Yêu cầu được biết thông tin quy hoạch đô thị là nhu cầu chính đáng của người dân, chủ đầu tư. Việc cung cấp thông tin về quy hoạch là trách nhiệm và nghĩa vụ của cơ quan quản lý quy hoạch đô thị trước nhân dân. Thế nhưng hiện nay, việc cung cấp thông tin quy hoạch mỗi nơi một kiểu, có nơi dễ, nơi khó và không phải cứ yêu cầu là người dân được cung cấp.
quy hoạch đô thị mới Thủ Thiêm được gắn tại các đường chính để người dân biết thông tin. Ảnh: ĐỨC TRÍ
Yêu cầu cấp thiết
Luật Quy hoạch đô thị (QHĐT) quy định: trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày được phê duyệt, đồ án QHĐT phải được công bố công khai. Bên cạnh đó, Luật QHĐT cũng yêu cầu các cơ quan thẩm quyền thực hiện triệt để và nghiêm túc việc cung cấp thông tin quy hoạch cho người dân, chủ đầu tư. Sau khi ban hành Luật QHĐT (có hiệu lực từ ngày 1-1-2010), Chính phủ và Bộ Xây dựng chưa ban hành văn bản nào hướng dẫn triển khai việc công bố công khai và cung cấp về thông tin quy hoạch.
Theo Sở Quy hoạch - Kiến trúc (QH-KT) TPHCM, hiện nay những thông tin liên quan đến quản lý đô thị trên địa bàn TP chưa thực sự đầy đủ, đồng bộ và thiếu thống nhất. Bên cạnh đó, các cơ quan quản lý quy hoạch các cấp khi cung cấp thông tin cũng chưa thống nhất nội dung hoặc hình thức thông tin quy hoạch. Một số nơi chưa thực hiện hoặc hiểu chưa đúng về công khai quy hoạch nên đã gây hiểu nhầm cho người dân, ảnh hưởng đến lợi ích của người dân và các nhà đầu tư.
Chính vì thế, việc cung cấp thông tin quy hoạch ở các khu vực khác nhau là khác nhau, đòi hỏi cơ quan có thẩm quyền phải công khai các tiêu chí, nội dung cung cấp thông tin quy hoạch ở từng khu vực, khu phố, thậm chí là lô đất, để người dân, nhà đầu tư và các cơ quan sử dụng thông tin thống nhất việc sử dụng thông tin quy hoạch đô thị được cung cấp đạt được mục đích. Qua đó, góp phần tăng sự minh bạch, làm hạn chế những tiêu cực phát sinh cho người dân và chủ đầu tư. “Chính vì thế, quy định về công bố công khai và cung cấp thông tin quy hoạch tại TPHCM là một nhu cầu cấp thiết hiện nay của TP”- một lãnh đạo Sở QH-KT cho biết.
Trên cơ sở đó, để đảm bảo tuân thủ, áp dụng pháp luật kịp thời, thống nhất trong lĩnh vực quản lý QHĐT tại TPHCM, sau khi lấy ý kiến đóng góp của các sở-ngành và UBND các quận-huyện trên địa bàn, Sở QH-KT vừa trình UBND TPHCM dự thảo hoàn chỉnh “Quy định về công bố công khai và cung cấp thông tin về QHĐT tại TPHCM” để TP thông qua.
Cung cấp thông tin miễn phí
Dự thảo quy định cung cấp thông tin QHĐT bằng hình thức cấp chứng chỉ quy hoạch (CCQH), tức là những vấn đề quy hoạch xây dựng liên quan đến khu đất. Theo đó, đồ án thuộc thẩm quyền phê duyệt của cấp nào thì cơ quan quản lý quy hoạch cung cấp có trách nhiệm cấp CCQH tại khu vực nằm trong đồ án. Tuy nhiên, theo Sở QH-KT, do khối lượng hồ sơ nhà riêng lẻ trên địa bàn TP khá lớn nên Sở đã kiến nghị UBND các quận-huyện sẽ cấp CCQH cho nhà riêng lẻ theo yêu cầu của người dân. Riêng các khu đô thị mới, các khu chức năng đô thị có các Ban quản lý (BQL) sẽ do BQL các khu đô thị mới, BQL các khu chức năng đô thị cấp CCQH.
