18 bộ phim Việt Nam sẽ được trình chiếu cùng với hơn 300 bộ phim của 32 quốc gia và vùng lãnh thổ tại Liên hoan phim (LHP) quốc tế Hà Nội lần thứ III. Liệu điện ảnh Việt Nam có đủ sức làm được điều gì mới mẻ tại kỳ liên hoan này?
Phim tư nhân thắng thế
Trong số 18 phim tham dự, chỉ có 3 phim do nhà nước sản xuất là: Những người viết huyền thoại, Sống cùng lịch sử, Lạc lối (Hãng Phim truyện Việt Nam sản xuất), còn lại tất cả đều là phim tư nhân, trong đó, Hãng phim Thiên Ngân có nhiều phim được chọn nhất (3 phim).
Nhìn vào danh sách các bộ phim, cũng có thể nhận thấy, ngoại trừ hai bộ phim đề tài lịch sử, cách mạng Những người viết huyền thoại và Sống cùng lịch sử thì đa số là những bộ phim giải trí. Tuy không nhiều phim bị chê là “thảm họa” như những bộ phim tham gia các LHP trong nước trước đây, nhưng để “đãi cát tìm vàng” lấy bộ phim tiêu biểu khả dĩ “tranh tài” với bạn bè quốc tế thì không nhiều. Đặc biệt là từ các đạo diễn trong nước.
Poster phim Những người viết huyền thoại.
Chưa dừng lại ở đó, theo thông báo mới nhất của Cục Điện ảnh, thì hai đại diện của Việt Nam sẽ tham dự tranh giải trong hạng mục Phim truyện dài - hạng mục được coi trọng nhất tại liên hoan phim quốc tế Hà Nội lần 3-2014 cũng đều rơi vào hai tác phẩm của các hãng tư nhân sản xuất là Đập cánh giữa không trung và Những đứa con của làng.
Đập cánh giữa không trung là một phim độc lập của nữ đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp. Bộ phim sau khi ra đời đã chu du qua nhiều LHP quốc tế danh tiếng như Venice, Toronto, Busan. Bộ phim cũng mang về cho đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp giải Phim hay nhất tại “Tuần phê bình phim quốc tế Venice” - một giải bên lề dành riêng cho các bộ phim điện ảnh đầu tay.
Trước khi công bố danh sách chính thức, nhiều người vẫn đoán già, đoán non rằng Đập cánh giữa không trung đã tham gia nhiều LHP quốc tế trong khu vực Đông Nam Á vì thế mà cơ hội tham dự LHP quốc tế Hà Nội sẽ giảm đi. Tuy nhiên, Đập cánh giữa không trung vẫn tiếp tục chinh phục hội đồng thẩm duyệt để ganh đua tại thời điểm này.
So với Đập cánh giữa không trung thì Những đứa con của làng lại là bộ phim đầu tiên theo hình thức nhà nước đầu tư, tư nhân sản xuất, do Nguyễn Đức Việt làm đạo diễn. Những năm 1960, một ngôi làng ở miền Trung đã bị xã trưởng dẫn lính ngụy về thảm sát hơn nửa số dân trên một khúc sông. Ông Thập là chỉ huy du kích thoát chết, chứng kiến cảnh tượng đó và luôn giữ mối căm hận. Khi đất nước đã thống nhất, với vai trò trưởng làng, ông không thể quên mối thù đó và vẫn bắt dân làng dùng gậy quật mộ tên xã trưởng vào ngày giỗ chung của làng. Vào một ngày, Đông (Trần Bảo Sơn đóng) - con trai xã trưởng trở về và muốn mang hài cốt cha đi. Liệu ông Thập có thể quên mối thù xưa cũ đó để nhìn với nhau bằng một ánh mắt khác?
LHP lần này cũng xuất hiện nhiều bộ phim mới ra rạp như Hương Ga, Lạc lối, Hiệp sĩ mù... Song dư luận vẫn chưa hết e ngại bởi lẽ đây là những phim khi ra rạp đều nhận được những nhận xét trái chiều.
Ban giám khảo uy tín
Đúng như tuyên bố của ban tổ chức, 11 gương mặt những người được giao trọng trách cầm cân nảy mực tại LHP đều rất ấn tượng. Trưởng ban giám khảo, ông Kirill Razlogov, là Giám đốc Viện Phim phục vụ nghiên cứu văn hóa tại Nga, một tiến sĩ chuyên ngành điện ảnh, chính trị, tín ngưỡng và nhà phê bình phim uy tín trên thế giới. Ông là gương mặt đại diện cho Nga tham gia vào Ủy ban Văn hóa của Hội đồng châu Âu. Ông đảm nhiệm vai trò Giám đốc chương trình của LHQ quốc tế Mátxcơva trong suốt 7 năm, hiện đang giữ chức vụ Giám đốc chương trình của “Obrazy Ameriki”, Giám khảo thành viên trong các Liên hoan phim Nga.
Các thành viên còn lại gồm nhà sản xuất phim Canada Niv Fichman, đạo diễn người Philippines Peque Gallaga, đạo diễn Hàn Quốc Lee Doo Yong đều là những nhà điện ảnh có tiếng tăm trong khu vực cũng như ở nhiều LHP danh giá trên thế giới. Nữ diễn viên Hồng Ánh đại diện cho nước chủ nhà Việt Nam tham gia ban giám khảo.
Ở hạng mục phim ngắn, Chủ tịch Hội đồng giám khảo là đạo diễn, biên kịch Lê Lâm, Giám đốc Nghệ thuật, Giáo sư Trường Điện ảnh Pháp IDHEC. Các ủy viên còn lại gồm ông Joe Bateman, Giám đốc Liên hoan phim ngắn Rushes Soho, Anh, và đạo diễn Bùi Thạc Chuyên, Phó Giám đốc và là người điều hành Trung tâm Hỗ trợ và Phát triển tài năng điện ảnh, Hội Điện ảnh Việt Nam.
Ở hạng mục Mạng lưới khuyến khích phát triển điện ảnh châu Á (NETPAC), Chủ tịch hội đồng giảm khảo là nhà sản xuất phim, biên kịch truyền hình người Mỹ Jeannette Paulson Hereniko, sáng lập LHP Quốc tế Hawaii (HIFF) và đóng vai trò giám đốc điều hành của LHP này trong suốt 16 năm (1981- 1996). Hai ủy viên còn lại là nhà phê bình điện ảnh Libăng Hauvick Habechian và nhà biên kịch Lưu Nghiệp Quỳnh đại diện nước chủ nhà Việt Nam.
Theo kế hoạch, các phim tham dự LHP sẽ được trình chiếu tập trung tại 5 cụm rạp. Lễ khai mạc và bế mạc - trao giải được tổ chức tại Cung Văn hóa Hữu nghị Hà Nội và truyền hình trực tiếp trên kênh VTV1 và VTV4 vào lúc 20 giờ ngày 23-11 và 27-11.
MAI AN
