Tại buổi gặp gỡ của lãnh đạo TPHCM với các doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp mới đây, một doanh nghiệp kiến nghị TP nên hình thành làng cá cảnh để có sản lượng lớn, tập trung, có điều kiện áp dụng các quy chuẩn về việc giám sát dịch bệnh cá cảnh phù hợp với yêu cầu xuất khẩu thông qua việc triển khai mô hình thực hành quản lý tốt trong nuôi cá cảnh (GMP - Good management pratices). Khách hàng nước ngoài có thể đến khảo sát, đặt hàng khi mà những điều kiện để có thể xuất khẩu cá cảnh ngày càng nghiêm ngặt và khắt khe.
Việc quy hoạch thành vùng chiến lược, ổn định lâu dài và xây dựng kết cấu hạ tầng (điện, nước, giao thông…) cho việc sản xuất và kinh doanh cá cảnh mang tính công nghiệp sẽ thu hút nhà đầu tư trong và ngoài nước để ứng dụng công nghệ cao, có được sản lượng lớn nhờ đó mới có thể tạo ra sự đột phá thật sự cho ngành nuôi cá cảnh.
Thật ra, ý tưởng về làng cá cảnh TP đã có từ năm 2004. Lúc đó, Sở NN-PTNT TPHCM cùng với HTX Nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản Hà Quang phối hợp với Câu lạc bộ Cá cảnh TP bắt đầu các bước về dự án làng nghề cá cảnh tại xã Trung An, huyện Củ Chi rộng khoảng 36ha, với mong muốn hình thành khu nuôi và xuất khẩu cá cảnh tập trung của TP và cả nước.
Ý tưởng này đã được TP mở rộng quy hoạch thành khu sinh vật cảnh 500ha dọc sông Sài Gòn. Có lẽ việc mở rộng này nên chức năng cũng được chuyển thành làng nghề sinh vật cảnh. Ban đầu, mỗi lô ở làng nghề theo quy hoạch TP là 1.000m² để nhà đầu tư dễ vào. Vài năm sau, TP lại quy định diện tích thấp nhất mỗi lô là 3.000m². Sự thay đổi này làm cho việc triển khai trở nên khó khăn do hạn chế khả năng nhà đầu tư.
Bên cạnh đó, vướng mắc về việc chuyển đổi chủ quyền sử dụng đất, thời hạn giao đất sắp hết hạn (năm 2015) nên ngân hàng không cho vay vốn, đất bị “da beo” do vẫn còn một số hộ dân tại chỗ chưa chịu bàn giao... làm nản chí không ít nhà đầu tư. Những nhà đầu tư lớn sẵn sàng mở rộng thêm diện tích nhưng chỉ tiến hành khi nắm trong tay “sổ đỏ”.
Đây là những yếu tố khiến cho việc xây dựng làng nghề này bị chậm trễ. Từ đầu năm 2012, sau thời gian chờ đợi quá lâu và khi có sự thay đổi của TP về diện tích mỗi lô đất, một nhóm hội viên CLB Cá cảnh TP hơn 10 người đã xin tách ra khỏi khu đất làng nghề như quy hoạch ban đầu để chủ động đầu tư nuôi cá cảnh khu vực gần đó với hy vọng sẽ nhanh chóng hơn thay vì chờ đợi.
ĐĂNG LÃM