
Doanh thu du lịch TPHCM chiếm 45% tổng doanh thu du lịch cả nước và đóng góp 5% GDP của thành phố. Tuy nhiên nhiều ý kiến cho rằng ngành du lịch thành phố vẫn chưa khai thác hết tiềm năng do còn hạn chế về nhiều mặt. Bà ĐỔNG THỊ KIM VUI (ảnh), Giám đốc Sở Du lịch TPHCM có cuộc trao đổi cùng PV Đầu tư Tài chính về vấn đề này.
PHÓNG VIÊN: - Thưa bà, ta phải làm gì để khai thác hết tiềm năng du lịch TPHCM-một thành phố lớn, năng động nhất cả nước?
Bà ĐỔNG THỊ KIM VUI: - Trước hết phải khẳng định thời gian qua, ngành du lịch TPHCM có những bước phát triển đáng kể, luôn đứng vị trí hàng đầu trong ngành du lịch Việt Nam. Khách du lịch quốc tế đến thành phố tăng bình quân 15% năm. Nếu như năm 2000 -năm đầu tiên của chương trình hành động quốc gia về du lịch- khách quốc tế đến thành phố là 1,1 triệu lượt thì đến năm 2006 đã đạt 2,35 triệu lượt và năm 2007 dự kiến đạt 2,65 triệu lượt người. Số khách sạn được xếp hạng sao tăng đều qua các năm.
Từ 90 khách sạn vào năm 2001, đến nay đã có 193 khách sạn với 11.341 phòng đạt tiêu chuẩn phục vụ khách quốc tế, được xếp hạng từ 1 đến 5 sao. Đến nay, TPHCM đã có 38 khách sạn từ 3 đến 5 sao với tổng số 6.145 phòng; đã có 15 khách sạn được công nhận đạt tiêu chuẩn ISO 14001. Các doanh nghiệp lữ hành trên địa bàn thành phố luôn chiếm từ 60 đến 70% danh sách top ten lữ hành cả nước.
Việc khai thác tiềm năng, thế mạnh để phát triển du lịch là một vấn đề mà bất cứ quốc gia nào cũng quan tâm và có những chính sách, giải pháp phù hợp với hoàn cảnh thực tế của mình. Về phía thành phố, chúng tôi thấy rằng chỉ bằng nỗ lực của ngành du lịch là không đủ, mà cần có sự phối hợp đồng bộ từ nhiều các ban, ngành liên quan. Kinh nghiệm phát triển du lịch của Thái Lan cho thấy, sự phối hợp giữa các doanh nghiệp là yếu tố quan trọng dẫn đến thành công. Trong những dịp cần thu hút khách, các ngành hàng không, khách sạn, dịch vụ lữ hành… đều phối hợp giảm giá.
- Theo thống kê có hơn 70% khách du lịch quốc tế đến Việt Nam “một đi không trở lại”. Theo bà nguyên nhân là do đâu?
- Việc thu hút khách du lịch quốc tế đến Việt Nam nói chung và TPHCM nói riêng phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Thực tế thời gian qua ngành du lịch thành phố đã có nhiều nỗ lực trong việc đầu tư sản phẩm và cải thiện môi trường du lịch nên lượng khách quốc tế đến Việt Nam nói chung và thành phố nói riêng tăng nhanh. Tuy nhiên cũng phải thấy rằng, về bản chất, khách du lịch luôn có nhu cầu khám phá cái mới, nếu không họ sẽ không quay lại. Đây không chỉ là vấn đề của Việt Nam, mà là vấn đề chung của hoạt động du lịch. Từ đòi hỏi này buộc ngành du lịch phải năng động, sáng tạo, luôn tự “làm mới” mình để hấp dẫn du khách.
Để du lịch Việt Nam luôn hấp dẫn với du khách là trách nhiệm của tất cả mọi người, trước nhất là các doanh nghiệp và đội ngũ những người phục vụ khách. Hàm lượng dịch vụ trong sản phẩm du lịch thường chiếm trên 50% giá trị của sản phẩm du lịch. Điều này cho thấy vai trò của nhân viên phục vụ, nhất là những người trực tiếp phục vụ, hết sức quan trọng. Đội ngũ hướng dẫn viên du lịch của chúng ta trình độ, năng lực chưa đồng đều. Ở một số ít hướng dẫn viên còn có những biểu hiện không tôn trọng khách, chưa đề cao đạo đức nghề nghiệp, cần được chấn chỉnh.

Khách du lịch đến Việt Nam ngày càng tăng. Trong ảnh: Khách nhập cảnh tại sân bay Tân Sơn Nhất, TPHCM. Ảnh: Anh Thư
- Từ thực tế trên, ngành du lịch TPHCM đã có giải pháp gì?