Dự thảo này cũng quy định rõ, Sở QH-KT có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với UBND các quận- huyện tổ chức công bố công khai các đồ án QHĐT đã được UBND TP và Chính phủ phê duyệt. BQL Đầu tư - xây dựng Khu đô thị Nam TPHCM, BQL Đầu tư - Xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm, BQL Khu đô thị Tây Bắc, BQL khu Công nghệ cao, BQL các khu chế xuất và công nghiệp TP (gọi chung là khu đô thị mới) có trách nhiệm tổ chức công bố công khai các đồ án QHĐT đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt nằm trong phạm vi ranh giới được giao quản lý.
Đáng chú ý, UBND huyện Bình Chánh đề nghị đưa thông tin về mật độ dân số vào CCQH, tuy nhiên Sở QH-KT không đồng ý đưa nội dung vào dự thảo. Theo Sở QH-KT, chỉ tiêu này sẽ được đưa vào nội dung giấy phép quy hoạch đối với các dự án đầu tư xây dựng cần phải lập giấy quy hoạch. Theo đó, nội dung CCQH gồm: thông tin về ranh giới khu đất, chức năng sử dụng, diện tích; chỉ giới đường đỏ, chỉ giới xây dựng, cốt xây dựng; mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất, chiều cao tối đa chiều cao tối thiểu; các thông tin về kiến trúc, hệ thống hạ tầng kỹ thuật, bảo vệ môi trường… Một số UBND quận – huyện đề nghị cần thu lệ phí đối với công tác cấp CCQH, tuy nhiên Sở QH-KT cho rằng, công tác cấp CCQH là một hình thức cung cấp thông tin về quy hoạch, các cơ quan quản lý quy hoạch phải có trách nhiệm thực hiện công tác này nên không được thu lệ phí.
Chủ sở hữu mới được cung cấp thông tin?
Góp ý với dự thảo, Sở Giao thông - Vận tải TPHCM cho rằng, với quy định hồ sơ khi xin cấp CCQH phải có các loại giấy tờ pháp lý đất (nếu có) là không cần thiết. Do đó khi hoàn thành dự thảo, Sở QH-KT đã bỏ yêu cầu về giấy tờ pháp lý nói trên. Tuy nhiên, báo cáo với UBND TP, Sở QH-KT cho biết rất băn khoăn vì thực tế đã xảy ra trường hợp một căn nhà (hoặc lô đất) đang thuộc quyền sở hữu của cá nhân (hoặc tổ chức) nhưng người khác lại đứng đơn xin cấp CCQH. Trong khi đó theo quy định, cơ quan cấp CCQH không thể từ chối việc cấp CCQH cho trường hợp này. Chính vì thế đã dẫn đến hệ lụy là không thể quản lý trong trường hợp các chủ thể này sử dụng CCQH đã được cấp để thực hiện các giao dịch tiếp theo khác mà chủ sở hữu không hề biết.
Luật QHĐT quy định cơ quan quản lý quy hoạch có trách nhiệm cung cấp thông tin quy hoạch về QHĐT đã được phê duyệt cho các cá nhân, tổ chức khi có yêu cầu. Tuy nhiên, quy định này không nêu rõ là người yêu cầu có quan hệ, quyền lợi pháp lý như thế nào với đất và nhà trên lô đất đó hay không. Mặc dù lược bỏ yêu cầu trên, nhưng theo quan điểm của Sở QH-KT là cần phải xem xét, cân nhắc việc xác định đối tượng được cấp CCQH là chủ sở hữu căn nhà hoặc chủ sử dụng lô đất hợp pháp. Tuy nhiên, việc này sẽ bất cập đối với nhà đầu tư dự định lập dự án nhưng chưa bồi thường giải phóng mặt bằng do họ chưa thể có đủ các giấy tờ pháp lý về nhà đất. Do đó, Sở đã đề nghị UBND TPHCM có ý kiến chỉ đạo về việc trên.
Nhung Nguyễn
