Vụ muối 2009 - 2010 của nông dân huyện Cần Giờ (TPHCM) đang vào giai đoạn nước rút. Thành quả lao động trong 6 tháng “đổ mồ hôi sôi nước mắt” dưới cái nắng khắc nghiệt của mùa khô vùng biển chưa thể đem lại quả ngọt. Nguy cơ một mùa muối đắng lại đến! Muối đầy ắp, diêm dân không còn kho để chứa. Dù giá bán muối năm nay rẻ gấp 3 lần so với cùng thời điểm mùa năm trước nhưng người mua vẫn biệt tăm!
Thu hoạch muối ở ấp Thiềng Liềng, xã Thạnh An, huyện Cần Giờ. Ảnh: MỸ HẠNH
Được mùa nhưng không vui
Nam bộ đang vào giai đoạn chuyển mùa, nhưng với tình hình khô hạn kéo dài như năm nay người dân làm muối ở huyện Cần Giờ (TPHCM) có thể kéo dài thời gian làm muối thêm 1 đến 2 tuần so với những năm trước. Nếu trời nắng kéo dài trong 2 tuần nữa, diêm dân Cần Giờ không biết sẽ cất giữ muối vào đâu.
Vì hiện nay, tất cả nhà kho chứa muối trên các cánh đồng muối ở đây đã đầy ắp. Một năm muối được mùa như thể bù đắp lại cho năm trước bị thất bát vì ảnh hưởng thời tiết mưa nhiều.
Người dân làm muối ở huyện Cần Giờ cho biết, năm nay thời tiết nắng nóng kéo dài, cả mùa vụ kéo dài suốt 6 tháng, nhưng không có một trận mưa nào làm gián đoạn. Chính vì vậy sản lượng muối thu hoạch năm nay tại Cần Giờ tăng gần gấp đôi. Những năm trước, thời tiết bình thường, một mùa ít nhất cũng có một trận mưa. Nếu một cơn mưa lớn đến phải mất khoảng 15 - 20 ngày sau mới có muối trở lại. Người làm công cũng có chút thảnh thơi.
Được mùa, muối đầy kho nhưng người dân lại buồn man mác! Bao nhiêu công sức bỏ ra, tiền vay mượn đầu tư thuê người làm, lo ăn uống suốt 6 tháng qua đang trở thành mối lo lớn. Chi phí sinh hoạt, tất cả đầu vào đều tăng, riêng chỉ có giá muối không tăng! Ở vụ trước, ở thời điểm huy hoàng, giá muối tăng ngất ngưởng lên đến 60.000 – 65.000 đồng/giạ (một giạ 30 - 32kg), khoảng 1.800 - 2.000 đồng/kg.
Vào cuối vụ trước giá muối ở mức 50.000 đồng/giạ. Nhưng tại thời điểm năm nay, giá muối chỉ còn khoảng 17.000 – 19.000 đồng/giạ, khoảng 500 – 600 đồng/kg. Giá muối rớt thê thảm, dù đã rẻ gấp 3 lần so với năm trước nhưng thương lái vẫn không đến mua.
Anh Bùi Văn Hoảnh ở ấp Thiềng Liềng, xã Thạnh An, huyện Cần Giờ cho biết, ở mùa trước khi muối được giá, những mẻ muối mới cào dưới ruộng, còn nhiều nước, thương lái cũng mua đưa liền xuống ghe. Kho muối nhà anh Hoảnh đã đầy tới nóc, chỉ cần làm thêm 1 tuần nữa là không còn kho để giữ muối.
Những mùa vụ trước trung bình thu hoạch được 40 tấn/ha, mùa vụ năm nay thu hoạch tăng khoảng 60 - 70 tấn/ha. Hiện Cần Giờ có hơn 1.500 ha đất làm muối, riêng xã Thạnh An (chủ yếu ấp Thiềng Liềng - khu vực xa nhất của Cần Giờ) có khoảng 400 ha.
Không tìm ra người mua
Việc kho còn đầy ắp muối là điều bất thường của hầu hết diêm dân. Trên thực tế, chỉ có một số ít người dân khá giả, có vốn đầu tư nên không phải vội bán muối vì giá muối cuối vụ bao giờ cũng cao hơn. Do vậy, chỉ có những hộ khá mới trữ muối. Còn phần lớn diêm dân ở Cần Giờ, ở những khu vực xa như Thiềng Liềng đều bán từ đầu vụ để lấy tiền trả nợ, trang trải cuộc sống.
Một số người dân ở các tỉnh xa Tiền Giang, Bến Tre, Long An đến Cần Giờ lập nghiệp, đi lại và sống ở 2 nơi, kết thúc vụ muối thường về quê nên tâm lý vẫn muốn bán ngay khi mùa vụ kết thúc để về quê. Diêm dân đang đau đầu, dù có chấp nhận bán giá rẻ nhưng không tìm ra thương lái để bán. Trong khi đó, những người làm công tại các ruộng muối thì cầu mong mưa mau mau xuống!
Hiện nay, trung bình chủ ruộng muối trả cho người làm công khoảng 2 triệu đồng/tháng (bao ăn ở). Việc trúng mùa, sản lượng tăng gấp đôi cũng đồng nghĩa với việc người làm phải làm gấp đôi công việc. Trong khi thu nhập của họ cũng chỉ được tính 6 tháng làm việc của một vụ.
Chị Nguyễn Thị Nga, ấp Thiềng Liềng chia sẻ, dù được mùa với sản lượng gấp đôi năm trước nhưng với giá bán hiện nay thì tổng thu nhập của người dân trong vụ muối này vẫn không bằng năm trước.
Trên thực tế, nếu có thương lái đến mua, giá muối bán được của người dân trên ấp Thiềng Liềng tính ra sẽ thấp hơn những nơi khác. Vì công trình đê chắn sóng giữ cánh đồng muối Thiềng Liềng đang thi công nên ghe không thể cập bờ gần cánh đồng muối. Muốn bán muối, người dân phải vận chuyển muối bằng xe máy xuống bến đò cách cánh đồng muối khoảng 2km.
Với mức công phải trả 3.000 - 4.000 đồng/giạ/chuyến (bao 30kg) thì giá muối bán ra chỉ còn được 14.000 đồng/giạ.
Mỹ Hạnh
