Chán ngán với dòng truyện triết lý nhân sinh từ Nhật Bản, hỗn loạn với các tiểu thuyết theo phong cách hiện đại của châu Âu, độc giả trong nước đang háo hức với một thể loại truyện “cũ mà mới”: truyện ma.
Ma pha hình sự
“Cũ mà mới”, đó là câu nhận xét đúng nhất về dòng truyện ma ở Việt Nam hiện nay. Cũ bởi vì từ rất lâu bạn đọc Việt Nam đã biết đến truyện ma. Tác phẩm nổi tiếng nhất mà hầu như ai cũng biết chính là bộ sách đồ sộ Liêu trai chí dị của tác giả Bồ Tùng Linh (Trung Quốc).
Tuy nhiên, Liêu trai chí dị được xem là truyện ma kiểu cũ, trong đó chủ yếu chỉ nêu lên vấn đề tình yêu giữa người và ma, những bài học luân lý về lòng tham và sự trả giá… Các tác phẩm văn học lấy yếu tố ma, quỷ là chủ đề đang xuất hiện trên các kệ sách thuộc một dạng khác, hiện đại và hiện thực hơn.
Lấy Kỳ án ánh trăng, tác phẩm ma gây xôn xao dư luận và khiến bạn đọc chú ý làm ví dụ. Tác phẩm có nội dung khá đơn giản và đúng kiểu ma, suốt 12 năm liền, cứ đúng 0g ngày 16-6, tại một căn phòng trong khu ký túc xá sinh viên lại có một người tự tử. Dù khóa chặt cửa phòng, rào kín cửa sổ thì người tự tử cũng bằng mọi giá leo ra để kết thúc cuộc đời. Đọc đến đây hẳn bạn đọc sẽ nhún vai cho rằng tác phẩm có nội dung giống nhiều tác phẩm về ma khác. Thế nhưng, Kỳ án ánh trăng lại gây bất ngờ ở một hướng khác, những sự kiện ghê sợ, những miêu tả kinh dị chỉ là bình phong xuất sắc cho một vụ án mà ma và người đan chéo vào nhau.
Bằng ngôn ngữ tiểu thuyết trinh thám vốn đã có sức hấp dẫn độc giả, tác giả Quỷ Cổ Nữ đã mở rộng trí tưởng tượng đến mức tối đa thông qua các giả thiết, phỏng đoán và sau cùng là phép loại suy để đi đến kết luận. Đặc biệt, môi trường hoạt động, logic sự kiện trong truyện được soi chiếu bởi những khám phá mới của ngành y.
Có sự hậu thuẫn mạnh cho tác giả Quỷ Cổ Nữ về mặt này là một cặp vợ chồng người Trung Quốc đang sống ở Mỹ, vợ là Dư Dương - kỹ sư có thâm niên về phần mềm máy tính của một công ty đặt tại thung lũng Silicon (Mỹ); chồng là Dị Minh - chuyên gia y học nổi tiếng trong giới học thuật. Kết hợp cả hai, họ đã cho ra một tiểu thuyết kinh dị - trinh thám có công nghệ thông tin, công nghệ y học đầy tính hiện đại.
Tiếp theo đó, hàng loạt tác phẩm ma - kinh dị khác theo phong cách mới lần lượt xuất hiện. Từ Vòng tròn (The ring) miêu tả nỗi oán hận của một bé gái bị cha mẹ sát hại được lưu chuyển thông qua một cuốn băng video. Đau thương đến chết cảnh báo hiểm họa vũ khí sinh học và mới đây nhất, tác phẩm Địa ngục tầng thứ 19 có nội dung liên quan đến một trò chơi qua tin nhắn điện thoại di động.
Kém chất lượng vẫn xuất hiện
Truyện ma - kinh dị luôn phải chịu cái nhìn gay gắt của các nhà phê bình. Thậm chí, đôi khi nó còn không được xem là một thể loại văn học chính thống. Điều này thực ra cũng có lý do, dòng truyện ma - kinh dị vốn được xem là để thỏa mãn nhu cầu được kích thích nhất thời nơi người đọc. Thông qua các sự kiện được miêu tả chi tiết đưa người đọc đến với các trạng thái tâm lý căng thẳng, hồi hộp, giải tỏa những chán nản, đơn điệu trong cuộc sống. Chính vì thế tác phẩm ma - kinh dị được xem là sản phẩm văn học nhất thời, không có chiều sâu, ấn tượng lâu dài.
Thực tế hiện nay, trên thị trường sách Việt Nam cũng đang có rất nhiều tác phẩm kinh dị - ma thuộc dạng như vậy, có thể kể đến những cái tên như Mồ hoang, Hồn ma trinh nữ, Ác mộng đêm tân hôn… Những tác phẩm này kém từ văn phong, nội dung đến cả cách trình bày.
Đọc những truyện ma ấy, chỉ khiến người đọc ngày càng bị u ám, hoảng loạn. Liệu các nhà quản lý có ngăn chặn được những truyện ma này?.
TÂN TƯỜNG
