(SGGPO).- Tiếp tục thảo luận các văn kiện Đại hội XII, ngày 23-1, nhiều đại biểu tham dự Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng đã nêu ý kiến về các vấn đề liên quan đến tái cơ cấu nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới (NTM), nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nông dân.
Để thực hiện chủ trương tiếp tục thực hiện cơ cấu lại đồng bộ, tổng thể nền kinh tế, trong đó cơ cấu lại nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, gắn với phát triển kinh tế nông thôn và xây dựng NTM, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát kiến nghị tập trung phát triển ngành nông nghiệp bền vững theo 3 trụ cột là: Thực hiện tái cơ cấu, xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, giá trị gia tăng cao và hiệu quả; xây dựng NTM, nâng cao thu nhập, cải thiện điều kiện sống của dân cư nông thôn; phát triển kết cấu hạ tầng, nâng cao năng lực phòng chống, giảm nhẹ thiên tai; bảo vệ và sử dụng hợp lý, hiệu quả các nguồn tài nguyên và môi trường bền vững.
Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát kiến nghị tập trung phát triển ngành nông nghiệp theo hướng bền vững
Theo Bộ trưởng Cao Đức Phát, để thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ đó, trước hết cần có sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, quyết liệt của các cấp ủy, chính quyền, sự tham gia tích cực của tất cả các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội từ trung ương đến địa phương để giải quyết một cách đồng bộ, tổng thể các nhiệm vụ. Trong đó tập trung thực hiện tốt các giải pháp: tiếp tục quán triệt, tuyên truyền nâng cao nhận thức về sự cần thiết, tất yếu và tầm quan trọng của việc tái cơ cấu nông nghiệp, xây dựng NTM, phải xác định tái cơ cấu nông nghiệp thực chất là cuộc đổi mới lần thứ hai trong nông nghiệp và khẳng định tính cách mạng của chủ trương xây dựng NTM.
Tiếp tục tập trung nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế, chính sách, tạo động lực mới cho phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn; trên cơ sở phát triển đồng bộ, hiệu quả các thị trường liên quan, trước hết tạo điều kiện để nông dân và doanh nghiệp tiếp cận thuận lợi hơn về đất đai, nguồn vốn và thị trường, hiện đại hóa nông nghiệp, khuyến khích phát triển công nghiệp chế biến nông lâm thủy sản, phát triển công nghiệp và ngành nghề nông thôn để tạo ra nhiều việc làm và thu nhập cho nông dân, chuyển dịch cơ cấu lao động nông thôn, xóa đói, giảm nghèo, bảo vệ các nguồn tài nguyên thiên nhiên và môi trường nông thôn bền vững. Bộ trưởng Cao Đức Phát đề xuất đẩy mạnh đổi mới và phát triển các hình thức tổ chức sản xuất phù hợp, trọng tâm là phát triển các doanh nghiệp nông – lâm nghiệp và các hình thức hợp tác, liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản theo chuỗi giá trị, kết nối với hệ thống tiêu thụ toàn cầu; hợp tác xã nông nghiệp kiểu mới không chỉ làm tốt các dịch vụ đầu vào cho xã viên mà chủ yếu tập trung tổ chức nông dân sản xuất hàng hóa quy mô lớn, đồng nhất về chất lượng, hiệu quả, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và kết nối thị trường.
