Cảm xúc EURO
Như vậy EURO 2016 đã khép lại với chức vô địch cho Bồ Đào Nha. Với những ai là fan của CR7 thì đó là một niềm hạnh phúc, với những fan của bóng đá đẹp thì đó là: “Nỗi ô nhục của bóng đá”, còn với những fan trung lập thì: “Quá may mắn cho Bồ Đào Nha”.
Bồ Đào Nha đã may mắn. May mắn khi rơi vào một nhánh đấu dễ thở, may mắn khi những phút cuối cùng của trận chung kết bóng đã tìm tới cột dọc và thêm một lần may mắn khi bóng không văng ra đúng chỗ của Antoine Griezmann (nhưng cũng đừng quên pha đá phạt trúng xà ngang khung thành Hugo Lloris của Guerreiro). Sẽ thật thiển cận khi cho rằng chức vô địch của Bồ Đào Nha là không xứng đáng. Bồ Đào Nha xứng đáng là tân vương của châu Âu.
Theo bạn ngôi sao nào đã giúp cho Bồ Đào Nha đăng quang? Luis Nani? Jose Mario? nhân tố trẻ Renato Sanches? Hay hoàn toàn phụ thuộc vào Cristiano Ronaldo? Xin thưa ngôi sao sáng nhất của Bồ Đào Nha tại EURO năm nay là HLV Fernando Santos.
HLV người Bồ sinh ngày 10-10-1954, từng là HLV cho tuyển Hy Lạp từ 2010-2014, đã giúp Hy Lạp vào đến tứ kết tại EURO 2012. Fernando Santos nhận lời dẫn dắt tuyển Bồ Đào Nha và trận thua đầu tiên của ông cũng chính trước Pháp trong một trận giao hữu cách đây 2 năm. Giờ đây trong một trận đấu quan trọng bậc nhất trong sự nghiệp cầm quân của mình, Fernando Santos đã cho cả thế giới thấy mình tài ba như thế nào.
Xuất thân là một hậu vệ, không bất ngờ khi vị HLV này đề cao lối chơi chắc chắn nơi hàng phòng ngự. Bồ Đào Nha của ông năm nay có đầy đủ các nhân tố để thực thi mọi tính toán. Sự vắng mặt của Fabio Coentrao bên phía hành lang cánh trái khi gặp chấn thương trước giải không khiến người hâm mộ nuối tiếc khi chứng kiến một Raphael Guerreiro chơi tuyệt hay. Còn những vị trí khác ngoài Ronaldo, Pepe và Nani cũng đã được thế giới biết đến nhiều hơn.
Sở hữu dàn cầu thủ có thể nói là chất lượng không thua kém gì các đội bóng khác như Pháp, Đức, Tây Ban Nha (chỉ kém hơn về danh tiếng), người ta sẽ đặt câu hỏi tại sao Bồ Đào Nha lại chơi tệ như vậy tại vòng bảng? Đối thủ của họ chỉ là Áo, Hungary và Iceland. Rõ ràng vị trí thứ 3 tại vòng bảng khiến mọi người thôi không muốn kỳ vọng gì ở Bồ Đào Nha ở vòng knock-out. 3 trận hoà và một dấu hỏi chấm rất lớn cho Santos. Ông ấy đang làm gì khi sở hữu trong tay Ronaldo? Tôi sẽ phân tích kỹ hơn để thấy sự thay đổi về chiến thuật và nhân sự của vị chiến lược gia 62 tuổi này.
