Theo Chỉ thị số 46 của Thủ tướng Chính phủ, chậm nhất đến ngày  31-12-2007, cả nước sẽ loại bỏ hoàn toàn xe công nông đã quá đát sử dụng. Từ thực tế đó, theo tính toán của Bộ Công nghiệp, đến năm 2010, cả nước cần khoảng 100.000 xe tải nhẹ để thay thế loại phương tiện này. Đây có thể là lý do làm thị trường xe tải năm nay trở lên sôi động.

• Khẳng định vị thế xe nội

Một góc dây chuyền sản xuất ô tô tại Nhà máy Chu Lai - Trường Hải. Ảnh: H.T.

Nếu tại các thành phố lớn thị trường xe du lịch đang lên xuống thất thường thì tại khu vực nông thôn sản phẩm xe tải đang là tâm điểm, đang hứa hẹn một thị phần sôi động cho các doanh nghiệp sản xuất. Ghi nhận từ thực tế, hiện nay, số lượng các showrom bán các loại xe tải nhẹ từ các công ty sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước mọc lên rất nhiều.

Theo các chuyên gia thị trường, sở dĩ có được thực tế trên là do các dòng xe tải do doanh nghiệp trong nước sản xuất có giá rất cạnh tranh, phù hợp với túi tiền người tiêu dùng, nhất là khách hàng khu vực nông thôn. Theo tính toán của người tiêu dùng, mua xe nội số tiền bỏ ra không nhiều, nếu công việc đều đều thì chỉ 2 đến 3 năm là có thể hoàn vốn. Hơn nữa, hiện nay ở hầu hết các địa phương đều có mặt các đại lý phân phối chính hãng nên mua xe ở đây cũng yên tâm vì các cửa hàng đều có chính sách bảo hành, dịch vụ sửa chữa, chăm sóc xe định kỳ nên rất tiện lợi hơn các dòng xe nhập.

Điểm lấn lướt của các doanh nghiệp sản xuất xe tải nhẹ có 100% vốn trong nước là không chỉ có chất lượng đã nâng cao, đa dạng về chủng loại mà đặc biệt giá bán luôn thấp hơn 25%-30%  giá xe nhập khẩu. Theo tính toán, hiện xe tải nhỏ của gần 40 doanh nghiệp trong nước sản xuất, lắp ráp như Vinamoto, Trường Hải, Vinaxuki, Hoàng Trà... chiếm khoảng 80% thị phần xe tải nhẹ trong nước. Trong số này, sản lượng bán ra luôn đứng đầu VAMA vẫn là Công ty  Ô tô Trường Hải. Theo ông Trần Việt An, nhân viên Phòng kinh doanh của công ty, năm 2006 mỗi tháng công ty tiêu thụ khoảng 400-450 xe tải các loại, trong đó khu vực phía Bắc chiếm trên 100 xe còn lại tập trung tại khu vực Nam Trung bộ và Đông Nam bộ.

Theo ông An, thị trường xe tải sẽ có nhiều đột phá nên năm nay công ty đang mở rộng nhiều đại lý tại các tỉnh miền trung và trung du Bắc bộ, kèm theo nhiều chương trình khuyến mại, hỗ trợ khách hàng vay vốn mua xe. Được biết, để đón đầu lộ trình cấm xe công nông, năm nay nhiều công ty sản xuất xe tải trong nước đang đẩy mạnh việc hỗ trợ vay vốn ngân hàng và sẽ tiếp tục cho ra đời một số dòng xe giá rẻ hơn nữa phục vụ nhu cầu thay thế xe công nông. Nhiều doanh nghiệp đang ngóng chờ hạn chót của lộ trình loại bỏ xe công nông với hy vọng mở rộng thị trường đầy tiềm năng này cũng là điều dễ hiểu.

• Lộ trình còn chậm

Có thể nói, theo nội dung của Chỉ thị 46/CP về lộ trình loại bỏ xe công nông thì đến ngày 31-12-2007 sẽ dừng lưu hành tất cả xe công nông, thế nhưng đến thời điểm này số lượng phương tiện này vẫn còn tồn tại khá nhiều tại các vùng nông thôn, miền núi. Nội dung thực hiện đã có, thế nhưng hầu hết các địa phương cũng chỉ mới có qui định cấm xe công nông lưu hành trên các tuyến quốc lộ, đường nội thị, còn việc triển khai hỗ trợ người dân thay thế như thế nào gần như chưa có động tĩnh gì.

Được biết, tinh thần của chỉ thị có yêu cầu, các ban ngành cần có các cơ chế, chính sách hỗ trợ khuyến khích các chủ phương tiện thực hiện việc thay thế xe công nông trước thời hạn qui định. Nhiều doanh nghiệp cho biết, chính vì điều này nên họ chưa dám đẩy mạnh sản xuất, giảm giá thành để vừa kích cầu vừa hỗ trợ cho chương trình xe chuyển đổi. Hiện tại, để sản phẩm đến được với người dân, các doanh nghiệp vẫn phải tự tìm ra các phương thức tiếp thị, hỗ trợ tài chính, cho vay trả góp thì chủ phương tiện mới chuyển đổi được.

Theo các nhà chuyên môn, nếu lộ trình này được đẩy nhanh, các địa phương nhanh chống có phương án hỗ trợ chủ phương tiện thì cùng với lợi thế xe tải sản xuất trong nước có giá rẻ, chất lượng phù hợp, không mấy chóc chương trình chuyển đổi xe công nông sẽ rất thành công. Tuy nhiên, nếu các địa phương triển khai hỗ trợ chủ phương tiện chậm, sắp tới khi mức thuế linh kiện nhập khẩu được áp theo cách tính thuế phụ tùng thì các nhà sản xuất xe tải trong nước không thể nào cung cấp xe với giá thấp như hiện nay

NGUYỄN HOÀNG