Bóng đá hiện đại qua cái nhìn của UEFA

Bàn thắng muộn và "phản công chủ động"

Chỉ 1 ngày sau khi các chuyên gia UEFA phân tích xu thế mới của bóng đá hiện đại (thứ Sáu tuần qua, tại Diễn đàn HLV cao cấp ở Nyon – Thụy Sĩ), thực tế đã kiểm chứng phân tích ấy với các kết quả rõ ràng trong đợt trận đêm thứ Bảy ở vòng loại EURO. Giới chuyên môn chắc chắn phải lưu ý các phân tích này trước đợt trận đêm thứ Tư, cũng như trước khi Champions League mở màn.

Bàn thắng muộn và "phản công chủ động" ảnh 1

Tiền đạo Jan Koller (9) đã ghi bàn thắng vào phút chót cho CH Séc trong trận thắng San Marino 3-0.

Diễn đàn do giám đốc kỹ thuật UEFA Andy Roxburgh chủ trì, với sự tham dự của các khách mời đẳng cấp cỡ Arsene Wenger, Jose Mourinho, Ottmar Hitzfeld, Roberto Mancini, Juande Ramos… Một trong những ý chính về mặt chuyên môn là kết luận về sự nguy hiểm của các tình huống tấn công trong khoảng 10-15 phút chót.

Bộ phận chuyên môn của UEFA, do Roxburgh đứng đầu, khẳng định: “10-15 phút chót chính là giai đoạn quyết định trong các trận đấu hiện đại. Bàn thắng, và cả kịch tính, thường được ghi nhận trong giai đoạn này. Số liệu thống kê về số bàn thắng trong 15 phút chót ở Champions League đem lại bất ngờ thú vị cho giới chuyên môn. Nguyên nhân chính là xu hướng táo bạo của các HLV.

Họ thay người muộn hơn, tung ra tuyệt chiêu muộn hơn. Họ có thể thành công nhưng cũng sẵn sàng chấp nhận thất bại với xu hướng này”.

Tóm lại, theo các nhà chuyên môn thì xu thế ghi bàn thắng muộn trong bóng đá hiện đại là có nguyên nhân chứ không phải ngẫu nhiên. Chúng ta hãy nhìn lại đợt trận cuối tuần qua ở vòng loại EURO. Jacek Krzynowek gỡ hòa 2-2 cho Ba Lan ở phút 88 (gặp BĐN). Marek Cech gỡ hòa 2-2 cho Slovakia ở phút 90 (gặp Ireland). James McFadden ấn định chiến thắng 3-1 cho Scotland ở phút 83 (gặp Lithuania).

David Siradze gỡ 1-1 cho Georgia ở phút 89 (gặp Ucraina). Servet Cetin gỡ hòa 2-2 cho TNK ở phút 78 (gặp Malta). Jan Koller ấn định chiến thắng 3-0 cho Cộng hòa Séc ở phút 90 (gặp San Marino). Alexandre Kerzhakov ấn định chiến thắng 3-0 cho Nga ở phút 88 gặp Macedonia). Andres Iniesta gỡ hòa 1-1 cho TBN ở phút 86 (gặp Iceland)… Trừ các trận hòa 0-0, hơn nửa số trận còn lại trong đêm thứ Bảy có bàn thắng muộn, có trận còn có nhiều bàn kiểu ấy.

Cần lưu ý: các chuyên gia UEFA đưa ra nhận xét về xu hướng mới trong bóng đá 1 ngày trước khi đợt trận vòng loại EURO diễn ra. Và nhận xét của UEFA chủ yếu nhằm vào một đấu trường khác, phổ biến hơn: Champions League.

Cũng ở Champions League, giới chuyên môn thống nhất cao rằng khả năng chuyển đổi thật nhanh từ thế thủ sang thế công là vũ khí tốt nhất để thắng trong các trận đấu cân bằng. Ngày nay, đa số đội bóng phòng ngự thấp, với số đông. Đối phương buộc phải kiên nhẫn và rất khó tìm ra khoảng trống. Cách tấn công trực tiếp không dễ đem lại kết quả. Giải pháp là phải sẵn sàng tấn công lại ngay khi đối phương đang tấn công mình (đấy cũng là lúc đối phương có thể sơ hở trong phòng ngự).

Roxburgh nêu dẫn chứng: “Một phần ba số bàn thắng ở Champions League mùa trước được ghi bằng con đường này”. Người ta gọi đấy là cách “phản công chủ động”. Khác biệt so với kiểu phòng ngự – phản công truyền thống là tính chủ động rất cao, và ngay cả các đội mạnh hơn cũng muốn áp dụng lối chơi này. Đội mạnh cố ý phòng ngự, “mời” đối phương tấn công và chuẩn bị đòn trừng phạt khi quả bóng hãy còn trong chân đối phương.

Và đây là khác biệt quan trọng so với quan niệm cũ: khả năng hoán chuyển từ thủ sang công được các HLV hiện đại đánh giá cao hơn khả năng khai thác tình huống cố định (trước đây, nhiều người nghĩ rằng đội nào khai thác tình huống cố định tốt thì sẽ thắng).

Roxburgh nói về diễn đàn của UEFA: “Các cuộc thảo luận như thế này ngày càng có ích cho cả UEFA lẫn các HLV. Khách mời gồm toàn các HLV xuất sắc. Họ nêu ý kiến và trao đổi với nhau cũng như với UEFA về quan điểm của mình”. Không chỉ trao đổi về mặt chiến thuật, diễn đàn còn có nhiều ý tưởng mới khá thiết thực về bóng đá nói chung. Chẳng hạn sắp tới sẽ không còn kiểu chủ động phá bóng để bác sĩ chăm sóc cầu thủ chấn thương nữa. Đã có không ít trường hợp fair-play “dỏm”: cầu thủ làm như trả bóng cho đối phương, nhưng thực chất là cố đẩy đối phương vào thế thủ. UEFA từ nay không khuyến khích cầu thủ chủ động đưa bóng ra ngoài khi có cầu thủ chấn thương nữa.

TRI KỶ

Tin cùng chuyên mục