Croatia – Bồ Đào Nha
3 vị trí lần đầu tiên xuất trận ở EURO năm nay trong một trận đấu sống còn với Croatia: tiền vệ trung tâm Adrien Silva, trung vệ Jose Fonte và hậu vệ cánh phải Cedric Soares. Và họ đã chơi thực sự hiệu quả. Dễ dàng nhìn thấy ý đồ chiến thuật của HLV Santos khi cả 3 con người mới này đều có thiên hướng phòng thủ chặt chẽ và có lối chơi bền bỉ, sử dụng nhiều sức mạnh. Nhiều người nói Bồ Đào Nha đã có một chiến thắng xấu xí, nhưng chơi phòng ngự chưa bao giờ là điều dễ dàng. Adrien Silva đeo theo Luka Modric suốt 108 phút trên sân (sau đó được thay bằng Danilo), Fonte và Pepe khoá chết Mandzukic (người mà chắc chắn Pepe không thể nào quên khi Mandzukic biến Pepe thành gã hề và ghi cả 4 bàn vào lưới Real tại Champions League 2013), một Perisic bùng nổ ở vòng bảng bỗng ngoan hiền bên cạnh Cedric Soares và William Carvalho chưa bao giờ rời mắt khỏi Rakitic. Lối chơi biết mình biết người của Bồ Đào Nha đã giúp họ có bàn thắng quý như vàng của cầu thủ vào sân thay người Ricardo. Đó là một Bồ Đào Nha có tính kỷ luật cực cao.
Ba Lan – Bồ Đào Nha
Sau 4 trận cày ải Andre Gomes đã được HLV Santos cho nghỉ và tung vào sân Renato Sanches, cầu thủ trẻ nhất của Bồ Đào Nha và đó có phải là canh bạc? Vừa vào trận, Cedric Soares đón hụt bóng và Grosicki đã có đường chuyền không thể tốt hơn giúp Lewandowski băng cắt mở tỷ số trận đấu ngay phút thứ 2. Mọi ý đồ chơi phòng ngự của Bồ Đào Nha bị phá sản? Không. Họ vẫn chơi như vậy, một lối chơi vô cùng chặt chẽ có tổ chức. Eliseu – hậu vệ cánh trái của Bồ Đào Nha được tin tưởng có trận đấu thứ 2 của mình tại EURO năm nay và Błaszczykowski câm nín. Vào lúc mọi thứ đều đang khó khăn với Bồ Đào Nha khi bị mở tỷ số trước thì Renato Sanches đã chứng minh được giá trị của mình. Sự thay đổi người của ông đều trong tính toán. Phút 74, ông tung Joao Moutinho vào thay cho Adrien Silva để cầm nhịp tuyến giữa và phút 96 tung Danilo tràn đầy sức lực vào thay cho William Carvalho để tranh chấp khu vực giữa sân. Sự thay đổi đó giúp họ hòa Ba Lan. Trên chấm phạt đền, vai trò thủ lĩnh của Ronaldo đã được phát huy tối đa khi anh động viên các đồng đội, thuyết phục họ thực hiện những cú đá penalty và cuối cùng một Blaszczykowski đã cạn kiệt thể lực ở hiệp phụ đã sút không thành công quả phạt đền.
Bồ Đào Nha – Xứ Wales
Trước trận đấu này William Carvalho không thể tham dự do nhận đủ thẻ vàng, chẳng sao cả, đã có Danilo lên công về thủ càn quét suốt 90 phút. Ngoài ra Pepe bị đau nhẹ nhưng Fernando Santos đã quyết định cất quân bài chủ lực của mình để thay vào đó là một Bruno Alves đã 34 tuổi. Bộ đôi trung vệ Fonte và Bruno Alves đã giải mã thành công hiện tượng Robson-Kanu và cùng với đó là một Gareth Bale đang trong giai đoạn sung sức nhất của sự nghiệp. Renato Sanches có trận đá chính thứ 2 và mọi pha tranh chấp tỳ đè của cầu thủ mới 18 tuổi này đều có tỷ lệ thành công cao trước một hàng tiền vệ chỉ gồm những cái tên Andy King, Joe Allen hay Joe Ledley. Và với một thế trận cởi mở hơn, đúng với kỳ vọng của người hâm mộ, cú bật nhảy tới 2m66 của Ronaldo đã làm nổ tung cầu trường và bàn thắng thứ 2 của Nani đến như một điều tất lẽ dĩ nhiên...
