Bước thụt lùi
TP Sweida là nơi sinh sống chủ yếu của cộng đồng người Druze, đã trở thành điểm nóng mới trong cuộc khủng hoảng Syria, khiến gần 600 người thiệt mạng. Đây được coi là một trong những đợt bùng phát bạo lực sắc tộc gây hậu quả nghiêm trọng nhất tại Syria, kể từ sau khi chính phủ của Tổng thống Bashar Al Assad bị lật đổ tháng 12-2024. Căng thẳng leo thang khi Israel không kích dữ dội thủ đô Damascus, phá hủy một phần trụ sở Bộ Quốc phòng Syria và tấn công vào các khu vực gần dinh Tổng thống hôm 16-7...
Theo Atlantic Council, nhận định về diễn biến căng thẳng ở Syria, bà Allison Minor, chuyên gia tại Hội đồng Đại Tây Dương, từng là Phó Đặc phái viên Mỹ về Yemen, cho rằng cuộc không kích của Israel vào trụ sở Bộ Quốc phòng Syria ở Damascus là một bước thụt lùi đối với các cuộc đàm phán hậu trường. Chính phủ lâm thời Syria đã nhanh chóng công bố thỏa thuận ngừng bắn mới với lực lượng Druze sau các cuộc không kích của Israel, cho thấy họ muốn tránh leo thang căng thẳng với Tel Aviv. Để hiện thực hóa một thỏa thuận không gây hấn, Israel nên thay đổi đáng kể cách tiếp cận đối với Syria, chuyển từ đối đầu sang hỗ trợ.
Về phía Israel, Thủ tướng Benjamin Netanyahu tuyên bố sẽ dùng vũ lực bảo vệ cộng đồng Druze ở Sweida; đồng thời khẳng định Israel tiếp tục sử dụng biện pháp quân sự để thực thi 2 “lằn ranh đỏ” tại Syria, gồm phi quân sự hóa khu vực phía Nam thủ đô Damascus...
Phủ Tổng thống Syria cho rằng lực lượng Druze, vốn bị chính phủ lâm thời Syria coi là ngoài vòng pháp luật, đã vi phạm thỏa thuận khi thực hiện các hành động bạo lực nghiêm trọng nhằm vào dân thường, trong đó có những tội ác vi phạm nghĩa vụ hòa giải, trực tiếp đe dọa hòa bình, thúc đẩy hỗn loạn và sụp đổ an ninh. Phủ Tổng thống cũng cáo buộc Israel can thiệp vào công việc nội bộ của Syria, cho rằng điều này chỉ gây thêm hỗn loạn, làm phức tạp thêm tình hình khu vực.
Phản ứng các bên
Trước làn sóng bạo lực tái phát tại Syria, nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế đồng loạt lên tiếng kêu gọi kiềm chế, phản đối những cuộc không kích vào Syria, nối lại đối thoại và hướng tới một lệnh ngừng bắn bền vững tại quốc gia này.
Theo Arab News, sau 2 ngày thảo luận về tình hình Syria, ngoại trưởng các nước Arab trong khu vực ra tuyên bố chung, bày tỏ sự ủng hộ đối với mọi nỗ lực khôi phục an ninh, chủ quyền nhà nước và pháp quyền khắp Sweida và toàn bộ lãnh thổ Syria. Đồng thời, bày tỏ quan ngại các cuộc tấn công liên tiếp của Israel, coi đây là hành vi vi phạm luật pháp quốc tế và xâm phạm chủ quyền của Syria.
Trong diễn biến liên quan, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce tuyên bố Washington không ủng hộ các cuộc không kích gần đây của Israel tại Syria. Bà Bruce nhấn mạnh Mỹ đang hợp tác ngoại giao với Israel và Syria ở cấp cao nhất, nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng hiện tại và đạt được một thỏa thuận lâu dài giữa hai quốc gia có chủ quyền.
Phản ứng lại các tuyên bố trên, Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa đánh giá cao vai trò của Mỹ và các nước đã giúp khu vực khỏi bất ổn. Ông Ahmed al-Sharaa khẳng định việc bảo vệ người Druze cùng quyền lợi của họ là ưu tiên hàng đầu của chính phủ. Do đó, Syria bác bỏ mọi nỗ lực can thiệp từ bên ngoài.
