Sáng chế Ballon d’Or là người Pháp. Sáng chế bóng đá và nhận Ballon d’Or đầu tiên là người Anh. Hôm nay, giải thưởng ấy thuộc về một cầu thủ Brazil – đất nước của những nghệ sĩ biểu diễn bóng đá tốt nhất. Sự lên ngôi của Ronaldinho được xem như một làn gió mát thổi vào cuộc sống bóng đá đang ngột ngạt vì những toan tính thực dụng ở thời buổi hôm nay.
Cái ngày France Football trao giải Quả bóng vàng châu Âu (28-11), thủ đô Paris rì rầm với những câu chuyện gẫu về các nghệ nhân tạo ra những giấc mơ bóng đá, và nhiều người đổ về đại sảnh đường l’Espace Cardin để được trông thấy Ronaldinho hướng tới buổi lễ trao giải lần thứ 50.

Một pha đi bóng ngoạn mục của Ronaldinho trong trận thắng Real Madrid 3-0.
Thế là đã gần nửa thế kỷ trôi qua kể từ khi Sir Stanley Matthews quá cố nhận Quả bóng vàng – hay Ballon d’Or như người Pháp vẫn gọi – lần đầu tiên vào năm 1956. Và cũng đã 37 năm kể từ khi George Best nhận phần thưởng này vào năm 1968. Bên những ly bia giải khát trước khi lễ Ballon d’Or bắt đầu, giới mộ điệu bàn tán về tài đi bóng nhiệm màu của George Best lúc sinh thời và Ronaldinho hôm nay. Quả nhiên bóng đá đẹp bao giờ cũng đáng nhớ nhất.
Ronaldinho đăng quang vào thời điểm mà bóng đá châu Âu đang chất vấn chính mình về những quan niệm thi đấu. Hy Lạp vô địch Euro 2004 bằng đội hình 4-5-1 phòng thủ chắc chắn, những bàn thắng rình rập, những kết quả chỉ cách biệt một bàn, các thế trận bóp nghẹt sức sáng tạo của đối thủ. Chứng kiến bước quân hành của các chiến binh Hy Lạp, không ít nhà cầm quân ở châu Âu đã gật gù coi đó là hướng đi đúng của bóng đá hiện đại.
Rồi sau khi đội hình Chelsea vô địch Premier League 2004-2005, sự chắc chắn của hàng hậu vệ và những miếng tấn công bài bản đầy…sát thủ của tiền vệ cùng tiền đạo đã khiến rất nhiều đối thủ của họ chủ động thi đấu tiêu cực, từ đó hình thành cả một “trào lưu” chiến thuật phòng thủ 4-5-1 như hiện nay.
Còn Ronaldinho đại diện cho một thứ bóng đá khác. Bằng nghệ thuật ghi bàn thượng hạng, trình độ đi bóng vặn gãy mọi quy luật về sự thăng bằng, và những đường chuyền vượt ra ngoài sức tưởng tượng, anh đang kéo lòng tin của CĐV trở lại với thứ bóng đá tươi trẻ như thời của Best, của Cruyff, của Di Stefano.
Trong thời buổi tính thực dụng bị đẩy lên cao ghê gớm, bóng đá đi vào thị trường chứng khoán, Manchester sốt ruột với vụ Vodafone rút hợp đồng, Real ráo riết kinh doanh từ trang phục cho tới những chuyến thi đấu biểu diễn..., Ronaldinho vẫn mang được nụ cười hồn nhiên trở lại sân cỏ thay cho những ánh mắt toan tính.
Không ai bài bác Hy Lạp, Chelsea, vì lối chơi chặt chẽ kiểu...toán học cũng có cái hay của nó. Nhưng chắc chắn lối chơi đẹp theo kiểu…hội họa như Ronaldinho dễ đi sâu vào lòng người hơn. Giống như nhật báo El Mundo Deportivo (TBN) đã bình luận: “Ronaldinho là gia sản của Barcelona, nhưng nghệ thuật đá bóng của anh thuộc về thế giới”.
