Từ lâu, tỉnh Hậu Giang đã nổi tiếng với nhiều đặc sản như cá thát lát, chanh không hạt, rượu bưởi. Hiện tại, nhiều người dân ở huyện Châu Thành, Hậu Giang đã nâng cấp bưởi Năm Roi theo một diện mạo mới: bưởi hồ lô, loại sản vật mà người dân thích bày biện trên mâm cúng ông bà dịp Tết Nguyên đán.
Tạo khuôn bưởi hồ lô từ đất sét
Những ngày cuối năm 2011, nhà anh Võ Trung Thành, Chủ nhiệm CLB Khuyến nông ở ấp Phú Trí A, xã Phú Tân, huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang trở nên nhộn nhịp. Đơn giản, dân muốn “sanh si” hàng độc trong dịp tết cổ truyền đều cần anh - “cha đẻ của bưởi Năm Roi hồ lô”.
Dẫn chúng tôi ra khu vườn rộng lớn la liệt bưởi hồ lô, chỉ vào cây bưởi có hơn 60 trái, anh cho biết: “Với giá bán 700.000 đồng/cặp hiện nay của các nhà vườn, 60 trái này mang về cho gia đình tui 21 triệu đồng”. Như vậy, với trên 3.000 trái bưởi hồ lô dự kiến tung ra dịp Tết Nhâm Thìn, anh Thành dư sức kiếm trên 2 tỷ đồng.
Từng bỏ nghề “gõ đầu trẻ” để đi chạy xe lôi, anh Thành buộc phải quay về lui cui với 3 công vườn bưởi của gia đình khi xe lôi bị cấm. Lúc đó, anh Thành còn không biết trái bưởi nào chín, nói chi đến kỹ thuật trồng. Để có thành quả như hôm nay, anh đã trải qua quá trình tri trì học hỏi cách trồng bưởi khắp nơi cho đến năm 2008, tình cờ thấy một trái bưởi kẹt trong nhánh cây vẫn phát triển bình thường với hình thù “chẳng giống ai”. Thế là anh nảy ra ý tưởng làm sao “uốn ép” cho nó ra hình hồ lô. Cận tết năm đó anh ép vài trái trưng cho vui. Làm chơi, thắng thiệt khi dự đấu xảo trái ngon ở Hội chợ Quốc tế Cần Thơ, bưởi nhà anh lại đoạt giải. Điều đó tạo động lực và niềm tin để anh bắt tay vào sản xuất “hàng độc” dịp Tết 2009. Giờ qua 4 lần tìm khuôn đúc, bưởi Năm Roi hồ lô đã được hoàn thiện dù khi anh Thành đưa “cục đất sét” ra, chủ một doanh nghiệp nhựa ở Cần Thơ đã phán: “Để có khuôn đúc phải bỏ ra 4.000 USD”. Lên TPHCM tìm chỗ làm khuôn bằng thủy tinh cũng thất bại vì nhà sản xuất bảo phải làm vài trăm ngàn cái mới có lời. Cuối cùng, anh tìm được một điểm đúc khuôn nhựa!
Giờ đây, khách hàng TPHCM, Đà Nẵng, Hà Nội “săn tìm” anh đặt hàng trong dịp tết này. Với khoảng 8.000 trái bưởi hồ lô tung ra thị trường, dịp tết này các nhà vườn ở Châu Thành hốt bạc tỷ. Rõ ràng, trồng bưởi hồ lô cho thu nhập cao gấp 10-20 lần so với bưởi thường.
Anh Ngô Minh Long (trái) xem bưởi hồ lô trong vườn nhà ông Ba Quốc.
Tết này sẽ có dưa hấu hồ lô
Tổ sản xuất bưởi hồ lô (thuộc CLB Khuyến nông của anh Thành) có 14 thành viên đều trở nên khá giả. Trong đó, lão nông Võ Hồng Quốc (Ba Quốc), 65 tuổi, là một điển hình thoát nghèo ngoạn mục từ bưởi hồ lô! Trước khi biết cách nắn bưởi ra hình hồ lô, ông Ba Quốc đã từng cầm cố đất trồng bưởi, vợ ông có năm phải lặn lội bán bưởi dạo. Thế rồi được anh Thành truyền cho “bí kiếp nắn bưởi hồ lô”, 500 gốc bưởi Năm Roi của ông liên tục “đẻ ra tiền”. Năm 2009 cho ra lò 300 trái, năm 2010 nắn ép được 2.000 trái, dịp Tết Nhâm Thìn này, ông ép thành công gần 4.000 trái. Chất lượng bưởi chỉ bằng 8/10 bưởi của vườn nhà anh Thành, nhưng ông Ba Quốc lại có sản lượng bưởi hồ lô nhiều nhất ở Hậu Giang, nên được thiên hạ xưng tụng “ông Ba Hồ Lô”.
“Trong năm 2011, nhờ đạt chứng chỉ Global GAP, hơn 2.000 tấn bưởi Năm Roi được xuất sang châu Âu. Dù có thương hiệu vững chắc trên thương trường, chúng tôi vẫn cố gắng hướng dẫn nhà vườn biết cách đánh bóng bưởi hồ lô để bắt mắt khách hàng. Hiện tại bưởi hồ lô ở đây đã hiện rõ hai chữ “tài lộc” màu vàng” - anh Ngô Minh Long, Phó phòng NN-PTNT huyện Châu Thành, cho biết.
Được biết, Sở KH-CN tỉnh Hậu Giang cũng đã chi 500 triệu đồng để nhà vườn nơi đây thực hiện dự án sản xuất bưởi Năm Roi hồ lô trong năm 2011 và 2012.
“Năm nay, chúng tôi sẽ tung ra một sản phẩm mới: Dưa hấu hoàng kim hồ lô” - anh Võ Trung Thành bật mí. Vậy là trên bàn thờ gia tiên tết này, nhiều gia đình sẽ có thêm một sản vật độc đáo để cúng ông bà.
CAO PHONG
