Bình Lợi là xã vùng sâu của huyện Bình Chánh (TPHCM) được bao bọc bởi ba tuyến kênh Xáng Lớn, kênh Xáng Dọc, kênh Xáng Ngang giống như một ốc đảo, chịu ảnh hưởng chế độ nhật triều nên nước ngập quanh năm.

Năm 2000, huyện Bình Chánh đã khởi công xây dựng hệ thống đê bao đồng thời là đường giao thông cặp theo kênh Xáng Lớn và kênh Xáng Dọc dài hơn 7km, ngang 6m từ chân Cầu Xáng đến trụ sở xã Bình Lợi (còn gọi khu A, gồm 2 ấp 3, 4) nên khu vực này không còn bị ngập và việc giao thông giữa các ấp được thông suốt.

Tuy vậy, khu vực phía bên kia kênh Xáng Dọc (còn gọi khu B gồm 2 ấp 1, 2) vẫn bị nước ngập triền miên. Đầu năm 2005, chính quyền huyện Bình Chánh bắc cây cầu tạm ngang kênh Xáng Dọc giúp cho việc đi lại của người dân trở nên thuận tiện. Thế nhưng, việc ngập úng vẫn còn là mối đe dọa đối với đời sống người dân nơi đây.

Ông Biện Hữu Năm (tên thường gọi Năm Gà) ở ấp 2 bức xúc nói: “Gia đình tôi sinh sống ở đây hơn 30 năm nay, mọi việc đi lại chủ yếu bằng ghe xuồng. Khoảng 10 năm về trước mực nước kênh còn thấp, mọi sinh hoạt của người dân diễn ra bình thường. Vài năm trở lại đây, mực nước kênh dâng cao, đến đợt triều cường nước tràn qua bờ đê không thoát ra được gây ngập úng. Nước ngập kéo dài làm cho lúa, hoa màu, cây ăn trái, cây kiểng của nông dân chết gần hết. Đáng lo nhất là tình trạng ô nhiễm môi trường.

Ông Trương Văn Tột - một người dân ở đây, đưa bàn chân trắng bệch, lở loét do nước ăn cho chúng tôi xem rồi than thở: “Mỗi đợt nước ngập thường kéo dài 5-6 tháng, mọi sinh hoạt của bà con đều ở trong nước. Ngày Tết cũng không ai dám mở cửa tiếp khách vì sân và nền nhà nước ngập lênh láng. Nước ngập lâu chừng nào càng hôi thối, dơ bẩn chừng nấy, trong 10 người có đến 8 người chân cẳng bị ghẻ lở vì thường xuyên tiếp xúc nước dơ”.

Thực ra, tình trạng ngập úng ở khu B xã Bình Lợi, chính quyền địa phương đã biết từ lâu và cách đây 5 năm một dự án nâng cấp tuyến đê kết hợp giao thông đã được lập nhưng do thiếu kinh phí nên bị ách tắc. Để đẩy nhanh việc khởi công dự án, gần đây chính quyền địa phương áp dụng phương thức “Nhà nước và nhân dân cùng làm” kêu gọi các chủ hộ có đất đai, nhà cửa nằm trong dự án hiến 40% tiền đền bù để tiết giảm chi phí công trình.

Nhưng có lẽ do mức vận động đóng góp kể trên quá cao so với hoàn cảnh của người dân và cũng do chính quyền địa phương chưa công bố mức giá đền bù cụ thể là bao nhiêu, phương án tái định cư ra sao nên còn một số chủ hộ chưa đồng tình. Đây cũng là một trong những nguyên nhân làm cho dự án vẫn còn nằm trên giấy.

Đến bao giờ khu B xã Bình Lợi mới hết cảnh ngập nước? Câu trả lời xem ra không có gì khó nếu như có sự quyết tâm của chính quyền và sự chia sẻ của người dân địa phương. 

ĐẶNG NGUYỄN