Thị trường sách đang diễn ra cuộc “so cựa” gây xôn xao dư luận giữa Tiki và Vinabook, 2 đơn vị chuyên bán sách qua mạng có tiếng, lớn nhất cả nước. Từ 20% ban đầu, chỉ sau ít ngày, mức giảm giá cho những đầu sách “nóng hổi” đã được 2 bên rượt đuổi lên đến 42% và… có vẻ sẽ còn giảm giá thêm trong những ngày tới.
Vinabook - Phóng lao phải theo lao?
Không chỉ con số phần trăm được giảm trên giá bán gây sốc, trong câu chuyện này, còn có những “chiêu lạ” gây chú ý của 2 trang bán sách online này. Đầu tiên, Chúc một ngày tốt lành - cuốn sách “hot” của Nguyễn Nhật Ánh được đưa ra làm công cụ để 2 bên đấu nhau. Trước ngày phát hành chính thức toàn quốc (6-3-2014), trên trang nhà của mình, Tiki đã cho mức giảm giá từ 20% đến 25% và 30%. Rồi từ ngày 6-3, mức giảm vọt lên 31-34-37-41% và tạm dừng ở 42%. Từng cột mốc kể trên đều được đối thủ Vinabook “đáp trả” bằng con số tương ứng.
Đến ngày 13-3, cả 2 đều “chốt giá”, giảm đến 46%. Đây là giá của bản bìa mềm, bản bìa cứng cũng giảm sâu đến 37%. Chưa hết, một bên tặng thêm bookmark (thẻ đánh dấu sách), bên kia miễn phí bọc bìa plastic.
Ngay sau cuốn sách của Nguyễn Nhật Ánh, Tiki tung đòn kế tiếp, rao “down” giá tập truyện ngắn Đảo mới nhất của nhà văn ăn khách không kém là Nguyễn Ngọc Tư, xuống thẳng 31%; trước đó Vinabook đưa ra mức 20%. Hai bên đấu giá “ảo” vì đến ngày 16-3 ấn phẩm này mới phát hành chính thức. Ngoài 2 tác phẩm trên, một số ấn phẩm mới của các cây bút trẻ đang được yêu thích cũng được lôi vào cuộc “đại hạ giá”.
Cho đến ngày 19-3, Tiki vẫn giảm 46% giá bìa cuốn "Chúc một ngày tốt lành" của Nguyễn Nhật Ánh
Cơ sự được xem là xuất phát từ chiêu bán hàng “độc” do Vinabook tung ra, cam kết bán giá rẻ nhất thị trường, nếu người mua tìm thấy đơn vị nào bán giá thấp hơn sẽ được hoàn tiền chênh lệch và nhận thêm 5% giá bìa. Sau thời gian để Tiki lấn lướt trong thị phần bán sách trực tuyến với hàng loạt chính sách ưu đãi, Vinabook đã quay lại thị trường bằng “chiêu độc” trên. Và, Tiki cũng không hề muốn bị “qua mặt” một cách dễ dàng.
Theo luật định, mức giảm giá không được quá 50%, nhưng thực tế, các đơn vị có thể lách luật, dễ dàng vượt qua tỷ lệ đó bằng cách giảm giá từng chặng ngắn. Tuy nhiên, với những đầu sách mới của các tác giả tên tuổi, việc giảm giá xấp xỉ quy định của luật có lẽ đã là ranh giới cuối cùng. Đã xuất hiện việc các nhà sách nhỏ nhảy vào đặt mua sách trực tuyến trên các trang này để bán lại kiếm lời. Mặt khác, các đơn vị phát hành bán với giá gốc hoặc mức giảm giá ít hơn đang “la làng” vì bị ảnh hưởng. Chính điều này đã vô tình gây áp lực rất mạnh cho NXB Trẻ.
Trần tình rồi vẫn… chiến?
Trong cuộc gặp gỡ giữa NXB Trẻ, đại diện của Vinabook, Tiki và báo giới ngày 13-3, NXB Trẻ đã nêu rõ quan điểm của mình với cuộc đối đầu giữa Vinabook và Tiki rằng: Đầu tiên, NXB Trẻ không có chính sách ưu biệt gì giữa Vinabook, Tiki với các đối tác khác. Cụ thể, mức chiết khấu của NXB Trẻ và các đối tác phát hành (có Vinabook và Tiki), chỉ là 10% trên giá bìa, mức này sẽ tăng lên 20% nếu các đối tác phát hành nhanh, với giá trị hợp đồng lớn (khoảng từ trên 500 triệu đồng đến 1 tỷ đồng), trả tiền mặt một lần sau khi 2 bên ký kết hợp đồng trong khoảng thời gian thỏa thuận (từ 10 đến 30 ngày sau khi NXB Trẻ giao hàng). Thứ đến, NXB Trẻ cũng không có quyền gì để “nhúng tay” vào chính sách kinh doanh của Vinabook và Tiki. Cuối cùng, NXB Trẻ luôn cam kết tuân thủ những thỏa thuận với tất cả đối tác phát hành. Tuy nhiên, nếu cuộc “so găng” giữa Tiki và Vinabook làm cho các đối tác khác của NXB Trẻ phải băn khoăn, thì NXB Trẻ cũng sẵn sàng ngồi lại để bàn bạc thêm về các thỏa thuận đã ký. Nhưng ông Nguyễn Minh Nhựt, Giám đốc NXB Trẻ khẳng định, đến thời điểm này, NXB Trẻ vẫn chưa nhận thấy một “kêu ca” nào của các đối tác.
Đại diện Tiki cho biết, việc giảm giá sách của Tiki là đều nằm trong những nội dung, sách lược kinh doanh của Tiki trong năm nay. Còn đại diện Vinabook khẳng định, Vinabook sẵn sàng chịu lỗ để tạo ấn tượng cho sự trở lại. Cụ thể, Vinabook đã cam kết với khách hàng rằng, ai mua sách rẻ hơn của mình thì sẽ được hoàn tiền và “thưởng” thêm 5% giá bìa.
Trước mắt, cuộc chơi “nóng mặt” này của các nhà phân phối, được lợi nhất vẫn là người mua sách. Tuy nhiên, về lâu dài cả 2 có thể khó duy trì “chiêu” này vì không thể chịu lỗ kéo dài. Trừ khi, đó là bán sách lậu, sách luộc mà từ nhiều năm nay, dân bán sách vỉa hè đã áp dụng bằng màn “down” giá sốc.
Quốc Định
