So với nhiều nước xung quanh, Việt Nam cơ bản vẫn là nước nông nghiệp. Nông nghiệp hiện đóng vai trò to lớn trong nền kinh tế đất nước. Vì vậy, phát triển nguồn nhân lực cho khu vực này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong chiến lược phát triển quốc gia.

Học sinh thực hành lắp đặt cốp pha thép xây dựng công trình nhà cao tầng. Ảnh:Đ.Th.

Thế nhưng, dù đa số dân (khoảng 80%) sống dựa chủ yếu vào nông nghiệp, nguồn nhân lực ở nông thôn lại mới có một... thiểu số được đào tạo. Con số thống kê cho thấy, lực lượng lao động được đào tạo ở khu vực này chỉ vỏn vẹn có 9,2%.

Số còn lại chủ yếu lao động dựa vào kinh nghiệm cổ truyền, chất lượng và năng suất lao động thấp. Nguyên nhân cơ bản là do cơ cấu kinh tế nông nghiệp và nông thôn chưa có bước chuyển mạnh mẽ.

Những ngành nghề chỉ đòi hỏi lao động đơn giản còn nhiều. Trừ một số vùng được trang bị một số máy móc làm đất, tuốt lúa, bơm nước, đa số sản xuất nông nghiệp ở nước ta còn ở dạng lao động thủ công, năng suất chất lượng thấp. Khu vực công nghiệp và dịch vụ chưa phát triển đúng mức cần thiết.

Trong khi đó, do điều kiện kinh tế khó khăn, số gia đình có điều kiện cho con em học nghề chưa cao. Số tốt nghiệp đại học đa số đều không muốn trở lại phục vụ ở nông thôn. Cơ sở trường lớp đào tạo nghề cho thanh niên nông thôn lại rất hiếm hoi và nếu có thì cũng rất thiếu thốn phương tiện dạy và học.

Để thực hiện mục tiêu công nghiệp hóa nông nghiệp nông thôn, vấn đề có ý nghĩa tiên quyết là phải phát triển nguồn nhân lực. Muốn vậy, trước hết phải chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu kinh tế nói chung và kinh tế nông nghiệp nói riêng.

Hình thành nhanh các cụm công nghiệp nông thôn như chế biến nông thủy sản, sản xuất tiểu thủ công nghiệp, vật liệu xây dựng, sửa chữa cơ khí, điện tử để thu hút lao động có tay nghề. Nhưng đi kèm với nó là các giải pháp để đào tạo nguồn nhân lực có thể làm việc lâu dài ở nông thôn từ đại học, trung học đến sơ cấp. Cuối cùng là có chính sách ưu đãi thu hút tài năng cho lao động ở khu vực này. 

YÊN TỬ