Bồ Đào Nha – Pháp
Pepe trở lại “như chưa hề có cuộc chia ly”. Và cuối trận anh nhận giải “Cầu thủ hay nhất trận”. Giờ người ta mới thấy tại sao HLV Santos lại thận trọng cất Pepe ở bán kết và một William Carvalho tràn đầy thể lực quay lại sau án treo giò. Bồ Đào Nha vẫn nhập cuộc như vậy, chậm và chắc. Nhưng khoảng khắc Ronaldo bị đau và phải rời sân đã khiến không biết bao nhiêu CĐV trên thế giới cảm thấy: “Trận đấu đã kết thúc”. Đó là thời điểm Pháp đang ép sân dồn dập... Những cái cắn răng và cuối cùng là nước mắt của Ronaldo khi không thể tiếp tục thi đấu dường như đã tiếp thêm sức mạnh cho các đồng đội trên sân. Fernando Santos vẫn điềm tĩnh, ông tung Quaresma vào thay cho CR7 và chuyển xuống đá 4-5-1. Santos đã có sự chuẩn bị từ trước cho Bồ Đào Nha “không phụ thuộc” vào Ronaldo. Sự chặt chẽ của hàng phòng ngự bên phía Bồ Đào Nha và lối đá “không thực sự có bài” của tuyển Pháp đã khiến hiệp 1 khép lại với tỷ số 0-0.
Sang hiệp 2, Joao Moutinho đã được lựa chọn thay cho Adrien Silva ở phút 66 để điều tiết lại nhịp độ trận đấu và đỉnh cao là Eder vào thay cho Renato Sanches ở phút 79. Tưởng như đó là ván bài tất tay được ăn cả ngã về 0 của HLV Fernando Santos khi ông quyết định mạo hiểm rút một tiền vệ và cho vào sân một tiền đạo thực thụ nhằm giải quyết trận đấu trong 90 phút. Nhưng không! Sự có mặt của Eder là điều sáng suốt nhất của vị HLV người Bồ Đào Nha. Khoan hãy nói tới bàn thắng ở phút 109, kể từ khi góp mặt trên sân, Eder trở thành một bức tường vững chãi với những pha tranh chấp bóng bổng và cài người hợp lý của tiền đạo cao 1m88 này. Dễ hiểu khi bộ đôi trung vệ của Pháp phải cày ải cả trận nên không còn giữ được nền tảng thể lực như thời gian đầu trận. Tưởng như Eder vào sẽ khiến Pháp có cơ hội tấn công nhiều hơn nhưng sự năng nổ của tiền đạo 28 tuổi này khiến hàng phòng ngự của Pháp không thể dâng cao. Họ thừa hiểu đây là trận chung kết và không thể mắc sai lầm.
Và cuối cùng điều gì đến cũng đã đến. 2 cầu thủ vào sân thay người Moutinho kiến tạo và Eder ghi bàn thắng duy nhất giúp Bồ Đào Nha đăng quang. Yếu tố thể lực và con người đã được chiến lược gia Fernando Santos tính toán hoàn hảo. Khi khán giả trên Stade de France chết lặng, các cầu thủ dự bị của Bồ Đào Nha vỡ oà lao ra ăn mừng, là lúc Santos lầm lũi đi vào. Đó là bản lĩnh của một vị tướng tài. Pepe tắc mọi quả bóng ở gần anh, Fonte lăn xả, Nani thể hiện được vai trò thủ lĩnh khi mang trên tay chiếc băng đội trưởng, Rui Patricio bay như chim để cản phá mọi nỗ lực của Pháp...
Ronaldo đã được cứu, Bồ Đào Nha viết lên lịch sử cho quốc gia của mình nhờ những cầu thủ không được coi là thế hệ vàng, nhưng hơn ai hết chiến công này phải thuộc về Fernando Santos. Quaresma đã phát biểu trước trận đấu rằng: “Ông ấy mãi mãi xứng đáng được tôi tôn trọng. Fernando Santos là một trong số ít HLV giúp tôi trở nên tự tin”.
BLV TẠ TRUNG DŨNG
