Đó là chủ đề của Hội nghị cấp cao ASEAN - Nga lần đầu tiên diễn ra tại Nga, nhân kỷ niệm 20 năm quan hệ đối tác đối thoại. Sau hội nghị, hai bên đã ra Tuyên bố chung Sochi
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các trưởng đoàn tham dự hội nghị
Tuyên bố Sochi ủng hộ COC
Tuyên bố chung kêu gọi bảo đảm an ninh và an toàn hàng hải, tự do hàng hải và hàng không, thương mại không bị cản trở. Thúc đẩy tự kiềm chế, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực và giải quyết các tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình, phù hợp với các nguyên tắc được thừa nhận rộng rãi của luật pháp quốc tế, bao gồm các nội dung được nêu trong Hiến chương Liên hiệp quốc, Công ước Liên hiệp quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS) cùng các tiêu chuẩn và thông lệ phù hợp của Tổ chức Hàng không Dân sự Quốc tế (ICAO) và Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO); Ủng hộ việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm hoàn tất Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC), trên cơ sở đồng thuận.
Bên cạnh vấn đề an ninh biển Đông, Tuyên bố chung khẳng định sẽ đưa quan hệ ASEAN - Nga lên tầm đối tác chiến lược toàn diện kèm theo lộ trình thực hiện từ năm 2016-2020.
Trong bài phát biểu tại phiên họp toàn thể Hội nghị cấp cao ASEAN - Nga, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có bài phát biểu quan trọng khẳng định quan điểm của Việt Nam trong việc thúc đẩy quan hệ ASEAN - Nga ngày càng thực chất và hiệu quả. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định Việt Nam đánh giá cao những đóng góp tích cực của Nga qua sự ủng hộ đối với những mục tiêu căn bản, các tiến trình của ASEAN. Về vấn đề biển Đông, Thủ tướng cho rằng, các nước ASEAN và Việt Nam xác định hòa bình, an ninh ở biển Đông có ý nghĩa thiết yếu đối với hòa bình, an ninh khu vực và toàn cầu, do vậy cần bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực; không quân sự hóa; giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, tôn trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của LHQ về Luật Biển 1982; tuân thủ đầy đủ và hiệu quả DOC giữa ASEAN và Trung Quốc ký năm 2002, sớm tiến tới COC.
Tình hình hiện nay đặt ra yêu cầu cấp bách là các quốc gia liên quan kiềm chế, ngưng các hành động đơn phương, không quân sự hóa, thúc đẩy các cuộc đối thoại và thương lượng để giải quyết tranh chấp và sớm có kết quả thực chất về xây dựng COC, tôn trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý quốc tế, tăng cường các biện pháp xây dựng lòng tin và ngoại giao phòng ngừa.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tiếp xúc song phương
Trong thời gian dự Hội nghị cấp cao ASEAN - Nga, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có các cuộc tiếp xúc song phương với Thủ tướng Campuchia Samdech Techo Hun Sen, Tổng thống Indonesia Joko Widodo, Tổng thống Myanmar Htin Kyaw và Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long. Tại cuộc gặp Thủ tướng Samdech Techo Hun Sen, hai thủ tướng đánh giá cao các cơ chế hợp tác sẵn có và nhất trí sẽ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương liên quan của hai bên phối hợp triển khai có hiệu quả các hiệp định, thỏa thuận mà hai bên đã đạt được để thúc đẩy và làm sâu sắc hơn nữa mọi lĩnh vực hợp tác, nhất là về thương mại, đầu tư, du lịch, đồng thời tiếp tục các nỗ lực để giải quyết những vấn đề còn tồn tại như công tác phân giới cắm mốc biên giới trên đất liền, vấn đề địa vị pháp lý cho Việt kiều tại Campuchia và việc tháo gỡ khó khăn về cơ chế, chính sách cho các nhà đầu tư Việt Nam tại Campuchia.
Tại cuộc gặp Tổng thống Indonesia Joko Widodo, hai bên nhấn mạnh trong thời gian tới cần tiếp tục thúc đẩy trao đổi đoàn các cấp, tăng cường hợp tác an ninh, quốc phòng; tìm cách tháo gỡ khó khăn để tăng kim ngạch song phương, phấn đấu đạt mục tiêu 18 tỷ USD vào năm 2018.
Tại cuộc gặp Tổng thống Myanmar Htin Kyaw, hai bên đánh giá cao mối quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam và Myanmar trong thời gian qua, đồng thời khẳng định mong muốn tiếp tục mọi nỗ lực để đưa mối quan hệ và sự hợp tác đó ngày càng đi vào chiều sâu, có hiệu quả, nhất là trên các lĩnh vực đầu tư, thương mại. Tổng thống Htin Kyaw cho biết, chính phủ mới của Myanmar sẽ sớm xem xét các vấn đề Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nêu liên quan đến việc tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt Nam đầu tư tại Myanmar trong các lĩnh vực như dầu khí, bất động sản, viễn thông… mời các doanh nghiệp Việt Nam đầu tư tại các đặc khu kinh tế Myanmar và bày tỏ mong muốn Việt Nam giúp kinh nghiệm trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, nhất là trồng và chế biến cà phê và hồ tiêu xuất khẩu.
THỤY VŨ tổng hợp
