Đàm phán giữa Thổ Nhĩ Kỳ và EU về việc gia nhập tổ chức này đã có bước đột phá sau khi Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đưa ra một sự nhân nhượng là lần đầu tiên công nhận chính quyền Síp của người gốc Hy Lạp.
Thổ Nhĩ Kỳ cũng đồng ý đưa đảo Síp vào thỏa thuận về thuế quan chung với EU. Đàm phán sẽ bắt đầu vào ngày 3-10-2005 để xem xét việc Thổ Nhĩ Kỳ gia nhập EU.
Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayip Erdogan nói: "Dù không thể thực hiện được hết mong muốn của mình, chúng tôi vẫn cho rằng đây là một thành công. EU đã chính thức mời chúng tôi gia nhập". Tuy nhiên, ông cho biết thỏa thuận với EU không có nghĩa là Thổ Nhĩ Kỳ đã chính thức công nhận chính quyền Síp của người gốc Hy Lạp.
Chủ tịch EU hiện nay, Thủ tướng Hà Lan Jan Peter Balkenende phát biểu tại cuộc họp báo sau hội nghị ngày hôm qua nói rằng đây là bước khởi đầu mới cho cả Thổ Nhĩ Kỳ và EU và điều quan trọng là Thổ Nhĩ Kỳ đã quyết định gắn bó số phận với EU.
"Hôm nay Thổ Nhĩ Kỳ và EU đã vượt qua một cột mốc thực đáng kể. Bây giờ Thổ Nhĩ Kỳ có thể chứng tỏ cam kết của họ đối với những giá trị nền tảng của EU và gửi đi những tín hiệu rõ ràng và nhất quán là họ mong muốn trở thành một thành viên chính thức của EU."
Thủ tướng Anh, ông Tony Blair nói đây là bằng chứng cho thấy ai nói rằng có sự xung đột giữa các nền văn minh Thiên chúa giáo và Hồi giáo là sai.
Ngoại trưởng Mỹ Colin Powell nói rằng chia sẻ các giá trị của Châu Âu là bước đi tích cực giúp Thổ Nhĩ Kỳ tiến tới dân chủ và thịnh vượng.
Trong khi đó, các lãnh đạo khác như Tổng thống Pháp Jacques Chirac, nhấn mạnh rằng chưa có gì đảm bảo là Thổ Nhĩ Kỳ sẽ được vào EU và Pháp có thể tổ chức một cuộc chưng cầu dân ý. Thủ tướng Áo Wolfgang Schuessel cũng nói rằng nước ông cũng sẽ tổ chức trưng cầu dân ý.
Tuy nhiên các nhà phân tích cho rằng, quá trình gia nhập EU của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không đơn giản, đặc biệt là vấn đề đảo Síp và có thể kéo dài trong 15 năm. Nếu được kết nạp, nước này sẽ là thành viên lớn nhất và quốc gia Hồi giáo đầu tiên trong đại gia đình EU với dân số khoảng 85 triệu người vào năm 2020.
V.S. (Theo TTXVN)
