Cùng với hàng loạt sự kiện tuyên thệ nhậm chức của các tổng thống cánh tả ở Venezuela, Ecuador, Nicaragua, khu vực Mỹ Latinh tiếp tục thu hút sự chú ý của thế giới với chuyến thăm 4 ngày của Tổng thống Iran Ahmadinejad (từ 12 đến 16-1) đến Venezuela, Nicaragua và Ecuador.
Dư luận chú ý vì thời điểm của chuyến đi đúng vào lúc Mỹ Latinh có những sự kiện chuyển giao quyền lực quan trọng. Các tân tổng thống của Venezuela (Hugo Chavez), Nicaragua (Daniel Ortega), Ecuador (Rafael Correa) đều là những nhân vật không thân Mỹ và đeo đuổi việc thiết lập một mô hình xã hội chủ nghĩa trong khu vực.
Chính vì thế, chuyến đi của Tổng thống Iran Ahmadinejad được giới quan sát ghi nhận là nhằm củng cố và thiết lập liên minh mới trong nỗ lực vượt ra khỏi chính sách phong tỏa của phương Tây.
Ngày mai, 15-1, ông Ahmadinejad đến tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống Ecuador Rafael Correa, nơi ông sẽ có hàng loạt cuộc gặp với những lãnh đạo Mỹ Latinh, trong đó có Tổng thống cánh tả Bolivia Evo Morales.
Đối với Venezuela, Iran và nước này đã có những chuyển động ngoạn mục, thiết lập liên minh và hợp tác chỉ trong vài tháng vừa qua. Đây là chuyến thăm thứ hai của ông Ahmadinejad đến Venezuela chỉ trong vòng 4 tháng; và cuối năm ngoái, Tổng thống Venezuela Hugo Chavez cũng đã tới Iran.
Qua những chuyến thăm này, hai bên đã có những thỏa thuận khổng lồ về hợp tác kinh tế. Lập liên minh, đồng thời tăng cường hợp tác về kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh giá dầu biến đổi khôn lường, sẽ giúp cả Iran và Mỹ Latinh giàu dầu khí có những tiếng nói mạnh mẽ hơn trên trường quốc tế và có thể đối phó với những biến động về kinh tế.
Đáng chú ý nữa là cùng lúc với chuyến thăm Mỹ Latinh của ông Ahmadinejad thì Ngoại trưởng Mỹ C.Rice cũng đến Trung Đông tìm kiếm các đồng minh Arab cho chiến lược mới của Mỹ ở Iraq và ngăn sự can thiệp của Iran vào Iraq. Kết quả của hai chuyến thăm đối nghịch này như thế nào sẽ là một vấn đề được dư luận đặc biệt quan tâm.
Một chuyển động nữa của Mỹ Latinh khiến dư luận chú ý là ngay sau lễ nhậm chức của tân Tổng thống Nicaragua Daniel Ortega, Tổng thống Venezuela Hugo Chavez đã công bố kế hoạch viện trợ về kinh tế xã hội khổng lồ cho Nicaragua, bao gồm xây dựng 200.000 căn hộ cho người có thu nhập thấp, xây dựng một nhà máy lọc dầu với công suất 150.000 thùng/ngày.
Nicaragua có thể sử dụng sản lượng dư thừa để bán cho nước ngoài và được sử dụng khoản lợi nhuận thu được để trả hết nợ cho Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF). Bên cạnh đó, ông Chavez cũng hứa sẽ mở rộng đường ống dẫn khí ngang qua Trung Mỹ (từ Venezuela đến Colombia và dự kiến sang Panama) đến Nicaragua.
Sự giúp đỡ một trong những nước nghèo nhất Mỹ Latinh lần này của ông Chavez cho thấy rõ quyết tâm của ông giúp đất nước Nicaragua thoát nghèo để cùng xây dựng một khu vực Mỹ Latinh thịnh vượng.
HOÀI ANH (Theo Financial Times)
