Mối đe dọa từ vi khuẩn kháng thuốc

Một loại vi khuẩn kháng thuốc lần đầu tiên được phát hiện tại hạt Los Angeles, bang California của Mỹ. Giới chuyên gia quan ngại vi khuẩn này có thể gây ra nguy cơ lớn đối với sức khỏe con người, nhất là những người suy giảm hệ miễn dịch.
Nhà máy cải tạo nước Hyperion ở Playa del Rey, Los Angeles
Nhà máy cải tạo nước Hyperion ở Playa del Rey, Los Angeles

Nhóm nghiên cứu của giáo sư Adam Smith thuộc Đại học Southern California (USC) đã phát hiện siêu vi khuẩn trên tại 2 cơ sở xử lý nước thải lớn nhất hạt Los Angeles: Nhà máy kiểm soát ô nhiễm nước ở Carson và Nhà máy cải tạo nước Hyperion ở Playa del Rey. Theo giáo sư Smith, đây là 2 cơ sở xử lý nước thải cho gần như toàn bộ hạt Los Angeles, do đó các loại gene kháng thuốc có thể đang có mặt ở khắp hạt này.

Thông cáo của USC cho biết, nhóm nghiên cứu đã quan sát khả năng kháng thuốc của 2 mầm bệnh cơ hội và phát hiện 2 plasmid nhỏ mới chứa gene kháng colistin - một kháng sinh nhóm polymyxin, thường dùng để điều trị những trường hợp nhiễm khuẩn nặng do vi khuẩn Gram âm. Plasmid là một phần tử ADN có cấu trúc khép lại thành vòng tròn độc lập, có khả năng tồn tại và nhân lên một cách độc lập với hệ gene của tế bào chủ và tương tác hoạt động một cách vững bền với tế bào chủ. Các plasmid nhỏ này được coi là yếu tố di truyền di động, nghĩa là có thể truyền giữa các loại vi khuẩn khác nhau.

Dù đây là lần đầu tiên vi khuẩn này được tìm thấy ở Los Angeles, song vi khuẩn kháng thuốc này đã được phát hiện ở nhiều nơi trên thế giới. Hồi đầu tháng 3 vừa qua, Tổ chức Nghiên cứu khoa học và công nghiệp của Khối thịnh vượng chung (CSIRO) cảnh báo phải hành động để ngăn chặn sớm những hệ lụy của tình trạng kháng thuốc kháng sinh. Hiện có những lo ngại về một “đại dịch thầm lặng” liên quan đến tình trạng kháng thuốc kháng sinh (AMR), dẫn đến siêu vi khuẩn có thể giết chết hàng triệu người trên toàn cầu trong nhiều thập niên tới. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã coi AMR là một trong những mối quan ngại hàng đầu về sức khỏe cộng đồng. Nếu không được kiểm soát, đến năm 2050, ước tính tình trạng này sẽ gây ra 10 triệu ca tử vong mỗi năm và khiến 24 triệu người rơi vào cảnh nghèo khó trong thập niên tới.

AMR xảy ra khi những loại thuốc dùng để ngăn ngừa và điều trị nhiễm trùng không còn hiệu quả. Khi đó, ngay cả những bệnh nhiễm trùng hoặc phẫu thuật đơn giản cũng vô cùng rủi ro. Khi AMR trở thành mối lo ngại ngày càng lớn, siêu vi khuẩn cũng trở thành một rủi ro nghiêm trọng. Siêu vi khuẩn là dạng vi khuẩn kháng tất cả các phương pháp điều trị hiện có và có thể gây nhiễm trùng, đe dọa đến tính mạng. Theo báo cáo của CSIRO, chúng có khả năng lây lan giữa các sinh vật sống trong môi trường y tế, nông nghiệp trước khi xâm nhập vào con người và động vật, gây tác hại đáng kể.

Vẫn theo CSIRO, khoảng 5.000 ca tử vong mỗi năm ở Australia và hơn 1,27 triệu ca tử vong trên khắp thế giới có liên quan đến AMR. Học viện Khoa học công nghệ Australia kêu gọi phối hợp tốt hơn để giải quyết vấn đề và cho rằng cần tập trung hơn vào công nghệ tiên tiến, thay vì phát triển thêm các loại thuốc kháng sinh mới. Các chuyên gia cũng kêu gọi nâng cấp hệ thống giám sát, quá trình sản xuất vaccine và xét nghiệm, ngăn chặn sự lây lan của siêu vi khuẩn thông qua việc cải tiến thiết kế của các môi trường có rủi ro cao như nông trại, bệnh viện cũng như xử lý các vi khuẩn có hại trước khi chúng tiếp cận nguồn nước.

Tin cùng chuyên mục