Đáng chú ý, trong phiên thảo luận sáng nay, đồng chí Nguyễn Quốc Cường, Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam đã cảnh báo 5 nguy cơ về vai trò, vị trí của nông dân, nông thôn. Thứ nhất, không ít bộ, ngành và địa phương còn coi nông dân, nông nghiệp là "sân sau của công nghiệp, doanh nghiệp” nên việc đầu tư xã hội phát triển nông nghiệp giảm sút mạnh từ 32,4% của những năm 1989-1990 xuống còn 14,2% những năm 2005-2010 và chỉ còn 6,12% đến 6,06% những năm 2012-2014. Cùng với khó khăn của tiêu thụ nông sản, đã làm cho kinh tế nông nghiệp chững lại, giảm sút và kéo theo là việc nông dân không được quyền “định giá nông sản”... điều này đồng nghĩa với địa vị, vai trò kinh tế của nông dân giảm sút theo. Và dẫn tới thu nhập của nông dân cũng giảm, tạo ra tâm lý nông dân không muốn làm nông nghiệp. Thứ hai, khoa học kỹ thuật nông nghiệp nhìn chung vẫn khó “thâm nhập vào nông dân”, phần lớn lao động nông nghiệp trẻ tìm cách ly quê, ly nông. Cùng với đất sản xuất nông nghiệp vẫn nhỏ lẻ, manh mún, nông sản giá thành cao, chất lượng thấp,… dẫn đến khả năng hội nhập kinh tế thế giới của nông dân, của nông nghiệp Việt Nam chậm, tụt hậu xa hơn đối với các quốc gia trong khu vực và trên thế giới. Thứ ba, quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa trong 20 năm qua và những năm tới khả năng sẽ tiếp tục lấy đi đất sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là vùng đất 2 lúa, đất ven trục lộ giao thông, đất ven đô thị…; việc “đào tạo nghề cho lao động nông thôn” chất lượng thấp, môi trường nông thôn xuống cấp nghiêm trọng... dẫn đến nông dân thiếu việc làm, nông thôn tiềm ẩn nguy cơ mất ổn định. Thứ tư, về văn hóa xã hội: nông dân đang mất dần năng lực sáng tạo văn hóa, bị cuốn theo lợi ích vật chất. Lối sống thực dụng “đèn nhà ai nhà nấy rạng”, "sống chết mặc bay", đua theo lợi ích trước mắt mà buông lỏng vệ sinh an toàn thực phẩm, bất chấp sức khỏe người tiêu dùng. Văn hóa truyền thống “tình làng, nghĩa xóm” bị suy giảm. Một bộ phận nông dân trẻ có lối sống đua đòi, hưởng thụ cao hơn lao động, xa dần văn hóa, nghệ thuật dân gian, lịch sử dân tộc và luôn mong muốn từ bỏ nguồn gốc “nông dân” của mình. Thứ năm, nông dân đang bị phân hóa giàu nghèo và xu thế ngày càng tăng. Trước đổi mới khoảng cách là 3,5 lần; đầu đổi mới 5,6 lần; hiện tại khoảng 10,2 lần.
Đồng chí Nguyễn Quốc Cường, Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam đã cảnh báo 5 nguy cơ về vai trò, vị trí của nông dân, nông thôn.
Để đạt được mục tiêu “người nông dân là chủ thể của quá trình sản xuất nông nghiệp, xây dựng NTM”, thực hiện thành công CNH - HĐH, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, đồng chí Nguyễn Quốc Cường kiến nghị một số nhóm giải pháp nhằm nâng cao vai trò của giai cấp nông dân trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Cụ thể, tới đây cần tiếp tục cụ thể hóa chương trình, nội dung trung hạn, dài hạn xây dựng giai cấp nông dân gắn liền với phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn, xây dựng NTM; trong đó trọng điểm là đến năm 2020, phải nâng mức thu nhập của nông dân lên gấp 2,5 lần so với năm 2008 và tăng dần vào những năm tiếp theo. “Đây là nền tảng, là điều kiện tiên quyết để nâng cao dân sinh, dân trí, dân luật, dân chủ cho nông dân” – đồng chí Nguyễn Quốc Cường nhấn mạnh.
Cũng theo đồng chí Nguyễn Quốc Cường, đầu tư cho “tam nông” phải duy trì đúng theo Nghị quyết Trung ương 7 (Khóa X), bảo đảm giai đoạn 5 năm sau gấp 2,5 lần 5 năm trước. “Xin có lời giải cho câu hỏi: làm thế nào và bằng cách nào để nâng cao đầu tư xã hội cho "tam nông"? Cơ chế, chính sách, phân bổ nguồn lực nên tập trung vào các vấn đề then chốt mà người nông dân sản xuất nhỏ đang mong đợi. Đó là: công nghiệp và phương tiện lưu giữ, bảo quản, chế biến nông sản sau thu hoạch; xây dựng thương hiệu, thông tin thị trường; hạ tầng cơ sở vật chất cho vùng miền theo quy hoạch sản xuất; sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, khoa học kỹ thuật tiên tiến và liên kết sản xuất, tiêu thụ” – đồng chí Nguyễn Quốc Cường hiến kế.
