Theo hãng tin AFP, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA) của LHQ sẽ tiến hành phiên họp đặc biệt vào cuối tháng 4 này để quyết định bầu tổng giám đốc mới. Quyết định trên được bà Ingrid Hall, Chủ tịch Hội đồng điều hành IAEA công bố ngày 6-4.
Ông Mohamed El Baradei (ảnh), đương kim tổng giám đốc IAEA đang là ứng cử viên duy nhất. Tuy nhiên, theo các nhà ngoại giao, việc ông được tái cử thêm một nhiệm kỳ 4 năm nữa chưa chắc chắn vì bị Mỹ kịch liệt phản đối. Mỹ lấy lý do ông El Baradei, 62 tuổi, đã giữ chức vụ này 2 nhiệm kỳ liền. Mặc dù trên thực tế ông El Baradei làm Tổng Giám đốc IAEA từ năm 1997 sau khi ông Hans Blix rời bỏ chức vụ này để sang làm Trưởng đoàn thanh sát vũ khí LHQ UNMOVIC.
Tuy nhiên nguyên nhân đằng sau là Washington không ưa ông này vì trong không ít trường hợp ông đã không ủng hộ biện pháp mà Mỹ đưa ra. Ông chính là người khẳng định không có bằng chứng cho thấy Iraq có vũ khí hủy diệt hàng loạt. Các quan chức Mỹ đã công khai cho rằng nhà ngoại giao gốc Ai Cập này không đủ cứng rắn để giải quyết vấn đề Iran, đất nước bị Mỹ cáo buộc đang che giấu chương trình vũ khí hạt nhân.
Trong vấn đề CHDCND Triều Tiên, Brazil, IAEA cũng chưa cứng rắn như Washington mong muốn. Trong khi đó IAEA lại quá chú ý đến chương trình hạt nhân của Pakistan, Hàn Quốc….
Hiện ông El Baradei lại nhận được sự ủng hộ rộng khắp trong Hội đồng điều hành IAEA gồm đại diện của 35 quốc gia. Phát biểu tại cuộc họp của hội đồng trong tháng 3, bà Hall nêu rõ: “ông El Baradei được ủng hộ mạnh mẽ và Hội đồng đang chờ quyết định của phía Mỹ”.
Theo Chủ tịch Hall, cuộc họp ngày 27-4 tới được triệu tập theo yêu cầu của nhóm G77 và Trung Quốc. Bà Hall cho biết đã nhận được tín hiệu từ Argentina và Algeria - hai đại diện nhóm G77 rằng các quốc gia châu Mỹ Latinh, vùng Caribbe và châu Phi... ủng hộ ông El Baradei.
Với tình hình Mỹ đang vận động EU và một số nước châu Á phản đối ông El Baradei, các nhà ngoại giao cho biết quyết định về tổng giám đốc mới của IAEA có thể bị trì hoãn cho đến khi diễn ra cuộc họp thường niên của cơ quan này vào tháng 6 tới vì vẫn còn thời gian do nhiệm kỳ hiện nay của ông El Baradei tới tháng 9-2005 mới kết thúc.
Mỹ cũng đang ráo riết tìm kiếm một ứng viên khác có thể cạnh tranh với ông El Baradei để trình ra trước Hội đồng Điều hành 35 thành viên tại cuộc họp của IAEA vào tháng 9 ở Vienna, Áo.
Dân Trí (Theo AFP, BBC, THX)
