Ngày 1-9-2009, Thông tư 08 của Bộ Tài nguyên – Môi trường (TN-MT) quy  định về quản lý và bảo vệ môi trường đối với các khu kinh tế, khu công nghệ cao, khu công nghiệp, khu chế xuất và cụm công nghiệp bắt đầu có hiệu lực. Thông tư đã đưa ra được những tiêu chí khá cụ thể, chi tiết về việc cấp phép, kiểm tra giám sát hoạt động, xứ lý và trách nhiệm của các cơ quan chức năng. Tuy nhiên, không ít những điều khoản trong thông tư xem ra chưa thật phù hợp với tình hình thực tế tại từng địa phương cụ thể, từng đối tượng cụ thể…

Mặc dù được đánh giá là quy định khá chi tiết nhưng không thể phủ nhận là văn bản này ra đời quá chậm, hơn 15 năm sau khi các khu công nghiệp tại Việt Nam ra đời với trên 200 KCN đi vào hoạt động. Môi trường quanh các khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp đã bị tàn phá khá nặng nề, có nơi tưởng chừng không thể khôi phục lại được nữa… thì đến nay mới có văn bản điều chỉnh.

Nhưng dù sao “Chậm còn hơn không có”, tuy nhiên do nóng lòng muốn “cứu” môi trường bị xâm hại sau một thời gian bị lãng quên nên Thông tư 08 đã đưa ra giới hạn về thời gian khá gấp gáp và có phần thiếu tính khả thi. Cụ thể, Điều 34 Thông tư 08 quy định “khu kinh tế, khu công nghệ cao, khu công nghiệp, cụm công nghiệp đã hoạt động mà chưa có nhà máy xử lý nước thải tập trung phải tiến hành xây dựng và hoàn thành đưa vào sử dụng trước ngày 31-12-2010”.

TPHCM được xem là địa phương đi đầu cả nước trong xử lý môi trường, những năm vừa qua, các cơ quan chức năng thành phố đã mạnh tay di dời hàng ngàn doanh nghiệp có hoạt động sản xuất ô nhiễm ra ngoại thành và xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung cho toàn bộ các khu công nghiệp, thế nhưng việc kết nối từ hệ thống nước thải cục bộ vào hệ thống trung tâm đến nay vẫn chưa hoàn thành 100%. Đó là chưa kể đến đa số các cụm công nghiệp tại TPHCM đã đi vào hoạt động hiện nay vẫn chưa có hệ thống xử lý nước thải tập trung.

Theo quy định của Thông tư 08 các cụm công nghiệp, còn hơn 1 năm nữa để lập dự án, thông qua hàng loạt thủ tục “hành chính”, tìm vốn xây dựng và hoàn thành việc xây dựng nhà máy xử lý nước thải tập trung vào cuối 2010 liệu có kịp?

Ông Nguyễn Văn Phước, Phó giám đốc Sở TN-MT, cho rằng sở sẽ cố gắng hoàn thành đúng tiến độ quy định trong thông tư. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, các cụm công nghiệp hiện nay tại thành phố cũng đang buộc phải xem xét, thay đổi lại quy hoạch cho phù hợp với Quy chế Quản lý Cụm công nghiệp vừa được Thủ tướng ban hành.

Do vậy, mốc thời gian 31-12-2010 mà Thông tư 08 đưa ra buộc các cụm công nghiệp, khu công nghiệp… phải hoàn tất và đưa vào sử dụng các nhà máy xử lý nước thải tập trung liệu có khả thi?

Chiến Dũng