Được thành lập từ năm 1997, nhưng phải đến năm 2003, Đảng bộ phường Thảo Điền, quận 2 mới được công nhận trong sạch, vững mạnh. Bài học kinh nghiệm lớn nhất mà các đảng viên nơi đây rút ra được chính là phát huy dân chủ trong Đảng, trong chính quyền và trong dân để tạo sức mạnh đồng thuận…

Từng là một phần của xã An Phú, huyện Thủ Đức, hôm nay, phường Thảo Điền đã khoác lên mình chiếc áo đô thị. Nhưng do những hạn chế trong công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch trong một thời gian dài nên diện mạo phố thị, hạ tầng kỹ thuật không đồng bộ.

Tốc độ xây dựng địa ốc vượt quá số mét đường hoàn chỉnh. Trên địa bàn lắm dinh thự, nhưng đường sá thì bụi đất mịt mù, lầy lội. Đường thoát nước không kết nối được với nhau, nhiều đoạn đường bị ngập nước. Sau gần 7 năm “lên” quận, trẻ em vẫn chưa có sân chơi dù đất đai quanh vùng phủ đầy cỏ hoang.

Một ví dụ nhỏ cho thấy sự thụ động trong lãnh đạo, điều hành của địa phương: do quy hoạch không sát thực tế nên đường đến Trường tiểu học Huỳnh Văn Ngỡi bị một công ty xây dựng lấn chiếm, nhưng dây dưa mấy năm liền không có giải pháp thỏa đáng. Tình hình ấy khiến lòng dân thật sự chưa yên.

• Từ những công trình của lòng dân...

Mọi việc chỉ biến chuyển khi lãnh đạo cấp ủy có sự thay đổi nhân sự. Để thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế - xã hội, cấp ủy phường, 5 khu phố, ấp thống nhất quan điểm là phải phát huy và tập trung được sức dân. Chìa khóa vạn năng mở lối ra thông thoáng trên nhiều lĩnh vực chính là việc áp dụng quy chế dân chủ cơ sở triệt để đến tận tổ dân phố. Hiệu quả có thể thấy rõ qua quá trình chỉnh trang đô thị, đầu tư công trình phúc lợi xã hội.

Các đảng viên ở Chi bộ khu phố 3 đã thống nhất nguyên tắc: phải sát dân, lắng nghe, sàng lọc và đối thoại để thuyết phục họ cùng thực hiện những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước. Sự đổi thay của khu phố bắt đầu từ việc vận động bà con đầu tư trải nhựa những trục đường chính theo phương thức góp cùng mức tiền - vì ai cũng được hưởng lợi như nhau (còn khi xây dựng hội trường sinh hoạt khu phố thì tùy điều kiện kinh tế của mỗi gia đình).

Cũng nhờ chủ động, kiên trì thương thuyết mà lãnh đạo công ty nọ đã trả lại nguyên trạng, mở đường thông suốt đến trường Huỳnh Văn Ngỡi. Nhiều công trình nâng đường, chống ngập, chống triều cường đã được thực hiện như ở đường 4, đường 5 mà mức đóng góp bình quân là 4 triệu đồng/người.

Khu phố 1 đã chủ động đề xuất nâng cấp đường, nhựa hóa hẻm với tổng chi phí 1 tỷ đồng do dân đóng góp; giải quyết nhu cầu điện, nước cho dân tạm cư ở các tổ 4, 5, 6. Cũng nhờ thông qua bàn bạc trong dân và đạt sự thống nhất cao với quận, Sở Quy hoạch - Kiến trúc trong việc điều chỉnh quy hoạch, khu phố 1 đã xóa được “quy hoạch treo” suốt 19 năm qua.

• Đến mở rộng quy chế dân chủ

Thực hiện dân chủ cơ sở, địa phương chú trọng khơi gợi sự năng động không chỉ của dân mà của cả bộ máy chính quyền, tháo bỏ phong cách quan liêu, mệnh lệnh và chú trọng việc bàn bạc, đối thoại công khai với dân. Đảng viên tại chức cùng nghe nguyện vọng của dân, thu thập ý kiến từ nhiều nguồn, chắt lọc cách xử lý hợp lý nhất, phù hợp nguyện vọng, nhu cầu thực tiễn của địa phương.

Bác Nguyễn Bi On (Chi bộ khu phố 1) nhận xét: “Thành quả hôm nay bắt nguồn từ sự biến chuyển trong tư duy và phương thức lãnh đạo. Đó là chuyển hoạt động thụ động, hành chính, sáo mòn theo kiểu “trên biểu gì làm nấy” sang phương thức chủ động”.

Từ kinh nghiệm thực hiện quy chế dân chủ, bác Hoàng Mạnh Tùng (Chi bộ khu phố 3) phân tích: Trong hai năm gần đây, nhờ bám sát dân hơn nên cấp ủy có cơ sở sàng lọc thông tin để có ngay chủ trương hợp lý. Bác khẳng định, chỉ đạo của cấp trên phù hợp nhu cầu, nguyện vọng người dân thì bất kỳ phong trào nào cũng có kết quả tốt.

Bằng chứng là đường Nguyễn Đăng Giai ở khu phố 2 dài 334m (cùng con hẻm dài 60m) đã được nhựa hóa chỉ trong 11 ngày trước tết. Trưởng khu phố 2 Vũ Minh Uyển rất tự hào về tiến độ thi công kỷ lục cũng như kinh phí dân chấp nhận được: khoảng 100.000 đồng/m2.

Người tham gia giám sát công trình là một kỹ sư “cự phách”: ông Trần Lâm Bảng. Ôâng cũng chính là người đề xuất nâng cấp đường. Ông nói vui: “Thời trẻ lo phục vụ “xã hội lớn”, bây giờ về hưu giúp gì được cho “xã hội nhỏ” thì làm”.

Một trong những bí quyết khơi dậy sức dân của phường Thảo Điền chính là tận dụng được kinh nghiệm của những cán bộ lão thành và những quần chúng tích cực trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền để phát huy có hiệu quả việc mở rộng dân chủ.

Về phần mình, Bí thư Đảng ủy phường Hứa Ngọc Thảo tâm niệm: “Cấp ủy phải dám nghĩ, dám làm, dám cải cách để tìm cách tháo gỡ khó khăn cho cơ sở; dám nghe những lời trái tai của dân để tự soi rọi và hoàn thiện chính mình”. 

QUANG TRƯỞNG