Theo báo cáo của Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Ngãi, diện tích trồng mía trên toàn tỉnh khoảng 2.358 ha, giảm 424ha so với kế hoạch, một số diện tích chuyển đổi sang trồng cây khác. Vừa qua, giá mía nguyên liệu giảm giá chỉ còn 500.000-700.000 đồng/tấn, thấp hơn so với các vụ trước, trong khi đó chi phí đầu tư vụ mía rất cao.
Theo phản ánh của một số huyện, tình hình thu mua mía của Nhà máy đường Phổ Phong tiến hành chậm hơn so với tiến độ dẫn đến mía chín đồng đồng loạt, trữ đường giảm xuống thấp, người dân bị lỗ, không có lãi để đầu tư cho vụ tiếp theo.
Nhìn chung tình hình thu mua mía của nhà máy quá chậm trễ so với thời vụ cả tháng, nhà máy bắt đầu thu mua từ ngày 14-2-2019, gây khó khăn cho người trồng mía, ảnh hưởng đến đời sống của nông dân, nhiều diện tích, nông dân chặt bỏ để trồng cây khác.
Theo báo cáo của Phòng NN-PTNT huyện Sơn Tịnh, diện tích mía bị đốt cháy là 1,5ha ở xã Tịnh Hà. Nguyên nhân dẫn đến người dân chặt mía, đốt bỏ là do Nhà máy đường Phổ Phong thu mua mía chậm cho với tiến độ, dẫn đến năng suất chữ đường giảm, người dân bị lỗ. Vì vậy, người dân không thu hoạch.
Theo báo cáo phòng NN-PTNT huyện Ba Tơ, diện tích mía bị cháy là 4,5ha ở xã Ba Tô, hiện nay diện tích này đã thu hoạch xong, Nhà máy đường Phổ Phong thu mua giá 716.000 đồng/tấn.
Ông Phạm Giang Nam- Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Tơ, cho rằng: “Nhà máy đường phải cam kết với người dân thu mua hết sản lượng để người dân kịp thời xuống vụ mới. Nếu thu mua muộn thì dẫn đến cây mía trồng không đúng thời gian ảnh hưởng chất lượng cây mía lần tới. Riêng đối với vùng núi Ba Tơ, người dân trồng mía trên núi, độ dốc cao, việc áp dụng khoa học kỹ thuật rất khó khăn. Do vậy, cần có giải pháp như áp dụng giống mía mới mang lại hiệu quả cao hơn”.
Về phía Nhà máy đường Phổ Phong, đến nay đã tiến hành thu mua với diện tích trên 390 ha, năng suất 50 tấn/ha, như vậy chỉ mới thu mua được ¼ so với diện tích thực tế mà nông dân trồng.
Ông Trần Đức Triều - Phó Giám đốc Nhà máy đường Phổ Phong, cho biết: “Hiện tại Nhà máy đang phối hợp với người trồng mía thu mua đến hết ngày 10-5 mới kết thúc vụ ép, giải quyết hết mía cho nông dân”. Phía nhà máy đường cho biết đang tăng nhân công và thuê xe vận chuyển, đảm bảo vận chuyển hết mía cho nông dân.
Ông Nguyễn Tăng Bính - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, nói: “Giá đường Việt Nam giảm từ năm 2018 đến nay, từ đó làm giá thành mía thu mua giảm. Tại Quảng Ngãi, năm nay thời tiết thuận lợi nên mía chín rộ một lần, nhưng nhà máy đường lại thu mua mía chậm hơn so với năm ngoái, dẫn đến gây khó khăn cho nông dân”. Bên cạnh đó, nhà máy không đảm bảo được quá trình vận chuyển và bố trí xe vận chuyển, quá trình phối hợp với địa phương và nông dân chưa tốt, một số địa phương thiếu nhân công thu hoạch.
Ông Bính đề nghị, trước mắt, Nhà máy đường Phổ Phong có giải pháp chủ động thu mua mía nhanh giải quyết hết cho các địa phương. Đây là ưu tiên đầu tiên giải quyết vấn đề mía cho nông dân. Đối với một số địa phương thiếu nhân công thu hoạch, đề nghị các địa phương huy động lực lượng đoàn thanh niên tham gia, giảm tối đa thiệt hại, giảm công lao động cho nông dân.
Kế hoạch UBND tỉnh Quảng Ngãi đến năm 2020 với tổng diện tích quy hoạch là 4.300ha, năng suất bình quân là 70 tấn/ha, sản lượng 255.774 tấn, chữ đường đạt 10,2%, quy hoạch đến năm 2025 tổng sản lượng quy hoạch là 4.400ha, năng suất bình quân 72 tấn/ha, sản lượng 269.260 tấn, chữ đường đạt 10,4 tấn.