Nhưng ít ai biết rằng, bên trong lại có công trình văn hóa được giữ gìn lại cho muôn đời sau: Mặt bằng các di tích đẹp hơn, đường giao thông đi qua không phải thay đổi lớn. Đó chính là thông tin mới nhất liên quan đến việc quy hoạch điều chỉnh Nhà thờ Thủ Thiêm và Tu viện Hội Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm, quận 2. Ông Nguyễn Thanh Nhã, Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc TPHCM đã có cuộc trao đổi với phóng viên Báo Sài Gòn Giải Phóng xung quanh vấn đề này.
Đầu tiên là xác lập sự tồn tại của cơ sở tôn giáo, đồng thời cũng là di tích lịch sử văn hóa danh lam thắng cảnh của thành phố. Tiếp đó, sẽ chỉnh sửa lại khuôn viên khu đất cho liền khoảnh, vuông vắn, phù hợp hệ thống đường theo quy hoạch. Theo hiện trạng, trước đây công trình không tiếp cận trực tiếp với lưới đường quy hoạch mới, thì nay sau khi điều chỉnh quy hoạch sẽ có phần tiếp giáp mặt tiền đường để khu đất tôn giáo khang trang hơn; các khu đất quy hoạch phát triển mới xung quanh cũng vuông vắn dễ sử dụng. Đối với một số công trình không phù hợp với hiện tại, như các khu nhà phụ, khu sản xuất, sẽ được sắp xếp lại. Tất nhiên, công trình sẽ do các cơ sở tôn giáo nghiên cứu, thiết kế và xây dựng theo đúng tiêu chuẩn quy định hiện hành.
Đáng chú ý, sẽ có các công trình được giữ lại nguyên vẹn, đó là các công trình đã được xếp hạng di tích cấp thành phố: Di tích kiến trúc nghệ thuật Tu viện Hội Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm, Di tích kiến trúc nghệ thuật Nhà thờ Thủ Thiêm. Kể cả cao độ nền nguyên thủy, sân gạch của khu Tu viện Hội Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm cũng được giữ lại nguyên vẹn, như là một dấu ấn lịch sử về một giai đoạn phát triển của vùng đất Thủ Thiêm. Mặt khác, theo quy hoạch trước đây, sẽ có một số tuyến đường băng ngang qua công trình, nhưng nay sắp xếp và cắt giảm lại hệ thống mạng lưới đường, nhưng vẫn đảm bảo giao thông trong khu đô thị mới. Như vậy, có thể hình dung, sau khi thực hiện quy hoạch, nơi đây sẽ khang trang hơn, có vườn cây, bóng mát… theo chuẩn của quy hoạch khu đô thị mới. Tu viện Hội Dòng Mến Thánh Giá tiếp cận trực tiếp ra đường ven sông Sài Gòn, ngoài chức năng là công trình tôn giáo, còn có cơ hội trở thành một điểm đến văn hóa, du lịch.
Sau khi quy hoạch được thông qua, việc xây dựng các công trình trong nhà thờ sẽ như thế nào?
Các cơ quan quản lý nhà nước và đơn vị tư vấn đã gợi ý tổng mặt bằng khu vực Nhà thờ Thủ Thiêm và Tu viện Hội Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm. Qua trao đổi, các bên đi đến thống nhất định hướng xây dựng. Bên cạnh các công trình bảo tồn, các công trình mới của Nhà thờ Thủ Thiêm và Tu viện Hội Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm sẽ được xây dựng mới theo kiến trúc tôn giáo trong bố cục hiện đại, văn minh của khu đô thị mới. Các cơ sở tôn giáo sẽ thu xếp kinh phí, từng bước xây dựng lại các công trình; còn TP sẽ hỗ trợ về mặt thủ tục pháp lý, kỹ thuật, hướng dẫn các tiêu chuẩn để triển khai theo đúng quy hoạch.
Phương án trên đã được các cơ quan chức năng của thành phố và đại diện Nhà thờ làm việc với nhau, đạt được đồng thuận căn bản về định hướng quy hoạch, cũng như tái bố trí các công trình tôn giáo trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm, đảm bảo việc bảo tồn di tích, cũng như tài sản đất đai của các cơ sở tôn giáo và yêu cầu phát triển chung. Đối với quy định, quy hoạch, quy chuẩn, không gian kiến trúc phải tuân thủ theo pháp luật Việt Nam. Thành ủy cũng đã đồng ý phương án đề xuất, UBND TPHCM và các sở ngành sẽ làm việc với các cơ sở tôn giáo để thực hiện các bước pháp lý tiếp theo.
Theo đề nghị của Sở Văn hóa và Thể thao, UBND TPHCM đã ban hành Quyết định số 5356/QĐ-UBND và 5387/QĐ-UBND cùng ngày 24-12-2019, về xếp hạng di tích lịch sử danh lam thắng cảnh thành phố đối với di tích kiến trúc nghệ thuật Nhà thờ Thủ Thiêm và Tu viện Hội Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm. |