Trước đây, thấy cây thanh long cho hiệu quả kinh tế cao nên nhiều người dân ở huyện Châu Thành (Long An) bỏ ruộng lúa, ao cá, chặt hạ các loại cây khác để chuyển qua trồng thanh long với giấc mộng làm giàu. Các địa phương xung quanh như Tân Trụ, Thủ Thừa, Thạnh Hóa, TP Tân An… cũng ăn theo, trồng thanh long. Vậy là từ vài ngàn hécta ban đầu, không bao lâu, toàn tỉnh Long An có tới hàng chục ngàn hécta thanh long, đa phần là thanh long ruột đỏ.
Vài năm nay, thanh long liên tục rớt giá, nhất là năm 2020, do ảnh hưởng dịch Covid-19, việc xuất khẩu khó khăn nên giá thanh long giảm thê thảm, chỉ còn vài ngàn đồng/kg. Nhiều nhà vườn lỗ vốn. Không ít hộ bắt đầu đốn hạ, phá vườn thanh long để chuyển sang trồng các loại cây khác. Như ông Tám Toản, ở ấp 5, xã Phước Tân Hưng (huyện Châu Thành) phá gần 1ha thanh long chuyển sang trồng mai vàng. Ở gần đó, hộ ông Thịnh cũng phá bỏ hơn 1ha thanh long với gần 1.300 gốc do lỗ hơn 300 triệu đồng sau 3 năm cầm cự. Ông Bình (cùng ấp 5) cũng đành xuống tay phá bỏ gần 0,6ha thanh long vì hết vốn tái sản xuất…
Theo tìm hiểu, ở Long An hiện nay có trên 200ha vườn thanh long bị phá bỏ, trong đó có một số diện tích được trồng lại thanh long mới, còn phần lớn chuyển sang trồng các loại cây khác như ổi, mãng cầu, mít Thái… Tại huyện Châu Thành, hơn 130ha thanh long (đa phần già cỗi) được đốn hạ. Hộ nào còn vốn thì trồng lại thanh long với hy vọng giá sẽ lên khi hết dịch Covid-19; có hộ trồng cây khác hoặc sản xuất rau màu nhằm rút ngắn thời gian thu hoạch. Ở 2 huyện Tân Trụ và Thủ Thừa đã có gần 50ha thanh long bị phá bỏ. Phần nhiều thanh long ở đây mới trồng, nhưng do thua lỗ nên chủ vườn quyết định phá bỏ. Nhiều hộ dân cho biết, để đầu tư chăm sóc cho 1ha thanh long (cho trái 3 vụ), mỗi năm chi phí bỏ ra khoảng 100 triệu đồng (không tính vốn đầu tư ban đầu, tốn hàng trăm triệu đồng). Phần đông nhà vườn đều vay vốn ngân hàng để trồng thanh long, mua thiếu vật tư ở các đại lý…
Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Long An Nguyễn Chí Thiện cho rằng: “Giá thanh long liên tục bị xuống thấp trong thời gian dài, ít nhiều làm tâm lý bà con dao động. Nếu thời gian tới, giá thanh long không tốt hơn thì sẽ tác động lớn đến các nhà vườn, lúc đó chưa biết tình hình ra sao”. Cũng theo ông Thiện, diện tích trồng thanh long của tỉnh Long An hiện khoảng 11.822ha (đang cho trái khoảng 11.142ha), chủ yếu ở huyện Châu Thành, Tân Trụ, Bến Lức, Thạnh Hóa, TP Tân An… Không chỉ ở Long An, mà nhiều nhà vườn trồng thanh long ở huyện Chợ Gạo (Tiền Giang) cũng lo lắng vì giá thanh long quá thấp.
