Khi làm một phim có chiều sâu, cần sự kỳ công và có sự hiểu biết nhất định về văn hóa, lịch sử, nhà sản xuất thường nhớ ngay đến đạo diễn Tường Phương. Anh vừa cùng lúc nhận hai giải thưởng cho phim Đất mặn (Giải nhất thể loại phim truyện dài tập tại Liên hoan Truyền hình toàn quốc 2013) và Ngã rẽ (Giải ba - Giải thưởng VHNT TPHCM 2012).
Đạo diễn Tường Phương (trái) đang hướng dẫn diễn viên Mạnh Hùng trong một cảnh quay “Đất mặn”.
Hơn 30 năm trong nghề, đạo diễn Tường Phương đã có không ít tác phẩm đoạt giải thưởng - cả phim truyện lẫn phim tài liệu. Trong “gia tài” phim của anh, khán giả nhớ đến: Lời thề, Đất khách, Dưới cờ đại nghĩa, Ngã rẽ, Đất mặn… (phim truyện) và Dòng sông thời gian, Rừng trắng, Phan Chu Trinh 14 năm ở Pháp (làm chung với đạo diễn Phương Nam), Nhịp cầu nối lại, Những con mắt của biển… (phim tài liệu). Nói về những bộ phim mang “mác” Tường Phương, đồng nghiệp nhận định: “Đó là những bộ phim không đụng hàng”. Tường Phương bảo, anh thật sự hạnh phúc và hãnh diện khi nghe nhận xét này, vì với anh, đó là những lời khen tặng của đồng nghiệp dành cho anh.
Nói về quan điểm nhận làm phim, Tường Phương cho rằng: “Tôi chọn một câu chuyện, thấy câu chuyện ấy cần phải làm, cần phải nói ra để được chia sẻ. Tôi muốn phim của mình có cái để khán giả chiêm nghiệm. Tôi tin, những gì mình hướng tới bằng sự thành tâm, sẽ nhận lại được sự chia sẻ”. Quả có thế, những bộ phim của anh đều ít nhiều đem đến cho khán giả cái nhìn, sự cảm nhận vấn đề một cách sâu sắc, thấu đáo nhất.
Trước khi làm phim truyện, Tường Phương đã có nửa đời nghề làm phim tài liệu. Vốn tốt nghiệp Đại học Tổng hợp Văn (nay là Trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn), những bộ phim tài liệu của anh đem lại cho khán giả những hình ảnh mượt mà, lời bình sâu sắc, tinh tế, rất dễ đi vào lòng người xem. Anh đặc biệt yêu thích thực hiện những bộ phim tài liệu về những giá trị, di tích văn hóa của dân tộc.
“Thích lắm, say lắm! Mỗi một lần làm phim, là một lần được khám phá những điều tuyệt vời của cha ông xưa và những đặc thù riêng biệt về các giá trị nghệ thuật của từng vùng, miền” - đạo diễn Tường Phương nói trong hào hứng. Khi bước sang lĩnh vực phim truyện, anh nhận rằng, tất cả kiến thức, kinh nghiệm tích lũy được từ những năm tháng làm phim tài liệu đã giúp cho anh có một vốn sống, vốn hiểu biết ngấm sâu để trở thành một chuỗi ký ức, làm thành chất liệu cho những bộ phim truyện của anh sau này. “Tôi luôn cám ơn quãng thời gian làm phim tài liệu của mình” - Tường Phương nói vậy.
Một tình bạn - cả trong cuộc sống lẫn nghề nghiệp, luôn được anh nhắc tới trong sự trân trọng. Bộ ba đạo diễn: Tường Phương - Phương Nam - Vinh Hương, dù sau bộ phim truyện nhựa Lời thề đồng đạo diễn, không có sản phẩm nào chính thức hợp tác đứng chung; nhưng trong mỗi tác phẩm riêng của từng người, đều có sự góp sức (trực tiếp hoặc gián tiếp) của những người còn lại. Phim của đạo diễn Phương Nam thì Tường Phương đứng trong vai trò biên tập; đạo diễn Vinh Hương phát hiện câu chuyện gợi ý cho Tường Phương làm phim, chịu trách nhiệm biên tập và ngược lại. Nói về mối quan hệ bền chặt cho đến tận bây giờ, đạo diễn Tường Phương chia sẻ: “Chúng tôi vẫn “dính chặt” cùng nhau như hồi xưa, đơn giản là cùng làm nghề chứ không phải là sự phân công rạch ròi. Chúng tôi có sự tin cậy, gắn bó với nhau vì cùng say mê nghề lắm”.
Nói về hai giải thưởng vừa được nhận, kèm nụ cười là một chút ưu tư trong đôi mắt: “Cuộc sống là dòng sông chảy hoài. Giải thưởng đồng nghĩa với việc được khen tặng, được công nhận và điều ấy làm cho mình vui. Chặng đường dài theo đuổi nghề, giải thưởng chính là lúc để mình nhìn lại xem mình có theo kịp dòng chảy nữa hay không?! Nhiều khi tôi hoang mang và thấy cô đơn… Giải thưởng cũng cho tôi tự tin mà đi tiếp, bởi đã có lúc tôi thấy mình bơ vơ lắm…!”.
Đến nay, khán giả quý mến anh, là quý mến chính dòng phim “không đụng hàng” của anh, bất luận, phim ấy được giải hay không.
Tùng Khanh
