Các phương tiện giao thông sử dụng khí CNG: Giải pháp cấp thiết bảo vệ môi trường

Việc sử dụng nhiên liệu khí nén thiên nhiên (Compressed Natural Gas, viết tắt CNG) thay thế dần nhiên liệu hóa thạch truyền thống đang khá phổ biến hiện nay bởi việc sử dụng khí CNG mang lại nhiều lợi ích tích cực cho môi trường, tiết kiệm chi phí sản xuất... Hiểu rõ được những lợi ích thiết thực của khí CNG, TPHCM đã đầu tư hơn 163 tỷ đồng để sản xuất 300 xe buýt sử dụng khí CNG trong giai đoạn 2013-2015. Việc sử dụng xe buýt chạy CNG giúp giảm phát thải 20% khí CO₂, 75% khí NOx , gần 65% khí CO và hơn 60% khí HC ra môi trường, tiết kiệm từ 30-40% chi phí nhiên liệu...

CNG - KHÍ SẠCH, RẺ VÀ THÂN THIỆN MÔI TRƯỜNG

CNG là khí nén được khai thác từ các mỏ khí tự nhiên hoặc là khí đồng hành trong quá trình khai thác dầu mỏ, qua xử lý và nén ở áp suất cao (250atm) để tồn trữ. Với thành phần chủ yếu là metane CH4 (84%) nên khi cháy khí CNG sinh ra rất ít khí CO₂, giúp môi trường sạch hơn, giảm được hiệu ứng nhà kính. Và nếu CNG có bị rò rỉ ra môi trường không khí, nguy cơ hỏa hoạn thấp hơn xăng dầu. Với thành phần cấu tạo này, CNG đáp ứng được tiêu chí thân thiện môi trường, có tính an toàn khá cao, giá lại rẻ hơn so với các loại nhiên liệu khác từ 10- 30%. Cụ thể, nếu so với dầu FO, DO và LPG, dùng CNG trong sản xuất rẻ hơn 10-15%, dùng trong vận tải rẻ hơn 30-40%. Vì thế, việc sử dụng loại nhiên liệu này sẽ góp phần giảm được tối đa chi phí nhiên liệu.

Theo TS Nguyễn Hữu Hường (Trưởng khoa Kỹ thuật giao thông, Trường Đại học Bách khoa TPHCM), khí CNG là một loại khí sạch, không có benzene và hydrocarbon thơm kèm theo nên khi đốt nhiên liệu này không giải phóng nhiều khí độc và không phát sinh bụi nên rất thân thiện môi trường. Trong tương lai, khí CNG sẽ thay thế các loại nhiên liệu như xăng, dầu… Chính vì những ưu điểm trên, khí CNG mang lại nhiều lợi ích cho các ngành sản xuất công nghiệp. Cụ thể, sử dụng khí CNG làm nguyên liệu cho các ngành công nghiệp chế biến thực phẩm, sản xuất thủy tinh, vật liệu xây dựng, gốm sứ và sắt thép… Trong đó có thể kể đến một số cơ sở công nghiệp lớn sử dụng khí CNG làm nhiên liệu trong quá trình sản xuất như Thép Pomina, Công ty Gạch men Bạch Thanh... Với những đặc tính ưu việt trên, khí CNG đang trở thành nguồn nhiên liệu lý tưởng cho các doanh nghiệp.

Đặc biệt, đối với ngành công nghiệp dầu khí, khí CNG đang đóng vai trò chủ lực, bởi nhiên liệu này tiết kiệm được 40% chi phí so với các nguồn nhiên liệu khác. Ngoài ra, khí CNG còn rất tiện lợi trong việc vận chuyển đến các nhà máy và khu công nghiệp bởi nó chỉ chiếm khoảng 1/200 thể tích so với khí thiên nhiên ở điều kiện tiêu chuẩn (15OC, 1atm) nên có thể lưu trữ và vận chuyển khối lượng lớn. Nếu trong quá trình vận chuyển chẳng may khí CNG thoát ra ngoài thì nguy cơ cháy nổ thấp hơn so với xăng dầu.

