Người dân sử dụng dịch vụ bưu chính tại Phòng Quản lý xuất nhập cảnh - Công an TPHCM. Ảnh: KỲ LÂM
Bưu điện tiếp nhận gần 3 triệu hồ sơ
Sau khi hoàn tất giấy tờ làm thủ tục cấp đổi hộ chiếu, anh Lê Minh Tân (ngụ quận 1) đến bưu điện gần nhà. Ở đây, anh và bưu điện ký hợp đồng dịch vụ ưu tiên chuyển phát hồ sơ về Cục Quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an). Theo đó, bưu điện nhận hồ sơ cấp đổi hộ chiếu rồi thay anh gửi đến cơ quan chức năng, nộp phí và mang kết quả đến tận nhà. Anh Tân cho hay: “Chỉ mất 80.000 đồng tiền phí trả bưu điện, tôi đỡ tốn 2 ngày đến cơ quan công an để nộp hồ sơ và nhận kết quả”.
Không chỉ tại các bưu cục, bàn dịch vụ bưu chính đặt tại Phòng Quản lý xuất nhập cảnh (Công an TPHCM) thường xuyên đông đúc. Số lượng khách hàng chờ đăng ký dịch vụ trả kết quả hộ chiếu tận nhà đông không kém số người xếp hàng nộp hồ sơ làm hộ chiếu.
Bắt đầu từ năm 2012, Bưu điện TPHCM phối hợp với UBND quận - huyện và các sở ngành triển khai dịch vụ phát trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính tại địa chỉ theo yêu cầu người dân (dịch vụ 1 chiều). Đến năm 2014-2015, Bưu điện TP tiếp nhận hồ sơ đăng ký trực tuyến và phát trả kết quả tại địa chỉ yêu cầu (dịch vụ 2 chiều). Sau đó là dịch vụ nộp tiền phạt vi phạm hành chính lĩnh vực giao thông đường bộ và phát trả giấy tờ tạm giữ qua bưu điện trong năm 2016. Từ tháng 10-2017, Bưu điện TP tiến hành tiếp nhận hồ sơ hành chính tại 24 bưu cục. Đến nay, hệ thống bưu chính cung cấp dịch vụ tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính tại địa chỉ theo yêu cầu của người dân.
Người vi phạm luật giao thông đăng ký nhận lại giấy tờ bị tạm giữ. Ảnh: K.LÂM
Theo Bưu điện TPHCM, nếu năm 2012, số lượng hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính qua bưu điện trên địa bàn chỉ dừng ở con số hơn 6.500, thì đến năm 2016 là hơn 2,1 triệu. Đến năm 2017, số hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính mà bưu điện tiếp nhận là gần 3 triệu hồ sơ. Ngoài ra, Bưu điện TPHCM cũng phối hợp với 9 bệnh viện hoạt động tại TP cung ứng dịch vụ phát trả kết quả khám chữa bệnh tại nhà. Bình quân hàng năm, nhân viên bưu chính chuyển trả gần 80.000 kết quả khám chữa bệnh đến tận nhà người dân trên địa bàn TPHCM và các tỉnh lân cận.
Chia “lửa” với cơ quan nhà nước
Tại TPHCM, người dân thường sử dụng dịch vụ bưu điện đối với hồ sơ bảo hiểm xã hội, cấp đổi giấy phép lái xe, cấp lý lịch tư pháp, thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cấp bản sao bằng tốt nghiệp, thủ tục xin nhận con nuôi, bản sao giấy khai sinh…
Đánh giá về dịch vụ tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính qua bưu điện, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Trần Vĩnh Tuyến cho biết khối lượng hồ sơ hành chính tại các cơ quan nhà nước của TP rất lớn. Nhiều sở - ngành, điển hình như Sở Kế hoạch và Đầu tư, cán bộ luôn trong tình trạng căng thẳng khi mỗi ngày tiếp nhận khoảng 1.000 hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính. Chính vì thế, dịch vụ trên không những mang lại sự tiện lợi cho người dân mà còn góp phần giảm bớt áp lực trong cơ quan nhà nước, ngăn chặn cán bộ nhũng nhiễu.
Ông Phạm Anh Tuấn, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty Bưu điện Việt Nam (VNPost), thông tin năm 2017, hệ thống bưu chính trên cả nước đã tiếp nhận và trả kết quả đối với 9 triệu hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính. Trong đó, TPHCM chiếm số lượng rất lớn - 3 triệu hồ sơ. Đặc biệt, không người dân nào sử dụng dịch vụ bưu chính gặp tình trạng thất lạc hay sai lệch thông tin hồ sơ. Ông Tuấn cho rằng đây là kết quả đáng ghi nhận, tương xứng với quy mô phát triển kinh tế - xã hội của TPHCM.
Hiện 62/63 tỉnh, TP đã ký thỏa thuận hợp tác với VNPost. Theo đó, cơ quan chức năng các cấp phối hợp với hệ thống bưu điện tổ chức tập huấn nghiệp vụ về kiểm tra giấy tờ, những điểm cần lưu ý khi nhận hồ sơ… nhằm đảm bảo tiếp nhận chính xác, nhanh chóng và an toàn.
Cần niêm yết rõ thủ tục
Trong báo cáo gửi UBND TPHCM, Bưu điện TP phản ánh danh mục hồ sơ chuyển phát qua bưu điện chưa nêu chi tiết về thành phần hồ sơ, chưa quy định cụ thể về tiền phí/lệ phí hồ sơ, thời điểm thu nộp phí/lệ phí. Do đó, Bưu điện TP gặp khó khăn khi triển khai công tác tiếp nhận hồ sơ hành chính đúng quy định. Bên cạnh đó, số lượng đăng ký yêu cầu tiếp nhận và phát trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính tại địa chỉ còn hạn chế. Địa bàn TP có 10 xã chưa có điểm phục vụ bưu chính (các xã Tân Kiên, Phú Tây - huyện Bình Chánh...). Ở những địa phương trên, người dân khó tiếp cận dịch vụ.
Nhằm khắc phục tình hình trên, Bưu điện TPHCM đề xuất chính quyền TP thống nhất và niêm yết trên website danh mục thủ tục hành chính chuyển phát qua bưu điện. Trong đó, danh mục thể hiện đầy đủ thành phần hồ sơ, phí/lệ phí, hình thức và thời điểm thu nộp phí/lệ phí.