Trong lúc nhiều hộ trồng lúa vụ 3 ở An Giang, Đồng Tháp, Kiên Giang… bị lũ đe dọa thì người dân trồng khoai lang mùa lũ ở Vĩnh Long và TP Cần Thơ thắng lớn. Giá khoai lang xuất khẩu tăng từng ngày đang kích thích nhiều hộ phát triển diện tích trồng khoai.
1ha khoai = 10 lượng vàng
1 triệu đồng/tạ khoai lang tím Nhật - đó là mức giá cao kỷ lục từ trước tới nay. Ông Ngô Thanh Liêm (Tám Liêm), chủ 3ha khoai lang ở ấp 6, xã Thới Hưng, huyện Cờ Đỏ, TP Cần Thơ mừng ra mặt: “Gần 30 năm trồng khoai lang nhưng chưa bao giờ giá cao như hiện nay. Giá càng tăng, thương lái đến hỏi mua càng nhiều, bất kể đồng khoai dù xa xôi cách trở vẫn có lái tìm tới tận ruộng, đậu ghe chờ cân khoai xong là trả tiền cái một, sướng thật!”.
Với 3ha khoai lang, năng suất đạt trung bình 500 tạ/ha, ông Tám Liêm thu được 1.500 tạ khoai (theo cách tính ở miền Tây: 1 tạ = 60kg). Giá bán bình quân từ 900.000 – 1.000.000 đồng/tạ (tùy loại), chỉ mất gần 5 tháng, ông Tám Liêm bỏ túi gần 1,5 tỷ đồng, số tiền có nằm mơ cũng không dám nghĩ đến.
Dọc theo kênh KH 6 từ Thới Hưng đi Cờ Đỏ, hàng chục ghe tam bản loại lớn neo đậu chờ thu mua khoai. Ông Tư Phúc, chuẩn bị thu hoạch hơn 3ha khoai ở xã Thới Hưng tính toán: “Nông dân trồng khoai tụi tui nói vui nhưng có thiệt: 1ha khoai = 10 lượng vàng, bởi 1ha khoai hiện nay thu được gần 500 triệu đồng, trong khi 10 lượng vàng khoảng trên dưới 470 triệu đồng. Trồng khoai - mua vàng, ngay thời điểm giá vàng lên cơn sốt, đúng là sốc thật!”.
Ông Nguyễn Hữu Trung, trưởng ấp 6 cho biết, 100% dân trồng khoai lang vụ này thắng lớn, mức lợi nhuận cao gấp nhiều lần so trồng lúa, nhờ đó phong trào trồng khoai đang phát triển rầm rộ.
Tại huyện Bình Tân, vùng chuyên canh khoai lang nổi tiếng của Vĩnh Long, nhiều hộ cũng đang “đổi khoai lấy vàng” nhờ trúng mùa trúng giá.
Ông Võ Văn Theo, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Bình Tân, phân tích: “Giá khoai lang tím Nhật trong 8 tháng đầu năm đều duy trì ở mức khoảng 500.000 đồng/tạ, gần đây nhảy vọt lên 1 triệu đồng/tạ khiến ai cũng bất ngờ. Một trong những nguyên nhân đẩy giá khoai tăng mạnh là do đang vào vụ nghịch, sản lượng khoai trong huyện còn ít, trong khi nhu cầu xuất khẩu khoai sang thị trường Trung Quốc tăng cao. Cung ít – cầu nhiều, nên giá cứ tăng theo chiều hướng có lợi cho nông dân”.
Tranh nhau thuê đất… trồng khoai
Trồng khoai lang mua vàng, trồng khoai làm giàu… trở thành chuyện thời sự được nhiều nông dân ĐBSCL bàn tán xôn xao. Ông Nguyễn Văn Quẹt, Chủ tịch UBND xã Thới Hưng, huyện Cò Đỏ, TP Cần Thơ cho biết, đất sản xuất nông nghiệp đã được đầu tư làm đê bao kiên cố chống lũ triệt để, tuy nhiên người dân chỉ làm 2 vụ lúa hoặc trồng mè, dưa hấu… chứ trước đây không ai biết trồng khoai. Trên 120ha khoai lang tím Nhật đang trồng năm nay, đều do người dân nơi khác đến thuê đất. Đây là mô hình mới nhưng hiệu quả kinh tế đem lại rất cao, mở ra hướng chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp rất triển vọng.
Theo ông Quẹt, chuyện nông dân Vĩnh Long và Đồng Tháp sang Thới Hưng thuê đất trồng khoai là hoàn toàn hợp pháp, người cho thuê và người thuê đều có hợp đồng với nhau. UBND xã cũng đã rà soát và không thấy bất cứ trường hợp nào cho người nước ngoài thuê đất trồng khoai. Nếu như hồi đầu năm giá thuê đất trồng khoai ở Thới Hưng chỉ 35 - 40 triệu đồng/ha/năm, nay do nhiều người tranh nhau thuê đã đẩy giá lên 46 - 48 triệu đồng/ha/năm.
Đại diện UBND xã Thới Hưng cho rằng, với lợi thế vùng đất mới, đê bao khép kín nên phát triển vụ khoai lang mùa lũ là hướng đi đúng. Tuy nhiên, mở rộng diện tích bao nhiêu, thị trường tiêu thụ lâu dài ra sao, hộ cho thuê đất chuyển nghề cách nào, sử dụng tiền cho thuê đất có hiệu quả không… là vấn đề trăn trở. Việc này xã rất cần sự hỗ trợ của cấp huyện, tỉnh và các ngành liên quan.
Ông Võ Văn Theo, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Bình Tân, cũng khuyến cáo: Khoai lang đang giúp nhiều hộ làm giàu, nhất là vụ khoai lang mùa lũ cho hiệu quả kinh tế rất cao. Dù vậy, không nên chạy đua theo kiểu “nhà nhà trồng khoai - người người trồng khoai” sẽ dẫn đến cung vượt cầu và nông dân sẽ lãnh đủ.
“Đầu ra khoai lang đang phụ thuộc nhiều vào thị trường Trung Quốc. Do đó vừa trồng vừa theo dõi chặt nhu cầu tiêu thụ, đồng thời mở thêm thị trường mới ở các nước khác, tiến tới xây dựng thương hiệu khoai lang; tiếp tục đầu tư để nâng cao năng suất và chất lượng khoai lang… phải làm đồng bộ thì nghề trồng khoai mới bền vững được”, ông Theo nói.
HUỲNH PHƯỚC LỢI