Bên cạnh đó, trong tái cơ cấu nông nghiệp chú trọng rà soát, điều chỉnh quy hoạch tổng thể ngành, hàng sản xuất theo thế mạnh của vùng miền, địa phương và đặc điểm đất, sinh thái cây trồng vật nuôi gắn với phát triển công nghệ cao, công nghiệp chế biến, công nghiệp phụ trợ cho phù hợp. Tập trung giải quyết khó khăn, tạo sức bật cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn bằng 3 biện pháp mạnh, có tính đột phá gồm: khoa học kỹ thuật; an toàn vệ sinh thực phẩm và cung cấp thông tin thị trường, giá cả; gắn liền với mở rộng, phát triển thị trường tiềm năng có giá trị sinh lời cao như: châu Âu, Mỹ, Hàn Quốc, Nhật… hạn chế thị trường dễ tính, giá rẻ và bấp bênh. Tổ chức lại sản xuất nông nghiệp bằng tăng cường liên kết, nâng qui mô, phát triển kinh tế hợp tác theo chuỗi giá trị sản phẩm, ngành hàng theo thế mạnh vùng, miền. Hướng trọng tâm nông sản vào xuất khẩu, có sức cạnh tranh cao. Gắn tổ chức sản xuất kinh tế hợp tác với đào tạo nghề cho nông dân, đặc biệt là nghề trồng trọt, chăn nuôi và chế biến nông sản.
Cũng liên quan đến vấn đề tái cơ cấu nông nghiệp, đồng chí Phạm S, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng nhấn mạnh trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, đẩy mạnh tái cơ cấu nền kinh tế nói chung và tái cơ cấu nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ và giải pháp hết sức quan trọng, cần thiết. Trước mắt, tỉnh Lâm Đồng tập trung xây dựng khu nông nghiệp công nghệ cao, khu công nghiệp - nông nghiệp, trung tâm sau thu hoạch và trung tâm giao dịch hoa với sự tham gia của các doanh nghiệp Nhật Bản và một số nước tiên tiến để hình thành những cụm sản xuất đạt chất lượng, tiêu chuẩn đủ sức cạnh tranh trên thị trường thế giới. Tập trung phát triển nông nghiệp công nghệ cao tại các vùng theo quy hoạch; thu hút các nguồn lực đầu tư thông qua các nguồn vốn ODA, vốn đầu tư FDI để đầu tư phát triển sản xuất, xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn. Chủ động lựa chọn, áp dụng các công nghệ tiên tiến của thế giới theo phương thức đi tắt, đón đầu, đặc biệt là công nghệ giống, công nghệ tự động hóa, tin học hóa, công nghệ sau thu hoạch...
Để thực hiện có hiệu quả những định hướng, giải pháp nêu trên, tỉnh Lâm Đồng kiến nghị Trung ương tiếp tục có những cơ chế, chính sách để đẩy mạnh phát triển sản xuất nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới; tạo điều kiện thuận lợi để các nhà khoa học, nhà doanh nghiệp hợp tác, gắn bó hơn nữa với nông dân. Nhà nước bố trí vốn trung hạn để triển khai khu nông nghiệp công nghệ cao của các tỉnh, thành nói chung, tỉnh Lâm Đồng nói riêng; có cơ chế và chiến lược hỗ trợ các địa phương, ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn xây dựng, phát triển thương hiệu nông sản tại thị trường trong nước và quốc tế; có chính sách bảo vệ hàng nông sản của Việt Nam trước sự cạnh tranh của một số nông sản nước ngoài...
Không xây dựng được tổ chức công đoàn vững mạnh: Nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến sức sống của Đảng
(SGGPO). - Xây dựng chính sách phát triển công nghiệp quốc gia nhằm đẩy mạnh, nâng cao chất lượng công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước giai đoạn 2016-2020; xây dựng tổ chức công đoàn vững mạnh, đề cao vai trò của giai cấp công nhân… là một trong những chủ đề được các đại biểu tham dự Đại hội XII của Đảng đề cập trong phiên thảo luận sáng nay, 23-1.