Không chỉ thế, khí CNG còn được sử dụng làm nhiên liệu cho các phương tiện giao thông đường bộ như ô tô, xe buýt, xe tải... Động cơ sử dụng khí CNG sẽ giảm 90-97% lượng khí thải độc hại đến môi trường và gần như không có bụi so với động cơ sử dụng xăng. Đây là một ưu điểm vượt trội của động cơ sử dụng khí CNG. Việc sử dụng khí CNG làm nhiên liệu vận hành còn giúp tiết kiệm rất nhiều chi phí vì giá khí CNG hiện nay khá thấp. Theo tính toán của một số nhà khoa học, giá 1 tấn khí CNG khoảng 318 USD, chỉ bằng 53,5% giá xăng, 42% giá dầu. Vì thế, xe sử dụng khí CNG tiết kiệm rất nhiều nhiên liệu so với việc sử dụng dầu diesel nên hứa hẹn đây sẽ là nhiên liệu tối ưu trong tình hình giá xăng dầu ngày càng tăng cao. Ngoài ra, loại nhiên liệu này còn có một ưu thế nữa là có thể sử dụng được cho máy chạy cả động cơ xăng và động cơ diesel. Mặt khác, khí CNG có nhiệt trị và chỉ số octane cao, được đốt cháy hoàn toàn nên không gây đóng cặn tại bộ chế hòa khí của các phương tiện, điều này giúp cải thiện hiệu suất, kéo dài chu kỳ bảo dưỡng và tăng được tuổi thọ thiết bị.

Bên cạnh những lợi ích trên, khí CNG còn mang lại nhiều lợi ích cho ngành y tế, xây dựng và một số ngành tiêu dùng…

TIỀM NĂNG PHÁT TRIỂN CỦA KHÍ CNG

Công nghệ khí CNG lần đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam năm 2008 bằng sự ra đời của nhà máy khí thiên nhiên CNG tại Khu công nghiệp Phú Mỹ I, huyện Tân Thành, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu. Vào tháng 5-2010, để hạn chế ô nhiễm môi trường, chống biến đổi khí hậu, vì môi trường xanh sạch, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã chuyển đổi và sử dụng nhiên liệu khí CNG cho toàn bộ ô tô tại các đơn vị thành viên của tập đoàn trên địa bàn TPHCM và tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu (ước khoảng 600 xe).

Xe buýt sử dụng khí CNG

Hiện tại, ở phía Nam đã có 2 trạm nạp khí CNG cho các phương tiện giao thông vận tải: một trạm ở Phú Mỹ, Đồng Nai và một trạm ở gần khu vực sân bay Tân Sơn Nhất, TPHCM. Khí CNG được cung cấp chủ yếu từ Công ty CNG Việt Nam và Công ty Cổ phần Kinh doanh Khí hóa lỏng Miền Nam (PGS) có nhà máy đặt tại Khu công nghiệp Phú Mỹ I (Bà Rịa- Vũng Tàu) với tổng công suất 150 triệu mét khối mỗi năm.

Theo thống kê, có gần 500 công ty sản xuất trong các khu công nghiệp gần đó có khả năng sử dụng thêm 338 triệu mét khối khí đốt/năm. Nguồn cung khí ở Việt Nam sẽ tăng 11%/năm trong giai đoạn 2013-2017. Bên cạnh đó, đề án sản xuất 300 xe buýt chạy bằng khí CNG của UBND TPHCM đã được phê duyệt sẽ góp phần làm tăng cầu tiêu thụ khí CNG trong nước năm 2014.

Có thể thấy tiềm năng của khí CNG trong giao thông vận tải cũng như trong công nghiệp tại Việt Nam là rất lớn. Xu hướng sử dụng nhiên liệu tiết kiệm, thân thiện môi trường tại Việt Nam chắc chắn sẽ tăng mạnh trong tương lai gần. Vì vậy, PV Gas và PV Gas South đã và đang tích cực chuẩn bị các kế hoạch nhằm đảm bảo nguồn cung khí CNG cũng như nhiên liệu từ khí thiên nhiên, đồng thời hoàn thiện cơ sở vật chất như xây dựng thêm các đường ống vận chuyển khí, nhiều trạm tiếp nhiên liệu để kịp thời đáp ứng nhu cầu thị trường trong thời gian tới.

Lương Thúy Liễu