Việc TTGDCK TPHCM tăng đơn vị giao dịch mỗi lô từ 10 lên 100 CP sau một tháng tiến hành khớp lệnh liên tục vào ngày 7-6 tới đã làm cho những nhà đầu tư nhỏ lo ngại: Liệu những nhà đầu tư nhỏ có trụ được trên sàn?
Phản ứng đầu tiên sau khi TTGDCK TPHCM tuyên bố quy định này là Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính (FAVI). Ông Nguyễn Hoàng Hải, Tổng thư ký VAFI, cho rằng chỉ cần theo dõi tình hình giá cả chứng khoán trong giai đoạn hiện nay có thể thấy nếu một nhà đầu tư thực hiện 1 lệnh giao dịch 100 CP phải bỏ ra từ 3 triệu đến 60 triệu đồng. Trong khi đó, phần lớn các CP Bluechip trên thị trường đều có giá trên 100 ngàn đồng/ CP. Do vậy, nếu nhà đầu tư biết đầu tư bài bản, tức là không bỏ hết trứng vào một giỏ hay đầu tư vào một CP không quá 10% số tiền của mình thì e rằng những nhà đầu tư nhỏ có số tiền dưới 100 triệu đồng khó đạt được một danh mục đầu tư tốt. Như vậy quy định mới sẽ càng đẩy nhiều rủi ro cho các nhà đầu tư nhỏ.
Giải thích quy định này, TTGDCK TPHCM cho rằng thống kê lô nhỏ hơn 100 CP chiếm 14% tổng số lệnh được nhập vào hệ thống, nhưng chỉ chiếm hơn 1% tổng khối lượng trên thị trường. Sự quá tải, dẫn đến rớt lệnh tại các công ty CK thời gian qua cũng bắt nguồn từ những nguyên nhân này. Hơn nữa, quy định này nhằm tránh thủ thuật làm giá của nhà đầu tư, bởi có những nhà đầu tư lợi dụng lô 10 CP để tiến hành “rải đinh” làm giá CP lên hoặc xuống. Còn khi tiến hành giao dịch lô 100 CP trở lên, nhà đầu tư muốn làm giá sẽ tốn kém hơn.
Xem ra cách giải thích trên khó thuyết phục những nhà đầu tư nhỏ. Bởi việc làm giá là thủ thuật của những nhà đầu tư lớn, mà đã lớn thì dù giao dịch lô 10 hay 100 CP cũng không phải quá quan trọng. Rõ ràng, quy định này sẽ loại bỏ những nhà đầu tư nhỏ ra khỏi thị trường. Hay nói đúng hơn, quy định này làm cho nhà đầu tư ít vốn rất khó khăn tham gia thị trường vì những CP tốt có tính thanh khoản cao đều có thị giá trên 100 ngàn đồng/ CP, trong khi đó mỗi nhà đầu tư đều có một danh mục đầu tư từ vài CP trở lên. Cũng xin nói thêm, hiện nay hầu như những công ty niêm yết trả cổ tức bằng CP, mà việc nhận CP thường là lô lẻ. Chẳng hạn nếu nhận lô 99 CP trở xuống được xem là lô lẻ và phải bán chỉ bằng 90% giá thị trường, trong khi quy định cũ chỉ có 9 CP được xem là lô lẻ.
Thực tế thời gian qua, để tránh tình trạng quá tải, nhiều công ty CK đã đưa ra các hàng rào kỹ thuật để loại bỏ bớt những nhà đầu tư nhỏ lẻ bằng cách đưa ra các quy định như: đặt ra mức giá “sàn” để nhận lệnh, từ chối đặt lệnh giao dịch nhỏ từ các nhà đầu tư cũ, ký quỹ tại công ty ít nhất 100 triệu đồng… Do vậy, quy định lô giao dịch tối thiểu 100 CP sẽ làm cho TTCK càng khốc liệt hơn và những nhà đầu tư nhỏ, lẻ đang dần bị gạt ra khỏi thị trường.
Hằng Thanh
