất ngờ và lúng túng”. Đó chỉ là một trong hàng chục tình huống khó mà HDV nữ đôi khi không thực hiện được.

Hôm trước, khi đăng ký đi tour đi Nha Trang của công ty T.N, lúc về, xe gần đến thành phố, một anh bạn không biết những ngày qua có tình ý gì với nữ HDV hay không, hay chỉ đùa cho vui, bèn nói: “Cô Lan ơi, tôi thấy những ngày qua cô phục vụ đoàn quá tốt, cô có thể cho tôi “tặng” cô một nụ hôn được không?”. Câu nói tuy đơn giản, nhưng để trả lời cũng thật khó, bởi nguyên tắc HDV không nên để khách bị “quê”, nhưng cũng không thể để mình trở thành người dễ dãi. Hơi ấp úng và nở nụ cười thật tươi, rồi Lan nhẹ nhàng trả lời: “Em xin cảm ơn lời khen ngợi của anh, nhưng em nghĩ, anh có thể hát một bài, hoặc kể câu chuyện vui, xem như đó là món quà anh dành tặng cho cả đoàn và cho em, được không ạ?”. Một câu trả lời thông minh và tế nhị.
 
Trong những chuyến đi dài ngày, du khách nam và HDV nữ có cảm tình với nhau là chuyện thường, như trường hợp L ở công ty D mới đây đã theo một chàng du khách Australia về tận “xứ sở chuột túi”. Không ít HDV nữ bị quấy rối dưới nhiều cấp độ khác nhau. Thường dẫn đoàn đông thì khách sạn cho phòng nội bộ, HDV nữ và tài xế ở riêng nhưng khi kẹt phòng thì HDV nữ và tài xế phải ngủ chung phòng là chuyện… bình thường. Có HDV nữ sợ, phải xin ngủ chung với nữ tiếp tân của khách sạn, nhưng khi bí thế cũng đành chấp nhận và không ít chuyện “quấy rối” đã xảy ra.

Thành công và... “bỏ cuộc chơi”

Không ít HDV nữ thành đạt, đi lên từ nghề này. Có người nắm giữ chức vụ như trưởng phòng, phó giám đốc, giám đốc ở nhiều công ty du lịch. Ở công ty du lịch V, ai cũng biết chị C.N, từ một HDV tiếng Pháp, kiêm luôn tiếng Anh, lên chức trưởng phòng và hiện nay chị trở thành một giảng viên dạy chuyên ngành du lịch tại các khoa, trường đào tạo du lịch, được sinh viên, đồng nghiệp đánh giá cao. Còn chị T.T.L.P, giám đốc công ty du lịch D.K.R, kiêm giám đốc khu resort H.O (Khánh Hòa), hơn 10 năm phiêu du với nghề hướng dẫn du lịch, bằng sự yêu nghề, bằng kiến thức trải nghiệm của mình, chị cùng chồng quyết định xây một khu du lịch nghỉ dưỡng đạt tiêu chuẩn quốc tế, và gần đây H.O nổi trội như một điểm đến hấp dẫn du khách trong nước và quốc tế.

Ông Trần Thanh Tân, giám đốc Công ty lữ hành Lạc Việt, cho rằng: “Độ tuổi làm HDV của nữ “đẹp” nhất từ 22 - 30 tuổi. Do đặc thù của công việc, nên ngoài 30 tuổi, nữ làm HDV khó theo nghề, đặc biệt những người có gia đình, ít người chồng nào chấp nhận vợ mình đi như vậy. Một số người chuyển qua làm điều hành, văn phòng trong ngành du lịch, hoặc có người bỏ hẳn nghề để làm việc khác”. Thế nhưng qua tìm hiểu, chúng tôi được biết nguyên nhân chính làm HDV nữ ít gắn bó với nghề lâu dài là do người sử dụng lao động hiện nay chưa tạo sự tin tưởng và ổn định khi guide nữ đứng tuổi, không thể đi tour được, xem như nghề bị bỏ đi.

CHÂU PHONG