Chuyển nhanh sang kinh tế tri thức để tạo bước nhảy vọt
Đồng chí Phạm Xuân Đương, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Kinh tế Trung ương cho rằng, qua 30 năm đổi mới, những thành tựu đạt được của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước là hết sức quan trọng, có ý nghĩa lịch sử. Tuy nhiên vẫn còn một số tồn tại: nền công nghiệp nước ta phát triển còn rất khiêm tốn; cơ cấu ngành nghề, nguồn nhân lực chất lượng cao chưa đáp ứng cho yêu cầu của công nghiệp hóa; thị trường sản xuất công nghiệp còn hạn hẹp chưa gắn với thị trường khoa học công nghệ… Do vậy, chưa có nhiều sản phẩm chủ lực và sản phẩm cạnh tranh quốc gia, chưa tham gia sâu vào các chuỗi sản xuất của khu vực và quốc tế; giá trị gia tăng hầu hết trong các sản phẩm công nghiệp của Việt Nam đều chiếm tỷ trọng rất thấp.
Ông Phạm Xuân Đương, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Kinh tế Trung ương
Theo đồng chí Phạm Xuân Đương, định hướng xây dựng chính sách phát triển công nghiệp quốc gia nhằm đẩy mạnh, nâng cao chất lượng công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, cần được coi là một trong những nhiệm vụ quan trọng để phát triển đất nước và xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ. Trong đó, chính sách công nghiệp quốc gia phải phát huy tối đa các nguồn lực trong nước, đồng thời thu hút có hiệu quả các nguồn lực nước ngoài; lấy khoa học và công nghệ là nền tảng để đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển kinh tế tri thức; khuyến khích các dự án sử dụng công nghệ cao, chuyển nhanh sang kinh tế tri thức để tạo được bước nhảy vọt phát triển công nghiệp quốc gia. Một vấn đề quan trọng khác là chính sách phát triển công nghiệp quốc gia phải coi trọng đổi mới sáng tạo, trong đó yếu tố nguồn lực con người là yếu tố cơ bản cho sự phát triển nhanh và bền vững, gắn kết chặt chẽ phát triển nguồn nhân lực với phát triển và ứng dụng khoa học, công nghệ.
Để thực hiện quan điểm, mục tiêu nêu trên, đồng chí Phạm Xuân Đương đã đề xuất một số giải pháp. Trong đó, cần nâng cao năng lực tiếp cận, phát triển các yếu tố nguồn lực và thị trường, trong đó tập trung vào phát triển tiếp cận vốn và thị trường tài chính; lao động và thị trường lao động; khoa học công nghệ và quyền sở hữu trí tuệ, cơ sở hạ tầng; tăng cường liên kết, hợp tác và kết nối thị trường giữa các ngành kinh tế, chủ thể kinh tế, không gian kinh tế, nâng cao năng lực hội nhập quốc tế. Phân bổ nguồn lực hợp lý giữa phát triển công nghiệp với đô thị hóa gắn liền với phát triển bền vững, bảo vệ môi trường. Hình thành một số tập đoàn công nghiệp mạnh, đặc biệt là trong lĩnh vực quốc phòng - an ninh. Thúc đẩy phát triển mạnh mẽ các loại hình doanh nghiệp và khởi sự doanh nghiệp. Một giải pháp khác là tiến hành phân loại các nhóm chính sách công nghiệp quốc gia để hoàn thiện, bổ sung cho phù hợp và đồng bộ, nhất là nhóm chính sách cho các ngành công nghiệp nền tảng, nhóm chính sách cho các ngành công nghiệp chế biến chế tạo, các ngành công nghiệp vật liệu, vật liệu mới, công nghiệp số và công nghiệp phần mềm.
