Việt Nam đang có nguy cơ bị xếp vào hàng những quốc gia thiếu nước trên thế giới. Đặc biệt, năm 2007 Việt Nam nằm trong nhóm quốc gia và vùng lãnh thổ chịu ảnh hưởng nặng nề bởi hiện tượng El Nino, lượng mưa sẽ thấp hơn lượng trung bình nhiều năm và mùa mưa kết thúc sớm hơn 1 tháng.
Dòng chảy sông, suối và hồ đập sụt giảm nhanh, trong đó mực nước sông Hồng tại Hà Nội đã xuống đến mức thấp nhất trong vòng 100 năm qua. Hiện tượng thiếu nước sạch đã xảy ra không chỉ tại các đô thị lớn mà còn trở nên gay gắt ở nhiều khu vực nông thôn.
Theo Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn, mỗi ngày, TPHCM thiếu trên 400.000m3 nước sạch cho nhu cầu sinh hoạt và sản xuất. Một số khu vực như quận 2, 4, 7, 9, huyện Nhà Bè, Cần Giờ thiếu nước sạch từ nhiều năm qua và ngày càng trầm trọng.
Phường Hiệp Bình Phước (quận Thủ Đức) mới có 20% trong số 5.162 hộ dân được trực tiếp sử dụng nước sạch, các hộ còn lại phải mua nước sạch của tư nhân với giá từ 20.000 đến 30.000 đồng/m3.
Cơ quan Tài nguyên môi trường của TP Hà Nội cũng cảnh báo, do khai thác nguồn nước vượt quá mức cho phép, cũng như bố trí các bãi giếng khoan chưa hợp lý, mực nước ngầm tại Hà Nội đã sụt xuống đáng kể, gây sụt lún mặt đất ở một số khu vực từ 0,3m đến 0,4m/năm, chất lượng nước cũng suy thoái nghiêm trọng.
Thành phố lớn đã vậy, khu vực nông thôn cũng không ít khó khăn. Hiện nay ở nông thôn tỉnh Cà Mau chỉ có 20% hộ dân được sử dụng nước sạch để sinh hoạt, còn lại phải dùng nước giếng. Vào mùa khô, tại các vùng nuôi trồng thủy sản, người dân phải mua nước từ nơi khác chở đến vì nước giếng bị mặn hóa, không thể dùng được…
Tuy nhiên, vấn đề chính lại nằm ở chỗ việc khai thác, sử dụng nước ở Việt Nam hiện nay còn quá nhiều bất hợp lý! Theo các chuyên gia môi trường, chúng ta đang “tự phung phí và tự làm bẩn nguồn nước quý giá của mình”!
Toàn TPHCM mỗi ngày bị thất thoát khoảng 334.000m3 nước sạch, chiếm trên 33% tổng lượng nước sản xuất ra, trong khi tình trạng xả rác thải, nước thải bừa bãi xuống hệ thống sông Đồng Nai và sông Mê Kông vẫn rất phổ biến.
Tại Hà Nội, tỷ lệ nước sạch cấp qua hệ thống cao đã đành, nhưng còn một nguồn thất thoát đáng kể nữa qua các giếng khoan được đào vô tội vạ, với tổng số lên tới hàng trăm nghìn chiếc. Hệ thống sông Nhuệ – sông Đáy cũng đang bị ô nhiễm nặng nề…
Sẽ không quá bi quan khi nhận định rằng, nếu không sớm chấn chỉnh công tác quản lý, khai thác và bảo vệ nguồn nước thì một ngày không xa, Việt Nam sẽ gặp phải những khó khăn rất lớn do thiếu nước, mà đâu phải do thiên nhiên không ưu đãi!
ANH THƯ
