Phải chịu thuế tuyệt đối

Ngày 24-3-2006, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ phương án tính thuế đối với ô tô đã qua sử dụng nhập khẩu vào Việt Nam từ ngày 1-5-2006. Đây là điều đang được dư luận quan tâm, bởi đó là lời giải cho câu chuyện ô tô cũ nhập khẩu có thực sự rẻ so với ô tô sản xuất trong nước. Theo các phương án thuế mà Bộ Tài chính xây dựng, mỗi chiếc ô tô cũ nhập khẩu sẽ phải chịu tới 3 loại thuế: thuế tuyệt đối; thuế nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng (GTGT).

• Chỉ có 4 cửa vào

Theo đề xuất của Bộ Tài chính, sẽ chỉ có 4 cảng biển quốc tế được phép làm thủ tục nhập khẩu ô tô đã qua sử dụng, gồm: TPHCM, Đà Nẵng, Hải Phòng và cảng Cái Lân (Quảng Ninh).

Sau khi nhập khẩu xe chỉ được phép thông quan sau khi cơ quan Hải quan nhận được thông báo của các cơ quan quản lý chuyên ngành: Đăng kiểm, Môi trường… kết luận xe đạt chất lượng nhập khẩu. Đây là việc làm nhằm ngăn chặn gian lận: đục số khung số máy để “nâng đời” xe; nhập xe tay lái nghịch đã hoán cải; khai báo thấp giá trị giao dịch để trốn thuế…

Về tổng mức thuế phải nộp (xem bảng), loại xe có dung tích xilanh từ 1.0 đến dưới 1.5 sẽ phải chịu mức thuế dự kiến lên tới khoảng 624%; loại xe có dung tích xilanh từ 1.5 đến 2.0 sẽ phải chịu mức thuế 615%; xe từ 2.0 đến 4.0 đóng thuế 560%; loại xe chở người từ 5-9 chỗ ngồi có tổng số thuế phải nộp từ 465% đến 560%; xe 9- 16 chỗ ngồi sẽ phải nộp mức thuế từ 341% đến 405%…

Lý giải điều này, Bộ Tài chính cho rằng đây là mức thuế được xây dựng dựa trên mức thuế Việt Nam đã cam kết thực hiện trong quá trình đàm phán gia nhập WTO, đảm bảo yêu cầu giá xe cũ nhập khẩu sau khi cộng các khoản thuế và chi phí hợp lý phải cao hơn giá bán xe đã qua sử dụng cùng loại đang bán tại thị trường trong nước.

Đồng thời, nó cũng thấp hơn giá xe mới cùng loại sản xuất trong nước nhưng không chênh lệch quá lớn để vẫn bảo hộ được các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước. Tuy nhiên, khi xem biểu thuế, nhiều nhà kinh doanh ô tô nhập khẩu cho rằng mức thuế như vậy là quá cao, cách tính này như đồng nghĩa với việc cấm nhập ô tô cũ-bởi mức thuế đối với ô tô mới nhập khẩu cũng chỉ tới trên 200%.

Còn lý do cho rằng đánh thuế cao để hạn chế xe cũ nát là không thuyết phục, bởi nhà nước đã khống chế ô tô cũ nhập khẩu chỉ qua sử dụng 5 năm. Mức thuế cao sẽ làm cho người tiêu dùng thiệt thòi, vì cùng một loại xe cũ nhưng người Việt Nam phải tiếp tục mua với giá cao gấp 7 lần so với nơi sản xuất, nó sẽ làm cho xe trong nước không chịu hạ giá.

• Sẽ không đi tiên phong!

Sau khi nghiên cứu biểu thuế nhập khẩu ô tô cũ của Bộ Tài chính, một cán bộ Công ty Tracimexco cho biết: “Mức thuế như vậy trong thời điểm giá xe hiện nay thì vẫn kinh doanh được. Nhưng cũng cần phải chờ đợi các liên doanh sản xuất lắp ráp ô tô trong nước có điều chỉnh hạ giá bán ô tô thì mới quyết định có nhập khẩu hay không. Bởi, nếu các hãng xe trong nước đồng loạt hạ giá thì việc kinh doanh ô tô cũ sẽ khó cạnh tranh”.

Theo phân tích của giới kinh doanh, mức thuế tuyệt đối cao như Bộ Tài chính dự kiến chắc chắn các doanh nghiệp sẽ tập trung nhập về những loại xe đời mới sản xuất năm 2004-2005. Xe đưa về phải là những dòng xe từ các nước châu Âu, Mỹ có độ an toàn cao, chất lượng tốt, mức giá khoảng 30.000-35.000 USD/chiếc.

Điều lo lắng của các doanh nghiệp trong vấn đề này không phải là thị trường, nguồn xe… mà chính là sự “tiền hậu bất nhất” của các cơ quan quản lý nhà nước. Theo họ, chính sách đăng kiểm sẽ là một trong những “ách tắc” làm cho các doanh nghiệp nhập khẩu xe cũ sẽ “sống dở chết dở” - bởi ngay cả khi nhập khẩu ô tô mới nguyên chiếc từ các nước G7 về cơ quan đăng kiểm vẫn còn… đòi đăng kiểm(!?). Vậy nay với xe cũ, liệu mức độ nhũng nhiễu sẽ là mức nào?

Theo nhiều doanh nghiệp, dù đã cho nhập xe cũ nhưng họ cũng sẽ không đi “tiên phong” bởi sẽ còn rất nhiều trở ngại khi đưa ô tô đã qua sử dụng vào thị trường Việt Nam. Doanh nghiệp cho rằng họ rất cần sự ổn định từ chính sách thì mới dám đi tiên phong, bằng không dễ vào con đường phá sản.

HÀ ĐÔNG