Thời gian gần đây, tình trạng lấn chiếm vỉa hè vốn đã phổ biến, càng trở nên nghiêm trọng hơn. Thậm chí, một số tuyến đường mẫu thành phố vừa đưa vào quy hoạch để chỉnh trang đô thị cũng bị lấn chiếm.
Hầu hết các tuyến đường ở TPHCM hiện đều bị lấn chiếm một cách nghiêm trọng. Lòng lề đường trở thành điểm kinh doanh, buôn bán hàng rong, nơi gửi xe tự phát. Một số điểm nóng của tình trạng này có thể kể đến như: khu vực vỉa hè ở Bệnh viện Chợ Rẫy (quận 5), Bệnh viện Từ Dũ (quận 1), trước cổng Bệnh viện Bình Dân (đường Điện Biên Phủ, quận 3), Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình (đường Trần Hưng Đạo), trước cổng Trường ĐH Khoa học Tự nhiên TPHCM (đường Nguyễn Văn Cừ), Trường ĐH Sài Gòn (đường An Dương Vương) vẫn thường xuyên xảy ra tình trạng mất trật tự, mua bán hàng rong lộn xộn, gây mất mỹ quan và ảnh hưởng nghiêm trọng đến an toàn giao thông. Theo quan sát của chúng tôi, ở các điểm này vỉa hè đã bị chiếm dụng bởi những gánh hàng rong, quán nước. Những điểm buôn bán này đã bịt hết cả lối đi của người đi bộ lẫn xe cơ giới. Khi lề đường bị chiếm dụng, người đi bộ phải tràn xuống lòng đường để đi và phần đường dành cho các phương tiện tham gia giao thông bị thu hẹp.
Trên một số tuyến đường như Lý Thái Tổ (quận 10), An Dương Vương (quận 5), Trường Sa (Bình Thạnh)… tình trạng lấn chiếm lòng lề đường phức tạp không kém. Một số người dân đã dùng vỉa hè mở tiệm rửa xe, quán nhậu từ sáng tới khuya. Nước rửa xe pha lẫn nhớt thải cứ tuôn vào đường dẫn nước thải chung của thành phố mà không qua xử lý. Trong khi đó, ở các quán nhậu vỉa hè sau mỗi ngày làm việc, bao nhiêu rác thải để đầy bên lề đường, nhiều khi công nhân chưa kịp đi thu dọn đã gây bốc mùi hôi thối làm ảnh hưởng đến cuộc sống của những người xung quanh.
Bên cạnh đó, trên một số tuyến đường kiểu mẫu, tình trạng lấn chiếm vỉa hè cũng đang diễn ra hết sức phức tạp. Trên tuyến đường Nguyễn Thị Minh Khai, tình trạng buôn bán hàng rong vẫn xảy ra, nhất là ở khu vực Công viên Tao Đàn và Thảo Cầm Viên. Suốt tuyến đường Nguyễn Đình Chiểu chạy qua địa bàn quận 1, quận 3 cũng không khá hơn; cảnh mất trật tự tại các bãi đậu xe trước chợ Vườn Chuối thường xuyên xảy ra, lề đường bị hàng quán chiếm dụng.
Lý giải về tình trạng này, một cán bộ quản lý đô thị quận 3 cho biết, nếu như những hộ kinh doanh, buôn bán cố gắng làm rộng cửa hàng bằng cách lấn vỉa hè thì những người bán hàng rong lại thích “ngụ” ở lòng lề đường. Hệ lụy tất yếu này khiến bộ mặt đô thị càng thêm rối rắm. Bởi lẽ, đây là những gánh hàng “di động” nên hàng hóa bạ đâu bày đó, rác thải các loại cũng được người ta tiện tay vứt xuống ven đường gây mất vệ sinh. Đội ngũ này khiến lực lượng chức năng đau đầu nhất mỗi khi ra quân dọn dẹp và chỉnh trang đường phố. Vì cứ thấy bóng dáng lực lượng chức năng đi kiểm tra là họ nhanh chóng thu dọn hàng gánh, ung dung… đi bộ trên vỉa hè. Đến khi đoàn đi khỏi thì lại bày ra bán.
Ông Nguyễn Ngọc Tường, Phó ban An toàn giao thông TPHCM cho biết, nạn lấn chiếm vỉa hè đang có chiều hướng gia tăng trở lại. Hầu hết các hộ có mặt tiền đều lấn chiếm vỉa hè để buôn bán. Từ sáng đến tận khuya, rất nhiều quán nhậu bày bàn ghế tràn ra vỉa hè, lòng đường gây mất trật tự giao thông, mỹ quan đô thị.
Lâu nay, ý thức kém của một số người dân, sức ép mưu sinh cộng với sự thiếu quyết tâm của chính quyền, khiến bao lần rầm rộ ra quân xử phạt, tịch thu, bắt cam kết không tái phạm nhưng “mèo vẫn hoàn mèo”. Có ý kiến cho rằng, cơ quan chức năng cần áp dụng biện pháp thu hồi giấy phép kinh doanh nhằm chấn chỉnh tình trạng lấn chiếm vỉa hè.
MINH VĂN