Ronaldinho – bây giờ anh chính là “người ngoài hành tinh” – đã chuẩn bị sẵn cho ngày đăng quang bằng 2 pha ghi bàn thần kỳ hôm 19-11, ở trận derby kinh điển với Real. Barca thắng 3-0. Bàn thứ ba, một cú đi bóng và dứt điểm chéo góc của Ronaldinho, được ví như vượt lên trên mọi định lý trong hình học và buộc CĐV của Real phải đứng dậy vỗ tay.
Đây là lần đầu tiên trong hơn 20 năm qua ủng hộ viên Bernabeu tán thưởng một cầu thủ Barcelona và đương nhiên là một bằng chứng rõ nét cho thấy bóng đá đẹp có thể xóa đi sự thù hận – dù chỉ là tạm thời. Đó cũng chính là một nét mà không phải cầu thủ nào đoạt Ballon d’Or cũng có được.
“Thượng đế mang tài năng cho mọi người”, Ronaldinho thốt lên khi ôm Ballon d’Or nhìn xuống cử tọa, với bao danh thủ huyền thoại một thời như Cruyff, Beckenbauer, Platini ngồi ở hàng ghế đầu trong đại sảnh đường l’Espace Cardin. Anh nói tiếp: “Có người viết văn, có người nhảy múa. Còn tôi, Thượng đế cho kỹ năng chơi bóng và tôi đang khai thác kỹ năng ấy. Được hiện diện ở đây, được tất cả những tên tuổi vỗ tay tán thưởng, đó là một ước mơ thành hiện thực. Điều đó giúp tôi có thêm động lực cố gắng thi đua với họ”.
Trên một khía cạnh khác, Quả bóng vàng châu Âu 2005 không nằm ngoài một tập quán quen thuộc: các giám khảo thường ưu ái những cầu thủ đặc biệt xuất sắc của những đội bóng có thành tích. Ronaldinho tỏa sáng và giúp Barcelona giành chức vô địch La Liga đồng thời đang trên đường chinh phục chiếc Cúp vô địch Champions League. Frank Lampard là tiền vệ nổi bật của đội hình Chelsea về nhất ở Premier League. Còn Gerrard là linh hồn của Liverpool trong chiến dịch vô địch Champions League mùa qua.
Các nhà báo châu Âu bỏ phiếu cho Ballon d’Or chắc chắn đã lưu ý sự bền bỉ của Lampard. Anh mới vừa lập kỷ lục thi đấu 160 trận liên tiếp ở Premier League, một giải đấu đòi hỏi gắt gao sức khỏe của cơ bắp, sức bền của buồng phổi, trái tim và lòng quyết tâm. Còn Gerrard, ấn tượng mạnh nhất về anh không phải là sự bền bỉ và ổn định trong suốt chiều dài năm tháng, mà là hiệp hai của trận chung kết Champions League với AC Milan. Bị dẫn 0-3 ở hiệp đầu, Gerrard đã mở đường cho một cuộc lội ngược dòng gỡ lại 3-3 bằng một bàn thắng và bằng một năng lực kỳ lạ xốc dậy tinh thần cả đội hình, để rồi sau đó Liverpool thắng luôn ở loạt thi sút 11m luân lưu.
Đó chính là lý do 3 thứ hạng đầu trong cuộc bình chọn Ballon d’Or trong năm nay hơn xa, rất xa hạng tư trở xuống. Ronaldinho hơn Lampard 77 điểm (225 và 148). Từ Lampard tới Gerrard chỉ là 6 điểm (148 và 142). Nhưng từ Gerrard đến Henry là khoảng cách tới 101 điểm, bởi vì Henry không mang lại cho Arsenal chiếc cúp vô địch vang dội nào.
Hưng Nguyên