Tiềm năng và triển vọng nghề nuôi cá tầm Việt Nam (VN) rất lớn. Thế nhưng trước mắt giới nuôi cá tầm Việt Nam đang phải đối phó tình trạng cá tầm Trung Quốc (TQ) với giá rẻ gần phân nửa, thẩm lậu qua đường biên giới, sau đó theo đường hàng không để vào TPHCM. Trước đây mỗi ngày có khoảng 2 tấn cá tầm TQ đưa lậu vào TPHCM.
Gọi là lậu vì cá tầm do Tổ chức CITES (Công ước về buôn bán quốc tế các loại động vật, thực vật hoang dã nguy cấp) đưa vào nhóm nguy cơ tuyệt chủng nên khi xuất qua một nước khác đều phải có sự đồng ý và giấy phép CITES nước sở tại.
Nhưng theo CITES VN, chưa có đơn vị nào xin phép nhập khẩu cá thương phẩm ngoài 2 đơn vị được cấp giấy phép nhập khẩu con giống! Khi vào, cơ quan hàng không chỉ kiểm tra hàng hóa như chất cháy nổ, vũ khí...; Hải quan chỉ kiểm soát hàng xuất, nhập khẩu; Cục Thú y chỉ lo kiểm dịch động vật và thủy sản xuất, nhập khẩu; việc kiểm dịch nội địa thuộc về Sở NN-PTNT địa phương, nhưng lại không có chốt kiểm tra tại sân bay thì cá tầm nhập lậu vẫn có điều kiện tuồn vào VN. Cho dù hiện nay có giảm đôi chút.
Theo những người trong nghề, cá tầm Nga nuôi tại VN có mình tròn, xương sống 2 bên hông nhiều gai, mũi tròn, phần bụng cá màu vàng cát hay vàng óng hoặc mật ong. Trong khi cá tầm lai từ TQ mình dài và gầy, gai lưng không nhọn, mũi dài và nhọn, bụng cá màu đen hoặc trắng. Chủ nhà hàng Hoa Lộc Vừng (quận Bình Thạnh, TPHCM) cho biết, cá tầm TQ thịt nhão như bột, ít mỡ, còn cá tầm VN thịt chắc, mỡ hơi vàng. Vì vậy, bản thân người tiêu dùng cũng như người nuôi cá tầm phải phân biệt khi tiêu dùng.
Theo Hiệp hội Nuôi cá nước lạnh VN, bên cạnh việc kiến nghị cơ quan hữu quan phối hợp và quyết liệt hơn trong việc ngăn chặn cá tầm nhập lậu, các doanh nghiệp nên xem lại quy trình sản xuất, kênh phân phối để có giá thành hợp lý, đảm bảo chất lượng, có thể cạnh tranh với cá tầm TQ. Tập đoàn Cá tầm Việt Nam cho biết, đã thiết kế và áp dụng hệ thống truy cập nguồn gốc sản phẩm theo mã code lần đầu có mặt tại VN.
Theo đó, người tiêu dùng có thể truy cập trực tiếp thông sản phẩm như nguồn gốc, giống cá, địa điểm nuôi, đơn vị nuôi, ngày đầu nuôi tại trại… Mã code được in trên thẻ cào, quản lý bằng công nghệ cao, không thể tái sử dụng cho một lô hàng và sản phẩm.
ĐĂNG LÃM
