Một vụ tranh chấp con hẻm diện tích chỉ 7m² nhưng kéo dài suốt 27 năm, 4 quyết định (QĐ) thi hành cưỡng chế và hàng chục văn bản, thông báo giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cấp, ngành đã được ban hành. Nhưng đến nay, câu chuyện trên vẫn tiếp tục diễn ra như bộ phim nhiều tập không hồi kết.
Ông Nguyễn Văn Hải (con ông Nguyễn Văn Tám) chỉ phần hẻm bị gia đình ông Bùi Nhơn Nghĩa chiếm dụng. Ảnh: Q.L.
Để giải quyết vụ việc này, ngày 14-10-1996, UBND TPHCM đã ban hành QĐ số 4711/QĐ-UB, yêu cầu ông Bùi Nhơn Nghĩa (con rể bà Lương Thị Ba, ngụ tại 87/12B Huỳnh Khương An P5 Q.Gò Vấp TPHCM) tự tháo dỡ 2 bức tường xây trái phép chiếm dụng phần hẻm chung với nhà 87/12A của ông Nguyễn Văn Tám. Thời hạn quy định để thực hiện yêu cầu này là 30 ngày.
Điều 2 của tờ QĐ nêu rõ: đây là QĐ giải quyết khiếu nại cuối cùng của UBND TP, có hiệu lực kể từ ngày ký. Tiếp theo, từ tháng 10-1997 đến tháng 5-1998, UBND Q.Gò Vấp liên tục ban hành 3 QĐ thi hành cưỡng chế hành chính đối với gia đình ông Nghĩa; 10 năm sau, tháng 7-2007, UBND Q.Gò Vấp tiếp tục ra QĐ thi hành cưỡng chế theo QĐ 4711 của UBND TP.
Tuy nhiên, cho đến nay, sau 13 năm, tất cả các văn bản trên coi như bị “vô hiệu” trước sự bất hợp tác của phía vi phạm.
Nguyên vị trí đất 2 căn nhà 87/12A và 87/12B đều có nguồn gốc do bà Nguyễn Thị Vân (đã mất) sở hữu, viết giấy tay cho 2 hộ Lương Thị Ba và Nguyễn Văn Tám thuê lại. Khi ông Tám xây nhà, có chừa ra một lối hẻm 0,7m, dài 10m, ngăn cách với nhà bà Ba để tạo sự thông thoáng và mở cửa sổ.
Sự việc tranh chấp khởi phát từ năm 1982, khi gia đình ông Bùi Nhơn Nghĩa tiến hành xây hai bức tường chắn bít 2 đầu con hẻm nhằm chiếm dụng làm nơi chứa đồ.
Quá bực bội vì bỗng chốc phần không gian sáng sủa quen thuộc bị vây kín, các cửa sổ phải đóng suốt ngày đêm, không thể mở được, gia đình ông Tám khiếu nại lên các cấp chính quyền nhờ can thiệp. Năm 1996, UBND Q.Gò Vấp ban hành QĐ số 523, buộc ông Nghĩa phải tháo dỡ các vật liệu xây dựng và rào chắn bít 2 đầu hẻm, trả lại nguyên trạng như trước đây.
Cũng trong năm 1996, Sở Địa chính TPHCM có văn bản xác định sự việc vi phạm của gia đình ông Nghĩa. Không đồng tình, gia đình ông Nghĩa đã đi khiếu nại lên UBND TP. Tuy nhiên, UBND TP đã bác đơn và ra QĐ 4711 như đã nêu ở trên.
Cũng phải nói rằng, ngoài việc thực hiện không nghiêm chỉ đạo của UBND TP cũng như các QĐ cưỡng chế do tự mình ban hành, UBND Q.Gò Vấp đã thiếu nhất quán trong giải quyết vụ khiếu nại, tranh chấp. Ngày 16-9-1998, UBND quận đã ra Thông báo số 597 với nội dung trái với QĐ 4711 của UBND TP. Cụ thể, bản thông báo có đoạn nêu: chấp thuận cho gia đình ông Bùi Nhơn Nghĩa, bà Lương Thị Ba duy trì bức tường phía sau.
Mãi đến 9 năm sau, ngày 27-7-2007, UBND Q.Gò Vấp mới “chữa cháy” bằng cách tiến hành thủ tục thu hồi và hủy bỏ Thông báo 597, đồng thời ra tiếp một QĐ cưỡng chế. Mặc dù vậy, trong 2 năm qua, không những chính quyền địa phương không thực hiện nổi QĐ cưỡng chế mà còn liên tục bị chính gia đình bà Ba, ông Nghĩa khiếu nại (!?).
Mới đây nhất, UBND Q.Gò Vấp lại phải ra công văn khẳng định “vẫn thực hiện QĐ giải quyết khiếu nại 4711” và “yêu cầu bà Ba nghiêm túc chấp hành”. Ngày 15-5-2009, Thanh tra xây dựng Q.Gò Vấp ra Thông báo số 197, yêu cầu hộ Lương Thị Ba-Bùi Nhơn Nghĩa phải thực hiện tháo dỡ việc xây tường lấn chiếm trái phép, thời hạn cuối cùng là ngày 1-6-2009.
Ngày 26-5-2009, UBND P5 gửi thư mời ông Nghĩa lên trụ sở để vận động thực hiện tháo dỡ tường rào, nhưng lấy lý do sức khỏe không tốt, ông Nghĩa viết giấy ủy quyền cho một người có tên là Hoắc Quý Hưng đến làm việc.
Do UBND phường không chấp nhận việc ủy quyền (vì cho rằng không đúng trình tự), ông Nghĩa đã gửi trả lại tờ thư mời cho UBND phường, đồng thời viết tay lên tờ thư này một “thông điệp”, rằng đang tiến hành khiếu nại sự việc này lên Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Nhà nước, Thường trực Thành ủy, UBNDTP…, và yêu cầu giữ nguyên hiện trạng để kiến nghị… Viện Khoa học hình sự xét xử theo luật định!
Ngày 29-5-2009, UBND P5 lại phải tiếp tục ra văn bản phúc đáp ý kiến của ông Bùi Nhơn Nghĩa để giải thích việc không thuận ủy quyền. Văn bản này cũng không quên nhắc “mong ông (Nghĩa) sớm tự nguyện chấp hành tháo dỡ phần lấn chiếm, trả lại lối thông thoáng cho 2 nhà. Nếu ông không chấp hành thì sẽ bị thi hành cưỡng chế nhằm thực thi pháp luật”!
Ngày 9-6, phóng viên Báo SGGP quay lại 2 căn nhà 87/12A và 87/12B Huỳnh Khương An thì mọi việc vẫn y như cũ. Đưa vấn đề này hỏi Chủ tịch UBND Q.Gò Vấp Trương Văn Non, ông cho biết: “Ông Bùi Nhơn Nghĩa đã nhiều lần lợi dụng là gia đình có công cách mạng của bên vợ để trì hoãn vi phạm và chống đối việc thực thi pháp luật của chính quyền. QĐ 4711 của UBND TP vẫn có hiệu lực; sắp tới chúng tôi sẽ ban hành QĐ cưỡng chế và cho thi hành ngay”.
Không biết lần này UBND Q.Gò Vấp có giải quyết nổi vụ việc này hay không? Chỉ biết 7m² đất hẻm lấn chiếm cùng bức tường xây trái phép kia vẫn tồn tại; mặc cho các cấp chính quyền tốn nhiều công sức, thời gian, giấy mực để ban hành hàng “tá” văn bản được cho là “có hiệu lực kể từ ngày ký”.
Quý Lâm