- Thời gian qua, ngành du lịch thành phố đã triển khai nhiều giải pháp để đưa hình ảnh TPHCM đến với du khách, như tận dụng lợi thế của các phương tiện truyền thông trong và ngoài nước để quảng bá cho ngành, nâng cao ý thức cộng đồng để phát triển du lịch, đưa các sản phẩm du lịch đến khách hàng... Ngành du lịch cũng đã phối hợp với các hãng hàng không nước ngoài có đường bay thẳng đến TPHCM như Malaysia, Australia, Hoa Kỳ, Pháp, Nhật Bản, Hàn Quốc… tổ chức các tour đi thử. Ngành du lịch đã cố gắng tổ chức các sự kiện định kỳ nhằm tăng cường quảng bá hình ảnh điểm đến thành phố như các chương trình: Ngày hội du lịch, Lễ hội trái cây Nam bộ, Liên hoan món ngon các nước…, đưa các điểm mua sắm và ăn uống được công nhận đạt chuẩn để giới thiệu với khách. Ngành du lịch thành phố cũng đã tổ chức khảo sát tuyến du lịch caravan Bangkok-Phnompenh -TPHCM nhằm khai thác tuyến đường xuyên Á.
Để xây dựng môi trường du lịch thành phố ngày càng tốt hơn, ngành đã phối hợp với Sở KH-ĐT và các quận-huyện rà soát, phát hiện và xử lý những doanh nghiệp kinh doanh trái phép hoặc không đủ điều kiện kinh doanh, giúp các doanh nghiệp làm ăn chân chính có điều kiện phát triển. Sở Du lịch lắng nghe và tìm cách tháo gỡ những khó khăn vướng mắc từ thực tế hoạt động của doanh nghiệp, phối hợp với các ngành liên quan mở một số lớp đào tạo nhằm cung cấp thông tin định hướng cho doanh nghiệp về hội nhập quốc tế, nâng cao kỹ năng quản lý cho các doanh nghiệp…
- Theo bà để phát triển ngành du lịch thành phố đúng tầm vóc, ta phải làm gì và phải “gỡ” ra sao?
- Công tác quảng bá, xúc tiến tuy có nỗ lực nhưng còn dàn trải, tính chuyên nghiệp chưa cao. Có quá ít các chương trình lớn hướng đến các thị trường trọng điểm. Việc huy động nguồn lực xã hội đầu tư cho du lịch còn hạn chế và môi trường du lịch nước ta vẫn còn nhiều bất cập, đặc biệt là tình trạng chèo kéo, đeo bám du khách chưa được giải quyết triệt để, ảnh hưởng xấu đến tâm lý du khách. Tốc độ tăng trưởng so với cơ sở vật chất, nguồn nhân lực ngành, đội ngũ hướng dẫn viên… vẫn còn có sự mất cân đối, thiếu hụt.
Để tháo gỡ những khó khăn vừa nêu, chúng tôi sẽ cùng với các sở, ngành liên quan rà soát quy hoạch, quỹ đất để xây dựng kế hoạch đầu tư cơ sở hạ tầng khách sạn trên địa bàn thành phố giai đoạn 2007-2010, đặc biệt quan tâm đôn đốc việc thực hiện các dự án trọng điểm của ngành do Tổng công ty Du lịch Sài Gòn làm chủ đầu tư. Chúng tôi đang vận động và tạo điều kiện cho các khách sạn nâng cấp hạng sao, cải tiến chất lượng phục vụ.
Để phát triển ngành du lịch TPHCM đúng tầm, ngày càng thu hút khách, Sở đã đề xuất UBND TP cho nâng cấp một số tuyến đường dẫn đến các điểm tham quan chính, các di tích lịch sử văn hóa, tăng cường thông tin cho các đối tượng khách thông qua mở rộng mạng lưới điểm thông tin đại chúng. TPHCM cần tiếp tục tăng cường quảng bá hình ảnh của mình tại các thị trường trọng điểm qua việc tham gia các hội chợ, tổ chức road show và tăng cường xây dựng các chương trình biễu diễn nghệ thuật phục vụ du khách.
Về lâu dài, TPHCM cần hoàn thiện các chương trình du lịch đạt chuẩn quốc tế và xây dựng các chương trình khuyến mãi kết hợp giữa thương mại và du lịch, tiếp tục xây dựng môi trường du lịch thành phố ngày càng văn minh, thân thiện và an toàn.
- Xin cảm ơn bà.
Đỗ Bình Minh