Chưa bao giờ áp lực về công tác thanh niên bao gồm việc giáo dục, tập hợp họ dưới lá cờ Đoàn lại đặt nặng trên đôi vai của tổ chức Đoàn như lúc này. Bởi vì cuộc sống bao giờ cũng có tính so sánh, người ta so sánh Đoàn của ngày xưa và hôm nay. Thành đoàn trở thành cái nôi của phong trào thanh niên, sinh viên, học sinh TP đấu tranh giành độc lập cũng vì đã thu hút, quy tụ được thanh niên. Những năm đầu sau khi thống nhất đất nước, giữa muôn vàn khó khăn của TP mới được giải phóng, nhưng không khí hừng hực của tuổi trẻ trên các công trường Trần Quang Cơ, Phạm Văn Cội đã minh chứng rõ ràng “đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên”. Câu hỏi được nhiều ý kiến đặt ra, tại sao những lúc khó khăn chỉ cần một tiếng hô, thì triệu triệu thanh niên tập hợp dưới lá cờ Đoàn? Còn nay, mỗi khi gặp khó khăn, địa chỉ đầu tiên thanh niên nhớ đến không phải là tổ chức Đoàn.

Dù rằng, trong mọi hoàn cảnh Đoàn luôn là bạn của thanh niên. Phải chăng hiện nay thanh niên không “mê và say” Đoàn như ngày xưa? Hay những hoạt động phong trào chỉ xuất phát một chiều, từ mong muốn của Đoàn chứ không phải từ nhu cầu của thanh niên?

Tất cả những vấn đề này sẽ đặt ra thảo luận, tìm giải pháp tại Đại hội Đoàn TNCS TPHCM lần VIII. Nhưng có một điều mà ai cũng nhìn thấy, đó là sự phát triển của xã hội đã kéo theo sự thay đổi cơ cấu kinh tế, nhu cầu cuộc sống… nhưng hệ thống tổ chức của Đoàn lại rất ít thay đổi. Đó chính là hệ lụy của tình trạng Đoàn không tiếp cận được với thanh niên “chậm tiến” và thanh niên có tri thức cao. Nhiều thanh niên đã từng là cán bộ Đoàn nhưng khi trưởng thành, có vị trí cao trong doanh nghiệp lại không còn “mặn mà” với Đoàn. Vì sao ở quận huyện nào cũng có sân chơi, trung tâm văn hóa nhưng đến sinh hoạt chỉ là những cán bộ Đoàn quen thuộc? Thanh niên hiện nay có phải chỉ “bó” trong các cơ sở Đoàn ở khu phố, ấp, phường xã? Một mô hình tập hợp thanh niên theo sở thích, chuyên môn, nghề nghiệp đang là bài toán rất cần lời giải trong nhiệm kỳ mới của Đoàn.

Khi nói chuyện với Thành đoàn trước ngày đại hội, nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt cũng nhắn nhủ: Trước tình hình mới, đòi hỏi Đoàn phải nhanh, kịp thời về tư duy tiếp cận để bóc ra, nhân rộng mô hình hay – giải pháp tốt. Muốn làm việc này đòi hỏi Đoàn phải có sự sáng tạo, phải sát thực tế, lắng nghe hơi thở và mong muốn chính đáng của thanh niên. Đoàn phải có trách nhiệm với thanh niên trong đấu tranh vươn lên bảo vệ lợi ích chính đáng của họ. Nếu xem nhẹ việc này thì Đoàn và thanh niên không thể gần nhau được.

Trần Toàn