Nhắc đến người hâm mộ (fan) nhiều người nghĩ ngay đến đội ngũ fan của các ca sĩ, ngôi sao điện ảnh… Trong lĩnh vực văn học, rất hiếm hoi xuất hiện thông tin về fan của các nhà văn. Trên thực tế, khối gắn kết nhà văn, tác phẩm và bạn đọc dù không cực thịnh như xưa nhưng vẫn còn khá mạnh mẽ…
Cuồng nhiệt không kém
Ở Việt Nam, nhà văn có lượng bạn đọc hâm mộ nhiều nhất, cuồng nhiệt nhất có lẽ phải kể đến nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Tại Hội chợ Sách TPHCM lần thứ 6 diễn ra ở công viên Lê Văn Tám hồi đầu năm 2010, cạnh gian hàng NXB Trẻ có bày vài chiếc bàn để các nhà văn, bạn đọc có thể ngồi trò chuyện, trao đổi.
Vào tối ngày thứ 3 của hội sách, đã có mặt một số nhà văn, nhà thơ, trong đó có nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Một bạn đọc trẻ nhận ra anh vội chạy lại xin chữ ký. Sau khi giao lưu tại đây với bạn đọc, các nhà văn, nhà thơ quay lại trò chuyện. Bất chợt, một lúc sau độc giả này xuất hiện lần nữa với một bọc xoài to tướng trên tay và lí nhí: “Cháu thấy mấy chú uống bia nên mang ít xoài để làm mồi”. Tất cả mọi người, nhất là nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, đều ngẩn ngơ xúc động vì sự quan tâm của bạn đọc nhỏ tuổi này.
Tại căn hộ của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, chiếm một vị trí trang trọng nhất và diện tích lớn nhất là những kỷ vật mà bạn đọc hâm mộ tặng. Đủ cả, từ chiếc chuông gió bằng sứ gắn câu chúc nhà văn mạnh khỏe, các cuốn lưu bút chứa những lời tâm sự của bạn đọc gửi đến nhà văn đến tranh ghép hình nhà văn, những món quà lưu niệm và thậm chí cả gấu bông, thỏ bông…
Không những thế, bạn đọc hâm mộ còn gửi đến nhà văn đủ loại đồ ăn thức uống như một lời chúc “ráng ăn cho khỏe để có sức sáng tác”. Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh đưa gói kẹo đậu phộng ra khoe: “Của một bạn đọc ở đường Đinh Tiên Hoàng, cứ dăm ba bữa bạn đọc nhỏ này lại nhờ mẹ chở lên để tặng kẹo”.
Bạn đọc hâm mộ còn thành lập CLB người hâm mộ nhà văn Nguyễn Nhật Ánh (fan club), nơi các bạn có thể trao đổi về tác phẩm, về nhà văn… Bên cạnh đó, không thể kể hết những diễn đàn về tác giả, tác phẩm Nguyễn Nhật Ánh trên các trang điện tử, mở các chuyên đề riêng trên Facebook, Twiter về nhà văn như: Hội những người thích đọc tác phẩm Nguyễn Nhật Ánh, hay thậm chí là thành lập hẳn một trang web chuyên về Nguyễn Nhật Ánh, tổ chức các cuộc giao lưu, trao đổi kinh nghiệm sáng tác với nhà văn…
Các bạn trẻ xếp hàng chờ nhà văn Nguyễn Nhật Ánh ký tặng.
Một động lực sáng tạo
Dù chưa phải là nhà văn xuất sắc nhất Việt Nam hiện đại, nhưng riêng trong mảng văn học thiếu nhi, hơn 20 năm qua Nguyễn Nhật Ánh vẫn luôn khẳng định vị trí số một. Dĩ nhiên, đi kèm với thành công của anh là một đội ngũ bạn đọc hâm mộ thuộc nhiều lứa tuổi, bởi vì những cô, cậu bé hâm mộ Nguyễn Nhật Ánh của 15-20 năm trước nay đã thành những ông bố, bà mẹ và họ truyền lại sự hâm mộ đó cho con mình.
Những sự hâm mộ trên không phải tự nhiên mà có. Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh đã phải nỗ lực rất nhiều. Có thể thấy điều đó ở ngay trong các tác phẩm của nhà văn. Khi máy tính bắt đầu phổ biến, nhà văn đã khéo léo đưa nó vào tác phẩm của mình với Những buổi chiều Windows. Khi bạn đọc có phần quá quen thuộc với các truyện ngắn, anh cho ra mắt Kính vạn hoa, một tác phẩm nhiều kỳ. Đến khi trào lưu truyện huyền ảo tràn vào Việt Nam, nhà văn có Chuyện xứ Langbiang đầy thu hút.
Gần đây, nhà văn lại chủ động chuyển từ đề tài tình yêu tuổi mới lớn qua những tác phẩm có nét đặc thù mới lạ, hấp dẫn riêng như Tôi là Bê tô, Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ, Đảo mộng mơ. Nổi tiếng về viết cho thiếu nhi nhưng Nguyễn Nhật Ánh đã thoát khỏi cái lối mòn “viết cho thiếu nhi bằng cái thiếu nhi của chính mình”. Cái thiếu nhi của Nguyễn Nhật Ánh mang chất riêng của anh nhưng cũng đồng thời luôn cập nhật, đem theo cả những mong muốn, khát khao của thiếu nhi hiện nay.
Văn hóa đọc không chỉ đơn thuần là đọc gì hay đọc như thế nào mà nó còn thể hiện qua sự gắn kết tác giả-tác phẩm-bạn đọc. Chính từ sự nỗ lực của nhà văn đã sáng tác ra tác phẩm hay, hấp dẫn, từ đó tạo nên một lượng lớn bạn đọc hâm mộ, tạo nên một niềm ham thích đọc sách. Cũng chính từ niềm hâm mộ đó sẽ kích thích sự sáng tác và sẽ xuất hiện những nhà văn mới. Chỉ đáng tiếc, còn quá ít nhà văn tạo được sự hâm mộ lớn trong nền văn học Việt Nam hiện nay.
TƯỜNG VY
