Sáng 28-2, Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Trần Minh Tuấn và Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thị Hồng đã tham dự hội nghị triển khai hoạt động ngân hàng trên địa bàn TPHCM năm 2011. Nhiều vấn đề “nóng” về lãi suất, tỷ giá USD đã được các lãnh đạo ngân hàng đề cập như: chống lạm phát phải có chính sách đồng bộ, dài hạn; giải quyết tình trạng 2 giá của đồng USD; nhiều ngân hàng vượt khung lãi suất dẫn đến cạnh tranh không lành mạnh…

• Lãi suất USD cao gấp 10 lần thế giới

Dù mới đây nhà nước điều chỉnh tỷ giá USD tăng 9,3% nhưng vẫn không giải quyết tình trạng 2 giá trên thị trường. Thậm chí, chính việc tăng tỷ giá khiến nhiều người kỳ vọng và giá USD sẽ tăng. Để giải quyết tình trạng hai giá, “Đối với các công ty nhà nước, chúng tôi đã ra quy định không được trữ USD mà phải bán cho ngân hàng. Nhưng ngay cả các ngân hàng thương mại cũng “ghim” USD là điều không thể chấp nhận được. Thời gian tới, phải giải quyết triệt để tình trạng này…”- Phó Thống đốc Thường trực NHNN Trần Minh Tuấn nhấn mạnh.

Mặt khác, do lãi suất USD thấp hơn VND khoảng 7%-10% nên nhiều doanh nghiệp đổ xô vay vốn bằng USD, đẩy dư nợ tín dụng ngoại tệ tăng cao, gây rủi ro cho thị trường tiền tệ.

Giao dịch tại Eximbank. Ảnh: CAO THĂNG

Một nguyên nhân nữa khiến nhiều người dân và doanh nghiệp tồn trữ USD không chỉ do kỳ vọng USD sẽ tăng, mà do lãi suất huy động USD quá cao. “Lãi suất huy động USD của Việt Nam cao gấp 10 lần so với thế giới. Lãi suất USD trên thế giới chỉ 0,5%/năm thì ở Việt Nam đến 5%/năm” - ông Lý Xuân Hải, Tổng Giám đốc Ngân hàng ACB, nói.

Do vậy, theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh TPHCM, năm 2010 dự nợ tín dụng bằng ngoại tệ tăng 41,5% (tính riêng khối ngân hàng thương mại cổ phần tăng đến 77%), trong khi dư nợ tín dụng bằng VND chỉ tăng 21,9%. Tỷ lệ dư nợ tín dụng USD thì cao hơn VND, nhưng tỷ lệ vốn huy động USD lại thấp hơn, chỉ tăng 20,9%, còn huy động VND tăng 38,5%.

Kèm theo đó là tình hình nợ xấu ở nhiều ngân hàng vượt quá quy định 3%, không ít ngân hàng có nợ xấu trên 5%. Phó Thống đốc Trần Minh Tuấn cho biết sẽ rà soát và kiểm tra, siết chặt việc cho doanh nghiệp vay vốn bằng ngoại tệ.

Còn đối với việc chống 2 giá USD, các ngân hàng cho rằng, giải pháp khả thi nhất là Ngân hàng Nhà nước phải tung USD ra thị trường, đáp ứng các yêu cầu thanh toán của doanh nghiệp thì thị trường sẽ ổn định trở lại.

• Kiềm chế lạm phát: phải đồng bộ, dài hạn

“Tình hình lãi suất ở các ngân hàng hiện nay là không bình thường”- Phó Thống đốc Trần Minh Tuấn thừa nhận. Bởi hiện nay có doanh nghiệp vay vốn với lãi suất lên đến 24%. Lãi suất huy động của các ngân hàng cũng bất cập, lãi suất tháng hay năm đều bằng nhau, như vậy người dân sẽ gởi ngắn hạn, ngân hàng sẽ không huy động được nguồn vốn dài hạn, ổn định. Mặc khác, do lãi suất biến động, nhiều ngân hàng vượt trần lãi suất, khiến các ngân hàng khác không cạnh tranh được.

Ông Lý Xuân Hải còn cho rằng, các ngân hàng cứ chạy theo việc nâng lãi suất để thu hút tiền gởi mà không công bố dư nợ xấu, độ rủi ro cho người gởi biết là không công bằng. Mà việc cạnh tranh bằng lãi suất còn làm xáo trộn thị trường. Do vậy, nhiệm vụ trọng tâm năm 2011 được Ngân hàng Nhà nước đặt ra là phải nâng cao chất lượng dịch vụ, chất lượng phục vụ để thu hút khách hàng, hạn chế tối đa cạnh tranh bằng giá, phí.

Đại diêïn Ngân hàng Công thương Chi nhánh TPHCM lại mong có chính sách ổn định lãi suất để tránh chênh lệch lãi suất giữa các ngân hàng.

Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thị Hồng cho rằng, để kéo lãi suất xuống, không nhất thiết phải tính lãi suất theo chỉ số giá tiêu dùng (thực tế ở Mỹ lãi suất chỉ 1%, trong khi trượt giá đến 2%-3%), vì như vậy doanh nghiệp sẽ không chịu nổi lãi suất. Bên cạnh đó, cần xử lý nghiêm những ngân hàng vi phạm về lãi suất để tạo công bằng giữa các ngân hàng.

Một vấn đề khác mà Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh TPHCM đặt ra là phải hạn chế rủi ro cho vay trong lĩnh vực phi sản xuất như đầu tư kinh doanh, bất động sản. “Phải tái cơ cấu đồng tiền, không để chảy vào bất động sản mà phải đầu tư mạnh cho sản xuất để kéo lạm phát xuống”- Phó Thống đốc Trần Minh Tuấn nói.

Phó Thống đôc Trần Minh Tuấn khẳng định sẽ không thả nổi tỷ giá, không tự do hóa lãi suất mà đồng thời với việc chống lạm phát, Ngân hàng Nhà nước quy định dư nợ tín dụng ở các ngân hàng không được quá 20%. Thế nhưng, ông Lý Xuân Hải cho rằng, việc chống lạm phát phải có chính sách đồng bộ chứ không chỉ riêng chính sách tiền tệ. Các chính sách này phải dài hạn thì mới tạo được niềm tin trong dân. 

HÀN NI