Ngân hàng Nhà nước đang xem xét ban hành một lộ trình chung cho việc chuyển đổi công nghệ thẻ từ sang thẻ chip theo tiêu chuẩn EMV cho thẻ quốc tế, và tiêu chuẩn thẻ chip cho thẻ nội địa, phù hợp với điều kiện và hoàn cảnh của Việt Nam. Theo tính toán của các chuyên gia, với thực tế thị trường thẻ ngân hàng Việt Nam hiện nay, quá trình chuyển đổi này cần thời gian từ 2 - 3 năm.

Sử dụng thẻ ATM có nhiều tiện ích. Ảnh: CAO THĂNG

Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước đến cuối tháng 6-2009, toàn thị trường Việt Nam đã có 8.800 máy ATM, và 28.300 điểm chấp nhận thanh toán thẻ (POS), hơn 17 triệu thẻ đang lưu hành với 176 thương hiệu thẻ do 41 tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán phát hành.

Các ngân hàng tham gia đang chuyển mạch thanh toán qua hệ thống của hai liên minh thẻ là Smartlink và Banknetvn. Riêng Banknetvn có 14 thành viên với số lượng thẻ ATM chiếm 60% thị phần. Đối với Smartlink đến nay đã có 27 ngân hàng thành viên tham gia, trong đó 22 ngân hàng đã triển khai kết nối thành công. Sau khi Banknetvn kết nối với Smartlink thì đã có hơn 80% thẻ và ATM có thể giao dịch qua 2 hệ thống này.

Hiện nay, đa số thẻ ATM tại Việt Nam đều áp dụng công nghệ bảo mật bằng từ tính, chỉ có một số ngân hàng đi sau hoặc các loại thẻ thế hệ sau mới áp dụng công nghệ bảo mật bằng chip.

Việc thay thế thẻ từ bằng thẻ chip dựa trên các tính năng nổi bật của thẻ chip, đặc biệt là thẻ chip theo chuẩn EMV được kỳ vọng mang lại nhiều lợi ích hơn cho người sử dụng. EMV là chuẩn thẻ thanh toán thông minh do 3 liên minh thẻ lớn nhất thế giới là Europay, Master Card và Visa đưa ra.

Các liên minh này đã khuyến cáo các nước về việc cần thiết phải chuyển đổi từ thẻ từ có tính bảo mật thấp sang thẻ chip có tính năng bảo mật cao hơn rất nhiều. Khuyến cáo này được đưa ra từ năm 2004, sau những con số thiệt hại do gian lận thẻ ngày càng lớn. Hiện tỷ lệ gian lận thẻ trong tổng số thanh toán thẻ tại Việt Nam chỉ là 0,15%, trong khi tỷ lệ này trung bình trên thế giới là 0,6%.

Thẻ chip (hay còn gọi là thẻ thông minh) có thể lưu trữ rất nhiều dữ liệu. Nếu với thẻ từ hoạt động sao chép thông tin khá dễ dàng, tính bảo mật không cao thì với thẻ thông minh, người sử dụng có thể nhập tất cả các thông tin vào thẻ mà không lo sợ bị sao chép, mất dữ liệu.

Về mặt kỹ thuật, đây là một loại thẻ nhựa có gắn chip điện tử, khả năng kết nối với máy tính của loại chip này cho phép thẻ thực hiện được nhiều lựa chọn thanh toán và dịch vụ. Một thẻ chip có thể sử dụng như là một thẻ ngân hàng, chứng minh thư, thẻ tín dụng, cũng có thể dùng để trả phí giao thông hay lưu trữ thông tin về y tế, bảo hiểm xã hội, thông tin cá nhân...

Với xu hướng hội tụ và tích hợp nhiều ứng dụng trên một thiết bị thanh toán như hiện nay, thẻ từ khó có thể đáp ứng những dịch vụ gia tăng, vốn là những điểm cạnh tranh chính trong lĩnh vực ngân hàng hiện nay.

Theo đánh giá của các chuyên gia, muốn phát triển, các ngân hàng sẽ phải tính đến việc chuyển đổi thẻ từ qua thẻ chip. Trong quá trình đó, ngân hàng sẽ phải chuyển đổi dần, và trước mắt có thể dùng đồng thời cả thẻ từ và thẻ chip.

Theo bà Nguyễn Thu Hà, Chủ tịch Hiệp hội thẻ Ngân hàng, việc chuyển sang thẻ chip không chỉ đơn thuần là thay một chiếc thẻ, mà ngân hàng phải nâng cấp thiết bị chấp nhận thẻ, nâng cấp hệ thống chuyển mạch nội bộ của từng ngân hàng. Do đó, nâng cấp hệ thống phát hành thẻ thì bản thân hệ thống chuyển mạch của công ty cũng phải nâng cấp.

Ông Ngô Ngọc Đông, Tổng Giám đốc Banknetvn cho biết: “Hiện nay, thị trường thẻ phát hành ra rất lớn nhưng để chuyển đổi tất cả các thẻ từ đang sử dụng sang thẻ chip ngay lập tức thì chắc chắn sẽ có khó khăn, không phải ngân hàng nào cũng có thể làm được. Việc chuyển đổi này cần có lộ trình cụ thể”.

Về lộ trình chung, theo ông Đông, cần khoảng thời gian từ 2 đến 3 năm để các ngân hàng hoàn thiện việc chuyển đổi công nghệ thẻ. Theo các chuyên gia, để quá trình chuyển đổi được nhanh chóng thì nỗ lực của từng ngân hàng sẽ là chưa đủ, mà cần phải có chỉ đạo tầm vĩ mô. Trên cơ sở đó, các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán sẽ tiến hành thực hiện đồng bộ, thống nhất và giảm thiểu được chi phí phát sinh trong quá trình thực hiện.

Nguyên Quân