Nhân dân rất cần những nhà lãnh đạo khí phách và bản lĩnh
Tham luận về vấn đề công đoàn Việt Nam trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập quốc tế, đồng chí Đặng Ngọc Tùng, Chủ tịch Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam nhấn mạnh: trong thời gian tới, chúng ta đang đứng trước thử thách rất to lớn phải bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ, chủ quyền biển đảo quốc gia trong điều kiện Trung Quốc không từ bỏ âm mưu độc chiếm biển Đông, cạnh tranh trên phạm vi toàn cầu ngày càng gay gắt, quan hệ lao động có xu hướng phức tạp, "âm mưu diến biến hòa bình", các thế lực thù địch vẫn âm mưu chống phá cách mạng, chống phá Công đoàn Việt Nam. Yêu cầu vai trò đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người lao động ngày càng lớn và cấp bách, nhất là khi các hiệp định thương mại tự do và đặc biệt là Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP) có hiệu lực, có thể xuất hiện tổ chức đại diện người lao động ngoài tổ chức công đoàn Việt Nam cùng tồn tại hoạt động. “Điều này đang đặt ra nhiều thách thức không chỉ đối với tổ chức công đoàn mà còn đối với cả hệ thống chính trị nếu tổ chức công đoàn hoạt động yếu kém, không hiệu quả” – đồng chí Đặng Ngọc Tùng nói. Theo ông, nếu không tập trung xây dựng được tổ chức công đoàn vững mạnh, để công đoàn phát huy tốt vai trò của mình thì sẽ có nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến sức sống của Đảng, tiềm ẩn những nguy cơ xói mòn, trực diện vào cơ sở xã hội quan trọng nhất của Đảng, Nhà nước và của cả hệ thống chính trị.
Ông Đặng Ngọc Tùng, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam
Để tổ chức công đoàn thực sự trở thành cơ sở xã hội vững chắc của Đảng, người cộng tác đắc lực của Nhà nước, tạo sức mạnh tổng hợp của dân tộc thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, đồng chí Đặng Ngọc Tùng đề nghị phải luôn giữ vững và tăng cư¬ờng bản chất giai cấp công nhân của Đảng, tăng cường hơn nữa công tác xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh, phải đưa ra khỏi Đảng những phần tử thoái hóa, cơ hội, biến chất, xu nịnh; nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng để bảo đảm vai trò lãnh đạo, cầm quyền và Đảng cần phải thực sự chăm lo xây dựng bền vững cơ sở giai cấp, cơ sở quần chúng và cơ sở tổ chức của Đảng. Kết nạp những công nhân ưu tú, những người mang bản chất của giai cấp công nhân thật sự. Đây là vấn đề cực kỳ quan trọng có ảnh h¬ưởng trực tiếp đến đ¬ường lối, chiến lược của Đảng, đặc biệt là đến lòng tin của giai cấp công nhân đối với Đảng và cả hệ thống chính trị.
Theo đồng chí Đặng Ngọc Tùng, vấn đề cốt lõi của xây dựng giai cấp công nhân không chỉ đơn thuần là phát triển số lượng mà là phải tạo cho được sự phát triển về chất lượng chính trị, củng cố niềm tin vào Đảng, Nhà nước, nâng cao kỹ năng nghề nghiệp, xây dựng tác phong công nghiệp. Bên cạnh đó, cần lãnh đạo việc tiếp tục hoàn thiện và thực hiện tốt chính sách tiền lư¬ơng, tiền công, các chính sách phúc lợi và dịch vụ xã hội, đảm bảo cho giai cấp công nhân thực hiện tốt vai trò vừa là chủ thể của quá trình công nghiệp hoá – hiện đại hoá đất nước vừa được thụ hưởng những thành quả của sự nghiệp công nghiệp hoá – hiện đại hoá đất nước tương xứng với sự đóng góp của họ, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội và giữ vững sự ổn định chính trị, xã hội. Xử lý nghiêm những vi phạm pháp luật làm ảnh hưởng đến quyền lợi của ngư¬ời lao động, bất luận đó là chủ doanh nghiệp thuộc thành phần kinh tế nào, không vì thu hút đầu tư¬ mà xem nhẹ quyền lợi của công nhân, lao động.
Cuối bài tham luận, đồng chí Đặng Ngọc Tùng thay mặt 9 triệu đoàn viên và tổ chức công đoàn Việt Nam cảm ơn Đảng cộng sản Việt Nam, cảm ơn các đồng chí lãnh đạo Đảng đã lãnh đạo, chỉ đạo và luôn quan tâm đến hoạt động của tổ chức công đoàn.
HÀM YÊN
