Ngày 18-12, tại phường Vũng Tàu, TPHCM, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) tổ chức hội thảo về Đạo luật Bảo vệ thú biển (MMPA) và hướng cải thiện nghề khai thác ghẹ đỏ tại Việt Nam.
Tại hội thảo, các chuyên gia đến từ VASEP, Cục Thủy sản và Kiểm ngư, Viện Nghiên cứu Hải sản đã thông tin về Đạo luật MMPA và sự cần thiết xây dựng nghề cá bền vững đối với ghẹ; giới thiệu thông tư quy định chứng nhận thủy sản, sản phẩm thủy sản xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ; khái quát báo cáo đánh giá sơ bộ nghề khai thác ghẹ đỏ và kế hoạch hoạt động dự kiến nhằm cải thiện nghề khai thác ghẹ đỏ ở vùng biển Đông Nam Bộ.
Ông Lê Trần Nguyên Hùng, Phó Cục trưởng Cục Thủy sản và Kiểm ngư, bày tỏ mong muốn lắng nghe ý kiến từ các doanh nghiệp, địa phương và bà con ngư dân về các quy định chứng nhận sản phẩm thủy sản xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ. Điều này nhằm đáp ứng các yêu cầu tương đương theo Đạo luật MMPA của Hoa Kỳ. Bên cạnh đó, hội thảo cũng trao đổi về việc phát triển nghề khai thác ghẹ đỏ tại 3 tỉnh, thành trọng điểm là Đồng Tháp, TPHCM và Lâm Đồng — những địa phương có nghề ghẹ đỏ phát triển rất mạnh.
Ghẹ đỏ là mặt hàng xuất khẩu tiềm năng. Để phát triển bền vững, đảm bảo sinh kế lâu dài cho ngư dân và tài nguyên quốc gia, hoạt động khai thác ghẹ đỏ phải đi cùng với tái tạo nguồn lợi. Cùng đó, nghề khai thác cần đạt chứng chỉ MSC (tiêu chuẩn đánh bắt thủy sản bền vững) và đáp ứng các yêu cầu tương đương của Hoa Kỳ để mở rộng thị trường xuất khẩu.
MMPA của Hoa Kỳ đang ảnh hưởng đến 135 quốc gia và khoảng 2.500 nghề cá khác nhau. Hiện nay, có 89 nghề cá được công nhận tương đương hoàn toàn và 34 nghề cá được công nhận tương đương một phần. Tại Việt Nam, có 13 nghề cá được công nhận tương đương và 12 nghề cá chưa tương đương. Nếu không đạt được sự tương đương, việc xuất khẩu sản phẩm từ các nghề cá này vào Hoa Kỳ sẽ bị đình trệ. Hiện đã có 12 quốc gia hoàn toàn không đáp ứng được yêu cầu và không thể xuất khẩu sang Hoa Kỳ.
Ông Lê Trần Nguyên Hùng cho rằng, để duy trì và thúc đẩy xuất khẩu, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp. Theo đó, cần ban hành và sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật để tương thích với yêu cầu của Hoa Kỳ. Đồng thời, triển khai các chương trình giám sát khai thác hải sản trên biển. Cùng với đó là công tác bảo tồn, cần lập kế hoạch giảm thiểu việc khai thác không chủ ý gây ảnh hưởng đến các loài thú biển. Ngoài ra, cần điều tra, đánh giá lại nguồn lợi và quần thể thú biển để có biện pháp quản lý phù hợp.
Theo yêu cầu từ phía Hoa Kỳ, nghề cá của nước xuất khẩu phải có quy định phù hợp và các biện pháp kỹ thuật nhằm không gây tổn thương đến thú biển. Trường hợp vô tình bắt gặp thú biển trong quá trình đánh bắt, phải có quy trình xử lý để giảm thiểu tối đa tổn thương cho các loài này.
